مریم فخیمی: در روزهایی که بخاطر شیوع ویروس کرونا بیشتراز قبل در خانه هستید، سعی کنید به کمک یادداشت‌های قبلی سفر در آسمان، با صور فلکی بهار و تابستان آشنا شوید. این روزها بعد از غروب آفتاب جرم بسیار درخشانی در غرب آسمان می‌بینید که سیاره زیبای زهره است. اما برخی به‌اشتباه تصور می‌کنند که یک یوفو دیده‌اند و بازار فیلم‌های عجیب و غریب داغ شده است. در يادداشت امروز به معرفی صورت فلگی گاوران (Boötes) می‌پردازم. رويدادها‌ی رصدی ارديبهشت را در تقويم تلفن همراه‌تان يادداشت كنيد تا پدیده‌های زیبای آسمان اردیبهشت را برایتان یادآوری کند.
حكايت نگهبانی در شمال آسمان؛ صورت فلكی گاوران
صورت فلكی گاوران يكی از صور بارز و بزرگ در آسمان بهاری است كه به‌شكل بادبان در نيمه شمالی آسمان و در نزديكی دب اكبر قابل تشخيص است. نام گاوران برگرفته از كلمه‌ای سومری به معنای «مرد سوار بر ارابه بزرگ» است. پرنورترين ستاره اين صورت آسمانی ستاره سِماك‌رامح به نگهبان شمال معروف است و چهارمين ستاره پرنور آسمان می‌باشد. اين ستاره پير رو به مرگ، به رنگ زرد-نارنجی ديده می‌شود. سماك‌رامح ۲۰ برابر بزرگ‌تر از خورشيد است و صد برابر بيشتر از آن انرژی توليد می‌كند. سماك‌رامح در فاصله ۳۵ سال نوری از زمين واقع شده و بدين ترتيب نزديك‌ترين ستاره غول‌پيكر به ما محسوب می‌شود.
رویدادهای رصدی اردیبهشت۹۹
۳اردیبهشت: ساعت ۱۱:۳۰ اوج بارش شهابی شلیاقی است. کانون این بارش در صورت فلکی شلیاق یا همان چنگ رومی (Lyra) قرار دارد. منشاء شهاب‌های این بارش، دنباله‌دار C/1861 G1 است. طبق پیش‌بینی، در بهترین شرایط رصدی ۱۵ تا ۲۰ شهاب را در ساعت می‌توان در آسمان شب رؤیت کرد.
۷اردیبهشت: ساعت ۲۲:۰۳ ماه با فاصله زاویه‌ای ۶.۴ درجه در نزدیکی سیاره درخشان زهره قرار می‌گیرد؛ غرب آسمان را ببینید.
۸اردیبهشت: ساعت ۲۲:۳۹ مقارنه ۲.۶ درجه‌ای ماه و خوشه باز M35
۱۱اردیبهشت: ساعت ۲۱:۲۶، مقارنه ۱.۸ درجه‌ای ماه و خوشه باز کندوی عسل
۱۷اردیبهشت: اوج بارش شهابی اتا دلوی ساعت ۱:۳۰. طبق پیش‌بینی، در بهترین شرایط رصدی تا ۶۰ شهاب در ساعت را می‌توان در آسمان شب رؤیت کرد.
۲۳اردیبهشت: ساعت ۲ بامداد ماه را در فاصله ۵ درجه‌ای سیاره مشتری می‌توانید ببینید.
۲۴اردیبهشت: ساعت ۱:۲۹ بامداد اجتماع سه‌گانه ماه و سیاره‌های مشتری و زحل را تماشا کنید.
۲۶اردیبهشت: ساعت ۵:۳۶ بامداد می‌توانید مقارنه ماه و مریخ را رؤیت کنید. جدایی زاویه‌ای ۳.۶ درجه خواهد بود.
اهله ماه
۲اردیبهشت: ساعت ۶:۰۵ بامداد، هلال آخر ماه شعبان ۱۴۴۱ه.ق قابل رؤیت با چشم غیرمسلح
۴اردیبهشت: ساعت ۶:۵۶ صبح، ماه نو غیرقابل رؤیت
۵اردیبهشت: ساعت ۲۰:۰۷ مشاهده هلال اول ماه مبارک رمضان ۱۴۴۱ ه.ق با چشم غیرمسلح
۱۲اردیبهشت: ساعت ۱:۰۸ بامداد ماه در تربیع اول
۱۸اردیبهشت: ساعت ۱۵:۱۵ ماه کامل
۲۵اردیبهشت: ساعت ۱۸:۲۳ ماه در تریبع دوم
وضعیت سیاره‌ها
سیاره زیبای زهره با درخشش ۴.۴- همزمان با غروب آفتاب در غرب آسمان و در صورت فلکی گاونر (Taurus) خودنمایی می‌کند. ساعتی بعد از نیمه شب تا پیش از طلوع خورشید فرصت مناسبی برای رصد غول گازی منظومه شمسی یعنی سیاره مشتری در نیمه جنوبی آسمان است (طلوع از جنوب شرق). درخشش مشتری ۲.۲- است و در صورت فلکی قوس (Sagittarius) قرار دارد. ارباب حلقه‌ها سیاره زحل، دقایقی بعد از سیاره مشتری از جنوب‌شرق آسمان پدیدار می‌شود و تا صبح قابل رؤیت است. درخشش زحل ۰.۶ بوده و در صورت فلکی بزغاله یا جدی (Capricornus) قرار دارد. سیاره سرخ‌فام مریخ را حوالی ساعت ۳ بامداد در جنوب‌شرق آسمان تماشا کنید؛ درخشندگی مریخ حدود ۰.۴ است.