روشنیان: سند جامع توسعه هوافضای کشور واقع بینانه نوشته نشده
محمد امین آهنگری: پس از گذشت حدود 5 سال از تصویب سند جامع توسعهٔ هوافضای کشور و با توجه به افقهای مشخصشدهٔ سند تا سال 1404، از سوی برخی کارشناسان نگرانیهایی بابت اجرایی نشدن بندهای آن ابراز شده و از طرفی، روند اجرایی کارهای ذکرشده در سند جامع زمینهساز بروز پرسشهایی در میان افراد محقق و دانشگاهی هوافضای کشور شده است.
در این رابطه و طی نشستی که در شانزدهمین کنفرانس هوافضای کشور برگزار شد، دکتر جعفر روشنیان عضو هیئتعلمی دانشکدهٔ مهندسی هوافضای دانشگاه خواجه نصیر به ارزیابی عملکرد کشور در طول مدتی که از تصویب سند میگذرد، اشاره و آن را عملکردی متوسط توصیف کرد. وی همچنین اظهار داشت: « کشور از پشتوانههای دلگرمکنندهای همچون شور و اشتیاق جوانان پژوهشگر و انگیزهٔ محققین و علاقهٔ بالای مردم به صنعت هوافضا برخوردار است، ولی از آنها بهخوبی استفادهنشده است.»
معاون اسبق سازمان فضایی ایران گفت:”عملکرد ما در بهترین حالت عملکردی متوسط بوده است و باتجربهٔ بهدستآمده، باید شروع به بازنگری در سند کنیم و برای انجام کارهای سند میبایست ناظری بهطور دقیق تعریف شود و حتماً برای اجرای دقیق آن یک تقسیمکار دقیق و حسابشده بین تمامی مؤلفهها، از دانشگاه تا صنایع و دستگاههای سیاستگذار، صورت گیرد.”
عدم تناسب بین اهداف سند و شرایط موجود
روشنیان در ادامهٔ صحبتهای خود به برخی از اشکالات اجرای سند پرداخت و اظهار داشت:”اهداف مشخصشده در سند، متناسب با روابط بینالمللی موجود و بودجههای تعریفی و نیرویهای انسانی کشور تنظیمنشده است و من فکر میکنم که سند خیلی بلند پروازانه و بدون دقت از منظر واقعبینی تنظیمشده است.”
وی سپس ساختار اجرایی و نظارتی سند را به چالش کشید و گفت:”طراحی ساختاری مناسبی برای اجرای اجزای سند شکل نگرفته است و مجموعهای نظارتی برای نظارت بهطور مشخصی، اعلامنشده است. اگر قرار بوده که کشور هرسال باید به میزان معینی از پیشرفت برسد ولی نرسیده، کدام دستگاه و مجموعه باید پاسخگو باشد؟”
عدم پیوستگی در اجرای سیاستها
هدف تنظیم یک سند جامع در سطح کشور برای این میباشد که با تغییر مدیران در هر سطحی، خللی در اجرای سند پیش نیاید، ولی روشنیان معتقد است که با تغییر مدیران در کشور اجرای صحیح سند بهخوبی صورت نمیگیرد و اینگونه بیان داشت:”متأسفانه در مقام اجرا هر مدیری، نظر شخصی خود را اعمال میکند و باسلیقهٔ خود کارها را بهپیش میبرد و اینیک مشکل فرهنگی در کل جامعهٔ ما است و برای جلوگیری از این مشکل باید نظارت درستی به کار گرفته شود تا سیاستهای سند بهطور منظمی دنبال شود.”