گرمای عطارد میتواند به ایجاد یخ در این سیاره کمک کند!

در حال حاضر بهسختی می توان باور کرد که روی سیاره عطارد (یا تیر) که نزدیکترین سیاره به خورشید در منظومه شمسی است، یخ وجود دارد؛ چراکه در روز، دمای این سیاره به ۴۰۰ درجه سانتیگراد میرسد. اکنون محققان مؤسسه فناوری جورجیا (Georgia Institute of Technology) طی مطالعهای اظهار کردهاند اگرچه دمای سیاره عطارد بسیار بالا است، این گرما میتواند در کمال تعجب به ساخت یخ در این سیاره کمک کند.
مواد معدنی موجود در خاک سطحی عطارد حاوی آن دسته از گروههای هیدروکسیل (OH) هستند که عمدتاً توسط پروتونها تولید میشوند. بنابر یافتههای محققان مؤسسه فناوری جورجیا، گرمای شدید این سیاره به آزادسازی گروههای هیدروکسیل کمک میکند. سپس نیروی آنها افزایش یافته و این مولکولها با یکدیگر برخورد میکنند تا مولکولهای آب و هیدروژن تولید کنند؛ این مولکولها نیز از سطح سیاره بلند شده و به دور آن میچرخند.
برخی از مولکولهای آب در اثر تابش نور خورشید شکسته میشوند یا بسیار بالاتر از سطح عطارد میروند، اما سایر مولکولها در نزدیکی قطبهای این سیاره در سایههای دائمی دهانهها قرار میگیرند و در نتیجه قطعات یخ در مناطقی دور از خورشید تشکیل میشود.
ایده وجود یخ در عطارد در سالهای ابتدایی دهه ۹۰ میلادی و در پی کشف غارهای متعدد در نزدیکی قطب شمال این سیاره به ذهن دانشمندان خطور کرد. محور عطارد بر خلاف زمین دارای شیب نیست و به همین دلیل قطبهای آن در تمام طول زمان گردش این سیاره به دور خورشید، نور آن را دریافت میکنند. اما برخی از درههای عمیق و غارهای آن این شانس را دارند تا از تابش نور خورشید در امان باشند و با توجه به فقدان جو در عطارد، دمای این نواحی به اندازهای پایین میآید که آبِ منجمدشده بهطور ثابت در آنها وجود دارد.
گفتنی است سالها پیش و با پرتاب فضاپیمای رباتیک مسنجر (Messenger) ناسا به مدار عطارد و بررسی تصاویر و دادههای مختلف ارسالی آن، گمانهزنیهای وجود یخ در این سیاره رنگ واقعیت به خود گرفتند. مسنجر اولین فضاپیمایی است که بهطور خاص برای مطالعه عطارد ساخته شد. مأموریت این فضاپیما تحقیق در رابطه با مواد شیمیایی، آب و هوای آن و همچنین میدان مغناطیسی موجود در این سیاره بود. مسنجر در اوت۲۰۰۴ توسط حامل فضایی دلتا ۲ (Delta II) به فضا پرتاب شد و مأموریت آن پس از ۱۱ سال در مارس۲۰۱۵ با کوبیده شدن به سطح این سیاره پایان یافت. فضاپیمای یادشده با دریافت سیگنالهای نوترونی از قطب شمال عطارد به نشانههایی از وجود منابع ثابت آب منجمد در این ناحیه دست یافته بود.