شاید در حال حاضر انرژی تاریک تنها دلیل ستاره‌شناسان و دانشمندان برای توضیح انبساط سریع کیهانی باشد، اما بر اساس یک نظریه جدید، این احتمال وجود دارد که این انرژی مبهم اصلاً وجود نداشته باشد! محققان دانشگاه فدرال ایمانوئل کانت بالتیک (IKBFU) روسیه پژوهشی جدید را منتشر کرده‌اند که توضیحی برای چرایی گسترش جهان ارائه می‌دهد؛ نظریه‌ای که البته قانون گرانش جهانی را نقض نمی‌کند.
بشریت حدود یک قرن است که از گسترش جهان و انبساط کیهانی آگاهی دارد؛ اتفاقی که در دهه‌های اخیر با سرعت بیشتری رخ می‌دهد. شتاب انبساط کیهانی با رمز و راز بسیاری همراه است و سؤال مهم در این زمینه این است که این گسترش سریع با توجه به قانون گرانش دقیقاً چگونه اتفاق می‌افتد؟
انرژی تاریک به عنوان یک توضیح احتمالی از مدت‌ها پیش برای توضیح تسریع انبساط کیهانی ارائه شده است. شاید جهان تنها با ماده‌ای معمولی که ستاره‌ها، سیارات و غیره را تشکیل می‌دهد پر نشده باشد، بلکه یک انرژی تاریک مرموز و منحصر به فرد بیشتر بخش‌های آن را پر کرده باشد.
این احتمال وجود دارد که نوعی حالت دافعه شبیه به اثر کاسیمیر یا کازمیر (Casimir effect) وجود داشته باشد. در نظریه میدان‌های کوانتومی، اثر کاسیمیر درواقع نیروهای فیزیکی برآمده از یک میدان کوانتیزه شده هستند که می‌تواند جذب‌کننده و یا دفع‌کننده باشد. ممکن است حالتی شبیه به اثر کاسیمیر در فضا در حال رخ دادن باشد و همین حالت در نهایت به تسریع در انبساط کیهانی منتهی گردد. در این صورت می‌توان احتمال داد که کیهان دارای نوعی «مرز» است؛ اما این بدان معنا نیست که کیهان در یک جایی به‌اتمام می‌رسد!
به‌گفته محققان شاید جهان نوعی «توپولوژی پیچیده» سه‌بعدی داشته باشد که این روند را ممکن می‌سازد. در اصل، انرژی تاریک وجود ندارد، اما تجلی مرزهای جهان را نشان می‌دهد. برای فهم این موضوع زمین را در ذهن خود تصور کنید. اگر دقت کنید زمین هم مرز مشخصی ندارد، اما این به معنای نامحدود بودن زمین نیست، بلکه با وجود نداشتن مرز مشخص، محدود است. تفاوت زمین و جهان در این است که ما در حالت اول با فضای دو بعدی سر و کار داریم و در حالت دوم با فضای سه‌بعدی.
در کیهان‌شناسی، انرژی تاریک، نوع مرموز و ناشناخته‌ای از انرژی است که همه فضا را به‌صورت فرضی دربرمی‌گیرد و سرعت انبساط جهان را تسریع می‌بخشد. در حال حاضر انرژی تاریک مقبول‌ترین فرضیه برای توضیح مشاهدات اخیر است؛ مشاهداتی که به ما می‌گویند جهان با آهنگی فزاینده و شتابان در حال انبساط است.
در مدل استاندارد کیهان‌شناسی جهان شامل حدود ۲۸درصد ماده تاریک و ۶۸درصد انرژی تاریک است؛ بدین معنا که این دو نیروی مبهم در مجموع ۹۵درصد کیهان را شکل می‌دهند. به عبارت دیگر آنچه که ما از کیهان مشاهده می‌کنیم تنها ۵ درصد آن را شامل می‌شود.
هر چند چگالی انرژی تاریک بسیار کم است، اما همین انرژی بیشتر جرم-انرژی جهان را تشکیل می‌دهد، زیرا به‌طور یکسان در فضا پخش شده است. براین اساس می‌توان به آسانی دریافت که عظیم‌ترین سهم تشکیل‌دهنده کیهان متعلق به انرژی تاریک است. گفتنی است تاکنون تنها دلیل بر وجود انرژی تاریک، تأثیراتی است که این انرژی از خود بر جای می‌گذارد و هنوز هیچ مشاهده قابل استنادی در این زمینه صورت نگرفته است.