سمت پنهان ماه توسط یک تلسکوپ بررسی میشود
اخیراً دو کشور چین و هلند با همکاری یکدیگر موفق به توسعه ابزاری شدهاند که توسط آن میتوانند اطلاعات بسیاری درباره جهان پس از مهبانگ یا بیگ بنگ (Big Bang) به دست آورند؛ ابزاری که توسط آن برای اولین بار در تاریخ نجوم، دادههایی از سمت پنهان ماه جمعآوری خواهد شد. ابزار مذکور که نوعی تلسکوپ است، «کاوشگر فرکانس پایین هلند و چین» (NCLE) نام دارد و بر روی ماهواره چینی کوکیائو (Queqiao) نصب شده است.
ماهواره رله مخابراتی کوکیائو با وزنی معادل ۴۲۵ کیلوگرم در مه۲۰۱۸ توسط یک ماهوارهبر لانگ مارچ- ۴سی (Long March-4C) از مقر پرتاب ماهواره ژیچانگ (Xichang) در ایالت سیچوان چین به آسمان پرتاب شد. NCLE توسط پژوهشگران دانشگاه رادبود (Radboud University) هلند، مؤسسه اخترشناسی رادیویی آسترون (ASTRON) هلند و شرکت هلندی آیسیس (ISISpace) توسعه داده شده است.
ماهواره کوکیائو در حال حاضر در فاصله حدوداً ۴۵۰ هزار کیلومتری (۲۸۰هزار مایلی) از سطح زمین واقع شده است و در مدار هالو (Halo orbit) قرار دارد که ماهواره را در نقطه زمین-ماه لاگرانژی ۲ نگه میدارد. دستگاه NCLE قرار بود چند ماه پیش نصب شود اما به دلیل چالشهای پیش آمده برای مأموریت چانگای ۴ (Chang’e 4) نصب آن به تأخیر افتاد. چانگای ۴ یک مأموریت اکتشاف ماه چینی است که در تاریخ ۳ژانویه۲۰۱۹ موفق به انجام نخستین فرود آرام در سمت پنهان ماه (در نواحی قطب جنوب کره ماه) گردید.
در همین رابطه بخوانید: قمر چیست
NCLE باید بتواند سیگنالهای رادیویی فوقالعاده ضعیف را شناسایی کند که این کار را با سه آنتن پنج متری خود که در محدوده فرکانس رادیویی ۸۰ کیلوهرتز تا ۸۰ مگاهرتز کار میکنند، انجام خواهد داد. دانشمندان امیدوارند این تلسکوپ بتواند سیگنالهای رادیویی مرتبط با عصر تاریک جهان (دوره پس از بیگ بنگ یا قبل از تولد ستارهها) را ثبت کند.
«سمت پنهان ماه» (far side of the Moon) نیمکرهای از کره ماه است که به طور دائمی از کره زمین رویگردان است. سمت رو به زمین از کره ماه را سمت پیدای ماه مینامند. سمت پنهان ماه دارای دهانههای برخوردی فراوانی است ولی دریاوارهای (گروهی از پهنههای تیرهرنگ سطح کره ماه) کمی دارد. در این سمت از ماه کمتر منطقهای یافت میشود که عمق آن به اندازهای باشد که اجازه فورانهای آتشفشانی و تشکیل دریاوارها را بدهد.
بههمینخاطر، با وجود اینکه دهانههای برخوردی زیادی در هر دو سمت ماه دیده میشود، تفاوت عمقها باعث شده که دریاوارهای بزرگ، بیشتر در سمت پیدای ماه تشکیل شوند. سمت پنهان ماه و سمت تاریک ماه فقط و فقط به هنگامی که ماه کامل است بر هم منطبق میشوند. هر دو سمت پیدا و پنهان ماه تقریباً به اندازه مساوی نور خورشید را دریافت میکنند.