چالشی جدید در محاسبۀ نرخ انبساط جهان؛ آیا ثابت هابل اشتباه است؟

تعدادی از فیزیکدانان با مطالعه و بررسی دقیق مدل استاندارد ذرات بنیادی به این نتیجه رسیدند که جهان با سرعت بیشتری نسبت به آنچه که باید در حال انبساط است. با این اوصاف شاید قانون هابل (Hubble’s law) که برای محاسبۀ سرعت انبساط جهان به وجود آمده، اشتباه باشد.
منجمان قرن هجدهم، برای اولین بار دریافتند که اجرام آسمانی در تمام جهات از زمین دور میشوند. از آنجایی که مطمئن هستیم سیارۀ ما در مرکز جهان قرار ندارد میتوانیم مطمئن باشیم که این ستارگان و سیارات نیستند که از ما دور میشوند بلکه فضای بین آنهاست که در حال انبساط است. به عقیدۀ دانشمندان مادۀ تاریک یا مادهای دیگر، فضای کیهان را پر کرده و باعث انبساط آن میشود.
ادوین هابل (Edwin Hubble)، جزو افرادی بود که توانست نرخ انبساط را محاسبه کرده و به عدد ۶۷.۴ کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسِک دست پیدا کند. دانشمندان با دانستن این عدد قادر به اجرای شبیهسازیهایی هستند تا به وضعیت میلیاردها سال آینده و گذشتۀ کیهان دست پیدا کنند. اما متأسفانه انجام چنین کار بزرگی تنها با دردستداشتن ثابت هابل، کار بسیار سخت و غیر ممکنی است.
پارسِک (Parsec) یکی از واحدهای سنجش مسافت در ستارهشناسی است. یک پارسِک برابر با ۳۰٫۹ تریلیون کیلومتر (۱۹٫۲ تریلیون مایل) و معادلِ ۳٫۲۶ سال نوری است.
با این اوصاف به نظر میرسد فیزیکدانان حتی به دقت قانون هابل هم شک کردهاند. مطالعات مختلفی نشان دادهاند که در مورد برخی از اشیاء، با درنظر گرفتن ثابت هابل اعداد درستی به دست نمیآید و در واقع این اجرام در جایی که باید باشند حضور ندارند. به معنای دیگر یا قانون هابل نیاز به تغییراتی دارد یا دانشمندان در محاسبات ریاضیاتشان اشتباه کردهاند یا اینکه جهان با سرعتی بیشتر از آنچه که باید در حال انبساط است!
محتملترین دلیل هم میتواند این باشد که احتمالاً محدودیتهای فناوری و سختی بهحسابآوردن تمام متغیرهایی که روی نتیجۀ محاسبات در مقیاس کیهانی تأثیر دارند باعث اختلاف در نتایج مطالعات مختلف شده باشند.
ممکن است دانشمندان مجدداً قانون هابل را اثبات کنند یا با سالها مطالعه و تحقیق موفق به محاسبۀ دقیق نرخ انبساط جهان شوند؛ اما این احتمال هم وجود دارد که در نهایت دریابیم که ثابت هابل کاملاٌ درست بوده اما برای توجیه انبساط جهان نیاز به قوانین فیزیکی جدید و عجیب و غریبی داریم.