سنجش از دور ماهوارهای در خدمت شهرنشینی

علیرضا فتحی: بر اساس گزارش چشماندازهای شهرنشینی جهان که در سال ۲۰۱۴ توسط سازمان ملل منتشر شد، امروزه بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی میکنند. اما مهاجرت و تغییرات جمعیت جهانی باعث خواهد شد که در سال ۲۰۵۰، ۲.۵ میلیارد نفر به جمعیت شهرنشینان اضافه شود تا این جمعیت ۶۶% کل جمعیت جهان را تشکیل دهد. این شرایط باعث افزایش چالشهای بوجودآمده در مسیر توسعه پایدار در شهرها خواهد شد. پروژه اسمربز (SMURBS) که مخفف «راه حلهای شهری هوشمند برای کیفیت هوا، بلایای طبیعی و رشد شهرنشینی» میباشد، قصد دارد چالشهای مربوط به به موارد نامبرده و مشکلاتی پیچیدهتر از جمله بحران مهاجرت و تاثیرات محیط زیستی آن را حل نموده و انعطافپذیری شهری را افزایش دهد.
در قالب این پروژه مجموعهای از کارشناسان سنجش از دور با بررسی تصاویر ماهوارهای، شهرهایی با مشکلات مختلف را بررسی میکنند و دادهها، اطلاعات، ابزارها و خدمات مورد نیاز برای حل مشکلات شهروندان را در اختیار تصمیمگیرندگان قرار میدهند. پروژه اسمربز از سپتامبر سال ۲۰۱۷ شروع شده و تا آگوست ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت و طی این بازه سه ساله با هدف بکارگیری سنجش از دور در مسیر رسیدن به مفهوم شهر هوشمند فعالیت میکند. لازم به ذکر است که از زمان شروع پروژه اسمربز تاکنون ۶۵ پروژه شهر هوشمند در اروپا، بولیوی و چین انجام گرفته است.
پروژه اسمربز از چهار مرحله تشکیل شده است: مرحله اول شامل بررسی تصاویر ماهوارهای و نیازهای مشتریان، مرحله دوم شامل طراحی، پیادهسازی و ایجاد همافزایی بین پلتفرمهای سنجش از دور به منظور برطرفسازی نیازهای شناساییشده در مرحله اول، مرحله سوم شامل ساخت مجموعهای از راهحلهای مورد نیاز برای توسعه شهر هوشمند به کمک محصولات اسمربز، و مرحله چهارم شامل پیادهسازی راهحلها در شهرهای مورد بررسی، آزمایش و بروزرسانی مجموعه راهحلها.
کنسرسیوم مسئول پروژه اسمربز از ۱۹ سازمان از ۱۲ کشور اروپا تشکیل شده است. این سازمانها شامل موسسات تحقیقاتی، سازمانهای فضایی، دانشگاهها و موسسات سنجش از دور میباشند. علاوه بر این، سازمان فضایی اروپا (ESA) و برنامه سنجش از دور این سازمان با نام کوپرنیک (Copernicus Programme) از پروژه اسمربز حمایت میکنند. بر همین اساس تصاویر ماهوارهای سنجش از دور استفاده شده در این پروژه متعلق به ماهوارههای سنتینل (Sentinel) میباشد.