کارشناسان درباره آینده رقابت عرضه جهانی اینترنت ماهوارهای چه میگویند؟

بهتازگی رقابت شرکتها برای ارائه اینترنت پهن باند جهانی بسیار داغ شده است. جف بزوس (Jeff Bezos) مدیر عامل اجرایی شرکت آمازون (Amazon) از پروژه کویپر (Kuiper) رونمایی کرده است که تصمیم دارد ۳۲۳۶ ماهواره را برای فراهم کردن اینترنت پرسرعت در سرتاسر جهان در مدار زمین قرار دهد. شرکت وان وب (OneWeb) نیز میخواهد در تابستان امسال روزانه دو ماهواره از منظومه اینترنتی خود را در فلوریدای ایالاتمتحده بسازد. قرار است منظومه بیش از ۶۰۰ ماهوارهاینترنتی وان وب در سال ۲۰۲۱ عملیاتی شود. ایلان ماسک (Elon Musk) نیز در این زمینه بسیار فعال است و تصمیم دارد ۱۲ هزار ماهواره از منظومه ماهوارهای اینترنتی استارلینک (Starlink) را در ارتفاعهای مختلف در مدار زمین قرار دهد. با داغ شدن تب رقابت شرکتهای فعال در زمینه اینترنت ماهوارهای، پرسش اینجاست که آیا بازار عرضه اینترنت ماهوارهای گنجایش کافی برای رقابت چندین شرکت را دارد؟
کارشناسان و تحلیلگران اقتصاد خدمات ماهوارهای نخستین سالها را برای شرکتهای سرمایهگذار در زمینه اینترنت ماهوارهای بسیار حساس و چالشی میدانند چون با وجود سرمایهگذاری اولیه فراوانی که لازم است انجام شود بازگشت سرمایه و سودآوری چندانی در این سالها وجود ندارد. بنابراین تعیین دقیق بازار هدف در این سالهای اولیه برای شرکتها بسیار مهم است. برخی کارشناسان پیشبینی میکنند درنهایت بیشتر شرکتهایی که وارد این عرصه میشوند کنار بروند و تنها دو شرکت بتوانند حضور خود را حفظ کنند و بازار را به دست گیرند. همچنین تحلیلگران نگران آن هستند که جف بزوس با سرمایه کلانی که در اختیار دارد خدمات اینترنت ماهوارهای کویپر را با قیمت بسیار پایینی ارائه کند که توان رقابت را از دیگر شرکتها بگیرد.
مت دش (Matt Desch) مدیرعامل اجرایی شرکت ایریدیوم کامیونیکیشنز (Iridium Communications) معتقد است که جف بزوس آنقدر ثروت دارد که میتواند همه شرکتهای دیگر را از گردونه رقابت حذف کند. دش که شرکتش خدمات تلفن همراه ماهوارهای را در دهه ۱۹۹۰ میلادی عرضه کرد میگوید که مشکل واردشدن به عرصه ارائه خدمات ماهوارهای نیاز به سرمایهگذاریهای کلان میلیارد دلاری است. اگر سرمایهگذاری کلان اولیه به روش اشتباهی انجام شود صنعت ایجادشده را برای شاید یک دهه دچار رکود میکند؛ مانند اتفاقی که برای صنعت تلفن همراه ماهوارهای افتاد.
کارشناسان عقیده دارند تمرکز بر ارائه اینترنت به نقاط دورافتاده که کاربران نمیتوانند به اینترنتی کابلی یا فیبر نوری دسترسی داشته باشد باید اولویت شرکتهای ارائهدهنده اینترنت ماهوارهای باشد. البته کارشناسان میگوید شاید در نقاط دورافتاده تعداد مشتریان بهاندازه کافی نباشد که بتواند هزینهها را پوشش دهد و سودآور باشد. به همین دلیل است که شرکت وان وب میخواهد در مرحله اول برای هواپیماها و کشتیها اینترنت فراهم کند که تقاضای بسیاری برای دریافت این خدمات دارند.
در این میان به عقیده کارشناسان امکانات اضافهای که شرکتها در اختیار دارند میتواند در سودآوری و موفقیت آنها نقش تعیینکنندهای داشته باشد. برای مثال جف بزوس علاوه بر مدیریت آمازون مالک شرکت بلو اریجین (Blue Origin) نیز هست و از آن طریق میتواند هزینههای پرتاب ماهوارههای کویپر خود را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد. همچنین شرکت آمازون با وجود آن که دیر به بازار اینترنت ماهوارهای پیوسته و با موانعی در به دست آوردن حق استفاده از فرکانسهای مخابراتی مواجه است، اما زیرساختهای توانمندی در زمینه فناوری اطلاعات روی زمین در اختیار دارد که میتواند شبکه ماهوارهای آن را به خوبی پشتیبانی کند.