عصر یکشنبه ۳۰ تیر ماه، زمان مشاهده آخرین رویداد نجومی تیر

آخرین رخداد نجومی تیر در آسمان عصرگاهی آخرین یکشنبه این ماه رخ خواهد داد. مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، در این باره گفت: «در ساعت ۱۷ و ۳۰ دقیقه روز یکشنبه ٣٠ تیر، سیاره تیزپای عطارد (Mercury) در وضعیت مقارنه داخلی (Inferior Conjunction) قرار دارد.» به گفته وی این پدیده نجومی در روزهای بعد از ۳۰ تیرماه در آسمان قابل مشاهده نخواهد بود.
«مُقارنه» یا «همدمی» در ستارهشناسی به همراستا قرار گرفتن دو یا چند جرم سماوی با همدیگر از منظر زمین میگویند به گونهای که در آسمان در کنار هم دیده شوند. همچنین وضعیتی که در آن یک سیاره درونی مانند عطارد یا زهره از دید ناظر زمینی درست در بین خورشید و زمین قرار گیرد «مقارنه داخلی (سفلی)» نام دارد. چنانچه یکی از اجرام خورشید باشد و جرم دوم در میانه قرار گیرد مقارنه داخلی اتفاق میافتد که فقط برای سیارات درونی و ماه امکانپذیر است. مقارنه ماه و خورشید از ناظر زمینی همواره مقارنه داخلی است.
لازم به توضیح است منظومه شمسی دارای هشت سیاره (عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون) و پنج سیاره کوتوله تاکنون شناختهشده (سرس، پلوتون، هائومیا، ماکیماکی و اریس) است. چهار سیاره نخست، سیارات درونی یا زمینسان هستند و بیشتر از سنگ ساخته شدهاند.
مقارنه داخلی یکی از شرایط احتمال پدیده گرفت خورشید اعم از گذر سیاره (زهره یا عطارد) یا خورشیدگرفتگی توسط ماه میباشد.
عتیقی همچنین از طلوع پلوتو تا مرداد ماه امسال خبر داد و در این باره اظهار کرد: «پلوتو که دیگر در خانواده سیارات قرار ندارد و به عنوان سیاره کوتوله (Dwarf planet) شناخته میشود، در وضعیت مقابله بهترین زمان در سال برای مشاهده قرار خواهد داشت که تا ١٤ جولای ٢٠١٩ (یکشنبه ٢٣ تیرماه جاری) به این وضعیت رسیده است.»
لازم به توضیح است که «وضعیت مقابله» بهترین فرصت برای رصد سیارات بیرونی منظومه شمسی (سیاراتی که مدارشان خارج از مدار زمین قرار دارد) است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در عین حال تاکید کرد: «رصدگران با استفاده از تلسکوپهای آماتوری قدرتمند (١٠ اینچ و بالاتر) میتوانند به تماشای شبانه پلوتو بپردازند؛ ستارهای که که همچون ستارگان بسیار کم نور و خارج از توان مشاهده با چشم غیر مسلح در میان آنها قرار دارد و به آرامی جابه جا میشود. پلوتو تا مرداد ماه امسال هنگام غروب آفتاب، در افق شرق، در صورت فلکی کمان یا قوس (Sagittarius) و سمت چپ سیاره زیبای زحل (Saturn) طلوع خواهد کرد.»
مسیر پلوتو از مقابل ستارهها از خرداد ماه امسال تا آذر ماه ١٣٩٩
طبق اظهارات عتیقی، یافتن پلوتو نیازمند یک تلسکوپ قدرتمند و همچنین صبر و شکیبایی است.