آیا این سنگ از زمین به ماه رفته است؟

سیروس برزو: یک مطالعه جدید میگوید قطعهسنگی از کره ماه که توسط فضانوردان آپولو ۱۴ به زمین آورده شده است ممکن است درواقع از زمین به ماه رفته باشد!
یک گروه بینالمللی دانشمندان مرتبط با مرکز علوم و اکتشاف قمری (Center for Lunar Science and Exploration-CLSE)، بخشی از موسسه تحقیقاتی منظومه خورشیدی (SSERVI- Solar System Exploration Research Virtual Institute) ناسا گزارش کرده است که قدیمیترین سنگ شناختهشده زمین ممکن است در نمونههایی باشد که توسط فضانوردان آپولو ۱۴ از ماه بازگشته است. این نظریه در مجله “Earth and Planetary Science Letters” منتشرشده است.
تصور میشود که سنگ توسط سیارک یا ستاره دنبالهدار از زمین خارج و حدود ۴ میلیارد سال پیش با ماه برخورد داشته است. در آن زمان، ماه حدود ۳ برابر نزدیکتر از زمین بود.
ما معمولاً فکر میکنیم شهابسنگها از ماه و یا سیارکها به زمین برخورد میکنند، اما گروهی از پژوهشگران موزه تاریخ طبیعی سوئد و دانشگاه کورتین (Curtin) استرالیا به سرپرستی جرمی بلوچی(Jeremy Bellucci) و پروفسور الکساندر نمچین (Alexander Nemchin) متوجه شدند که امکان وجود قطعهسنگ زمینی در ماه هم وجود دارد: «قطعهای دو گرمی از سنگهای گرانیتی که حاوی کوارتز، فلدسپات و کریستالهای زیرکن (کریستالهایی که در عمیق زمین از دوران جوانی سیاره وجود دارد و از طریق آتشفشانها بیرون میزند) همه این مواد در زمین موجود است اما وجود آنها در ماه بسیار غیرطبیعی بشمار میرود.»
طبق گفته دکتر دیوید کینگ (David Kring) محقق دانشگاه پژوهشهای فضایی آمریکا (Universities Space Research Association -USRA) و پژوهشگاه قمری و سیارهای (Lunar and Planetary Institute -LPI)، شواهد دیگری نیز برای اثبات نظریه وجود دارد. تجزیهوتحلیل شیمیایی این قطعه یک سیستم اکسیداسیون مانند زمین، در دمای مشابه زمین را نشان داد که در مقایسه با دمای ماه متفاوت است. تجزیهوتحلیل نشان داد که منشأ آن احتمالاً مواد مربوط به حدود ۲۰ کیلومتر زیر سطح زمین بوده که ۴ تا ۴٫۱ میلیارد سال پیش، به دلیل برخورد یک شهابسنگ بزرگ برداشته و درنهایت به سطح ماه برخورد کرده است.
اما آیا این شواهد میتواند اثبات کند که قطعهسنگ مذکور از زمین به ماه رسیده است؟ نمیشود به این سؤال کاملاً پاسخ مثبت داد، اما دلایل بسیار قانعکننده هستند. شاید این اتفاق رخداده باشد، اما شواهدی از شرایط لازم برای اثبات این نظریه در نمونههای خاک و سنگ ماه که به زمین آورده شده دیده نمیشود.