سیروس برزو: بازگشت به جو زمین برای سفینه‌های فضائی، اگر مهمترین مسئله در فعالیت‌های فضائی نباشد بدون تردید یکی از مهمترین و اساسی‌ترین مسائل است.
هنگامی که یک شناگر از ارتفاع زیاد به سوی آب شیرجه می‌رود، اگر به بدن و اندام خود حالت لازم ندهد با خطر مسلمی روبه رو خواهد شد و تعداد قربانیان شیرجه غلط مسلماً کم نیستند. به همین ترتیب، هنگامی که یک سفینه فضائی از سفر فضا به سوی زمین باز می‌گردد، در وقت برخورد با جو زمین باید حالت مساعد داشته باشد و چه فراوان سفینه‌هائی که به علت برخورد با همین خطر از بین رفته‌اند.
مسئله اساسی در سفر انسان به فضا، موضوع بازگشت آنها است زیرا ناو کیهانی باید به طور کاملاً معینی وارد جو زمین گردد و در غیر این صورت بر اثر برخورد با جو، می‌سوزد و از بین می‌رود. در حالت عادی، یعنی هنگامی که به فضانورد دستور بازگشت به زمین صادر می‌شود، سفینه باید مدار عادی خود را ترک کند و در مدار جدیدی قرار بگیرد.
به همین ترتیب است که سفینه، مدارهای خود را ترک می‌کند و سر انجام به سوی زمین باز می‌گردد و در این حالت، از ترمزهای فضائی استفاده می‌کند. این ترمزها عبارتند از دستگاه‌هائی که درست در جهت‌های مختلف عمل می‌کند و در حقیقت انرژی عادی موتورهای سفینه را خنثی می‌سازند (انرژی حرکتی موتورهای سفینه در حالت عادی در مدود هشت کیلومتر در ثانیه برابر بیست و هشت هزار و هشت صد کیلومتر در ساعت است و با همین سرعت است که سفینه وارد جو زمین می‌گردد.) سفینه، در این حالت، درست شبیه سنگ‌های آسمانی است که غفلتاً وارد جو زمین می‌شوند و می‌سوزند و بدین ترتیب مشکل نیست تجسم این نکته که سفینه فضائی هنگام ورود به جو زمین، چه فشار هولناکی را باید تحمل کند و چگونه به صورت یک توده آتشین در می‌آید. قبل از فرا رسیدن این مرحله، یعنی پیش از آن که سفینه وارد جو زمین گردد، و هنگامی که در مسیر عادی فضائی خود به گرد زمین یا در محیط فضائی سرگرم گردش است، مرحله خطیر دیگری نیز هست که حائز کمال اهمیت است و آن تعیین لحظه‌ای است که باید ترمزهای سفینه به کار بیفتد.
اندکی اشتباه در محاسبه لحظه ضروری برای به کار افتادن ترمزها کافی است که سفینه در نقطه‌ای غیر از آنچه که باید، در زمین فرود آید. فرض می‌کنیم که موشک یا سفینه مورد نظر براساس محاسبات و پیش‌بینی‌های قبلی باید در نقطه –آ- فرود آید و برای این کار لازم است هنگامی ترمزهای سفینه به کار افتد که سفینه در حالت –ان- (از لحاظ موقعیت در فضا، از لحاظ سرعت در لحظه ترمز و به ملاحظات دیگر) قرار داشته باشد. حال اگر اندک اشتباهی رخ دهد، و مثلاً هنگامی ترمزها به کار انداخته شود که موشک یا سفینه در حالت دیگری (مثلاً حالت ام) قرار داشته باشد طبیعی است که ناگهان منحرف خواهد شد و با زاویه پیش‌بینی نشده‌ای مانند نقطه “ب” به جو برخورد کرده، فرود خواهد آمد و احتمالاً از بین خواهد رفت و سرنشین یا سرنشینان آن نابود خواهند گردید. پس از آن که سفینه وارد جو زمین شد و توانست در مقابل گداختگی و حرارت سطح خارجی خود و فشار جو و اضافه بار ناشی از این دو عارضه مقاومت کند چترهای نجات سفینه باز می‌شود تا جلوی سرعت فوق العاده سفینه از هشت کیلومتر در ثانیه به حدود هشت متر در ثانیه (یعنی هزار بار کمتر) برسد و سفینه بتواند آرام در نقطه پیش‌بینی شده فرود آید. برای فرود آرام، پس از رسیدن به ارتفاع معین از یک یا چند چتر استفاده می‌شود. روس‌ها از همان روزهای اولیه فعالیت‌های فضایی به جز موارد استثنایی، از خشکی استفاده می‌کردند ولی آمریکایی‌ها تا قبل از فضاپیماهای نوع شاتل سفینه‌های خود را در آب فرود می آوردند.
