آشوب واقعی با حمله دروغین مریخی ها به زمین
سیروس برزو: نمایشنامه رادیویی جنگ دنیاها، اثر هربرت جرج ولز (Herbert George Wells)، با اجرای اورسون ولز (Orson Welles) در شامگاه ۳۰اکتبر ۱۹۳۸ را می توان بهیادماندنیترین روز در پیوند افسانههای علمی و زندگی مردم عادی دانست. روزی که حمله مریخیها به زمین باعث وحشت مردم آمریکا و بهم ریختن وضعیت شهری شد و نشان داد که رسانههای همگانی تا چه حد میتوانند بر افکار عمومی تاثیرگذار باشند.
در آن روزگار تلویزیون در کمتر خانهای وجود داشت و اکثر مردم، شنونده برنامههای رادیویی بودند. شامگاه ۳۰اکتبر ۱۹۳۸ اورسون ولز نمایشنامهای را با اقتباس از کتاب جنگ دنیاها اثر هربرت جرج ولز در یکی از رادیوها اجرا میکرد. او که نه فقط هنرپیشه بلکه مجری رادیویی توانایی بود با هیجان و لحنی جدی اجرای نمایشنامه را انجام میداد. البته به دلیل تداخل با یک برنامه محبوب رادیویی، تقریبا این کار ولز چندان مشتری نداشت اما در اواسط نمایشنامه ولز، برنامه رقیب دچار افت شد و مردم موج رادیو را عوض کردند و به نمایشنامه ولز روی آوردند بدون این که متوجه باشند یک نمایشنامه در حال اجرا است. این زمانی بود که ولز به بخشی از کتاب جنگ دنیاها رسیده بود که خبر از ورود مهاجمان مریخی را میخواند و مردم شنیدند که او با هیجان و صدایی پر اضطراب اطلاعیهای دربارهٔ حمله ساکنان کره مریخ به ایالت نیوجرسی و نیویورک، اعلام حکومت نظامی، استفاده مریخیها از گاز شیمیایی و اشعه بسیار سوزان برای نابودی نیروهای نظامی و … را میداد.
این قضیه باعث وحشت بسیار مردم شد و اوضاع شهرهای مختلف آمریکا را به هم ریخت. عدهای به خیابانها ریختند و جمعی به کلیساها پناه بردند. گرچه دقایقی بعد رادیو اعلام کرد که این بخشی از یک نمایشنامه بوده اما مردم وحشت زده در خیابانها این اعلامیه رادیو را نشنیدند. بالاخره با خبررسانیهای بعدی مردم آرامش خود را بازیافتند.
نکته جالب آن که یک سال بعد در اکوادر رادیو به تقلید از اورسن ولز نمایشنامهای را به همین شکل پخش کرد که باعث وحشت مردم گردید اما همانند برنامه ولز ختم به خیر نشد و مردم خشمگین و عصبانی به ساختمان رادیو حمله کردند و آن را به آتش کشیدند . در این حادثه شش بازیگر این نمایشنامه کشته شدند.