نقطهای سیاه در تاریخ سایوزها
سیروس برزو: بعد از ناکامی سفینه سایوز-۱ (Suyoz-1) که منجر به قتل ولادمیر کمارف (Vladimir Mikhailovich Komarov) شد، چهار ناو سایوز به شکل بدون سرنشین و با نام کاسموس (cosmos) به فضا پرتاب گردید که طی این پروازها، دو عملیات اتصال به شکل خودکار توسط ناوها انجام گرفت. گرچه عملیات این ناوها با موفقیت همراه بود اما حادثه دردناک سایوز-۱ روسها را وادار میکرد که احتیاط بیشتری به خرج دهند. کارشناسان درباره برنامههای آتی ناوهای سایوز بحث کردند و شکلهای گوناگون موردبررسی قرار گرفت. سرانجام تصمیم بر این شد که مأموریت بهصورت اتصال یک ناو با یک سرنشین با ناوی بدون سرنشین صورت بگیرد و برای انجام آن گئورگی بریگاووی، یکی از قهرمانان هوانوردی شوروی که از چند سال پیش به جرگه فضانوردان پیوسته بود، آموزش و تمرین را آغاز کرد.
روز ۲۵اکتبر ۱۹۶۸ سایوز-۲ به شکل بدون سرنشین راهی مدار زمین گردید. تقریباً یک شبانهروز بعد ناو کیهانی سایوز-۳ به سرنشینی گئورگی بریگاووی به فضا پرتاب شد و بعد از قرار گرفتن در مدار با استفاده از سامانه ایگلا (Igla) عملیات خودکار ردیابی سایوز-۲ آغاز کرد. در فاصله ۲۰۰متری سایوز-۲، بریگاووی هدایت ناو را به دست گرفت و عملیات اتصال را آغاز کرد اما نتوانست آن را درست هدایت کند و از چند ده متری سفینه هدف گذشت. تلاش بعدی بریگاووی نیز ناموفق بود. مرکز هدایت پرواز متوجه شد که میزان مصرف سوخت ناو در جریان مانورها بشدت پایین آمده است و برای جلوگیری از هر حادثه ناگواری به بریگاووی دستور بازگشت دادند. بهاینترتیب مأموریت سایوز-۳ بدون رسیدن به نتیجه مطلوب به پایان رسید و ناو کیهانی در ۳۰اکتبر به زمین برگشت.
در ۳۱اکتبر بریگاووی گزارش کار خود را به گروه دولتی ارائه داد. گروه گزارشهای بریگاووی، مرکز هدایت پرواز و کارشناسان دیگر را موردمطالعه قرارداد و نتیجه گرفت که چند پارامتر دستبهدست هم داده و منجر به شکست مأموریت شده اما در هر صورت، بریگاووی مقصر است.
گرچه روزنامههای آن دوران، پرواز بریگاووی را یک پیروزی بزرگ قلمداد کردند و او دومین مدال قهرمان اتحاد شوروی را دریافت کرد (مدال اول را به خاطر رشادتهایش در زمان جنگ جهانی گرفته بود).
پژوهشهای بعدی نشان داد که ناو بعد از قرار گرفتن در مدار، در فاصله ۱۰-۲۰کیلومتری سایوز-۲ به پرواز درآمد. این عملیات توسط دستگاه ردیابی و اتصال ایگلا هدایت میشد و کیهاننورد تنها بر آن نظارت میکرد. در فاصله ۲۰۰متری که بریگاووی طبق دستورالعمل، هدایت دستی را به عهده گرفت، در انتخاب میزان اصلاح مسیر اشتباه کرد، دو ناو در زاویه درست قرار نگرفتند. این عدم دقت، منجر به چرخش ناو در زاویه نادرست گردید. بریگاووی سپس تلاش کرد سایوز-۲ را بچرخاند و اتصال را انجام دهد اما نتوانست. بهاینترتیب حتی سوخت اضافی را هم از دست داد بهطوریکه تنها بهاندازه بازگشت به زمین در مخزنها سوخت مانده بود.
بههرحال بریگاووی با این سفر بهعنوان پیرترین کیهاننورد نام خود را به ثبت رسانید زیرا تا آن زمان کهنسالتر از او به فضا سفر نکرده بود.