اخیرا پیشبینیهایی مبنی بر عبور ارزش صنعت فضایی از مرز یک تریلیون دلار تا دهه ۲۰۴۰ میلادری منتشر شده است. اما برای محقق شدن این پیشبینیها حتی با یک نرخ رشد حداقلی، نیاز است که بازارهای جدیدی توسعه یابند. در جلسهای که روز ۲۶ماه ژوئن در کنفرانس نیواسپیس NewSpace)) ۲۰۱۸ برگزار شد، برخی گزارشهای ارائهشده توسط مراکز سرمایهگذاری حکایت از رشد ارزش صنعت فضایی از ۳۵۰میلیارد دلار در مقطع کنونی به ۱تریلیون دلار یا بیشتر در دهه ۲۰۴۰ داشتند.
یکی از این گزارشها که توسط بانک سرمایهگذاری گلمدن ساچس (Goldman Sachs) منتشر شده ارزش ۱تریلیون دلار را در دهه ۲۰۴۰برای صنعت فضایی پیشبینی کرده است. گزارشهای دیگری از بانکهای مورگان استنلی Morgan Stanley)) و مریل لینچ Merrill Lynch)) در همین بازه زمانی ارزش بازار را به ترتیب ۱.۱ و ۲.۷ تریلیون دلار تخمین زدهاند.
این اعداد نجومی بر اساس نرخ رشد سالیانه فعلی تخمین زده شدهاند. جف متیوز Jeff Matthews)) یکی از مشاوران موسسه مالی دلویته Deloitte)) که مدیریت جلسه را نیز بر عهده داشت میگوید: «بسته به مرجعی که برای مطالعات انتخاب میشود، صنعت فضایی اکنون ارزشی بین ۳۳۰تا ۳۵۰ میلیارد دلار دارد و طی ۱۰سال گذشته نرخ رشد سالانه حدودا ۶ تا ۸درصدی را تجربه کرده است.» وی مطالعه بانک سرمایهگذاری مورگان استنلی را که که با در نظر گرفتن نرخ رشد سالیانه ۷درصدی انجام شده را مطابق با وضعیت دهه اخیر خواند.
نکته مهمی که باید در این تخمین و پیشبینیها لحاظ شود این است که اخیرا از سرعت رشد صنعت فضایی کاسته شده است. طبق گزارش صنعت فضایی که هر سال توسط موسسه برایس (Bryce Space and Technology) منتشر میشود، ارزش صنعت فضایی در سال ۲۰۱۷ به ۳۴۸میلیارد دلار رسید و تنها حدود ۱درصد نسبت به سال ۲۰۱۶ رشد داشت. صنعت ماهوارهای که بزرگترین بخش اقتصاد فضایی را تشکیل میدهد در سال ۲۰۱۷ با ۳درصد رشد به ارزش ۲۶۹میلیارد دلار رسیده است. این نرخ رشد تقریبا با سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ برابر است اما نسبت به اغلب سالهای دهه گذشته درصد پایینی محسوب میشود. برای مثال نرخ رشد صنعت ماهواره در سال ۲۰۱۳ دو رقمی بوده است.
حتی با چشمپوشی از این افت سه ساله و در نظر گرفتن نرخ رشد بالا، برخی کارشناسان اعتقاد دارند که برای رسیدن به ارزش ۱تریلیون دلار تا دهه ۲۰۴۰ باید تغییراتی بنیادی در صنعت فضایی صورت گیرد. گرگ آتری Greg Autry)) استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه ساوثرن کالیفرنیا (University of Southern California) با اشاره به دولتها و مخابرات به عنوان دو عامل مهم در صنعت فضایی گفت: «فکر نمیکنم هیچکدام از این دو عامل بتوانند به صورت پیوسته و مطابق پیشبینیهای منتشرشده باعث رشد صنعت فضایی بشوند.» به عقیده وی، تحقق بازار ۱تریلیون دلاری نیاز به وقوع یک نقطه عطف در این صنعت دارد.
طبق گفته آتری یک مثال از نقاط عطف میتواند شروع توریسم فضایی و پروازهای سرنشیندار تجاری و همچنین تاسیس اییستگاههای فضایی تجاری و هتلهای فضایی باشد. وی میگوید: «فکر میکنم که این اتفاق میتواند منجر به رشد شگفتانگیزی شود. من به شرکتهایی همچون اکسیوم (Axiom Space) و بیگلو Bigelow Aerospace)) امید زیادی دارم که بتوانند ایستگاه فضایی خود را پر کنند.»
برخی دیگر از کارشاناسان تصور میکنند که رشد اقتصادی مورد نظر، بیشتر از کابردهای پاییندست نشات خواهد گرفت تا خود سامانههای فضایی. سونیل ناگاراج Sunil Nagaraj)) یکی از مقامات ارشد شرکت یوبیکیتی Ubiquity Ventures)) میگوید: «در حال حاضر حدود ۱۲۰۰ماهواره در فضا وجود دارد. آیا با سه برابر کردن تعداد ماهوارهها، ارزش صنعت نیز سه برابر میشود؟ به شخصه چنین فکری نمیکنم.» ناگاراج اعتقاد دارد که پتانسیل رشد بیشتر، در شرکتهایی وجود دارد که دادهها و دیگر خدمات سامانههای فضایی را پردازش کرده و برای ارائه خدمات خود از آنها استفاده میکنند. از نظر وی کاربردهایی با فهم ساده و قابل استفاده در زندگی مردم مسبب رشد صنعت فضایی خواهند بود.
گرگ آتری اما با یادآوری تجربیات خود در عصر آغازین ظهور کامپیوترها، هشدار میدهد که نباید بر چند بازار خاص متمرکز شد و رشد کلی صنعت فضایی را مرهون رشد آنها دانست. برای مثال امروزه در صنعت کامپیوتر، بازیها نقش بسیار مهمتری را نسبت به چیزی که در ابتدا پیشبینی شده بود ایفا میکنند. وی میگوید: «به نظرم مهمترین نکته این است که برای رسیدن به رشد اقتصادی مورد نظر، بر تعیین یک نقشه راه خاص اصرار نورزیم. قطعا اتفاقات پیشبینی نشدهای رخ خواهند داد و مشاهده تاثیرات آنها جالب خواهد بود.»