بالغبر ۷۵۰۰ تن زباله فضایی شامل ماهوارههای ازکارافتاده، قطعات موشکها و سایر زبالههای فضایی در اطراف زمین سرگردان هستند. تعداد قطعات مربوط به زبالههای فضایی بزرگتر از اندازه یک مهره، بیش از نیم میلیون (قطعه) تخمین زده میشود.
ایستگاه فضایی تیانگونگ-۱ چین، یکی از نمونههای اخیر زبالههای فضایی است که هنگام ورود مجدد به جو زمین، از بین رفت و قطعات آن در اقیانوس آرام سقوط کرد.
اما همه زبالههای فضایی چنین سرنوشتی ندارند؛ بسیاری از زبالههای فضایی در مدارهای مختلف اطراف زمین سرگردان هستند که خطر جدی برای ماهوارهها، ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) و مأموریتهای فضایی آینده به سیارکها، ماه و مریخ محسوب میشوند.
در مدار زمین، این قطعات با سرعت ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت درحرکت هستند؛ با این سرعت، حتی یک پیچ کوچک میتواند یک ماهواره را نابود کند یا ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) را به خطر بیاندازد. فضانوردان مستقر در ایستگاه فضایی گاهی اوقات مجبورند برای نجات یافتن از خطر برخورد احتمالی یک زباله فضایی، سوار کپسولهای فضایی فرار شوند.
چگونه مشکل زبالههای فضایی را حل کنیم؟
آلودهترین مدارها بهطورکلی بین ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر بالاتر از زمین (LEO) و ۳۶۰۰۰ کیلومتر هستند. زبالههای فضایی خارج از کنترل در مدار LEO که اصطلاحاً سندرم کسلر (Kessler Syndrome) نامیده میشود، تهدید جدی و رو به رشدی محسوب میشوند.
شرکتهای مختلف به دنبال یافتن راهی برای حل مشکل زبالههای فضایی هستند. بهعنوانمثال، شرکتهای Astroscale و Saber Astronautics در تلاش برای یافتن روشهای فنی و پیچیده برای گرفتن زبالههای فضایی با استفاده از ماهوارههای مخصوص و انتقال آنها به مدارهای کمخطر هستند.
تور شکار زبالههای فضایی
طرح محققان مرکز فضایی سوری (SSC) انگلیس،RemoveDEBRIS نام دارد که شامل یک تور بزرگ برای به دام انداختن زبالههای فضایی است.
ماهواره RemoveDEBRIS ماه آوریل (اویل فروردینماه) توسط موشک دراگون شرکت اسپیس ایکس راهی ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) شد و روز یکشنبه ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور) این ماهواره برای آزمایش فناوری به دام انداختن و جمعآوری زبالههای فضایی، از ISS به فضا پرتاب شد.
به گفته گوگلیلمو آگلیتی (Guglielmo Aglietti) مدیر SSC، :«در آزمایش ابتدایی، یک شیء کوچک در ابعاد جعبه کفش بهعنوان هدف توسط ماهواره در فضا رها شد؛ سپس ماهواره اقدام به باز کردن یک تور بزرگ شبیه تارعنکبوت برای به دام انداختن شیء کرد.» این آزمایش طبق انتظار با موفقیت به پایان رسید.
در نسخه نهایی این فناوری، تور بزرگ ماهواره RemoveDEBRISپس از به دام انداختن زباله فضایی موردنظر، آن را به سمت زمین هدایت کرده و هر دو در حرارت جو از بین میروند.
