اخترشناسان هلندی موفق به کشف دورترین کهکشان رادیویی شدند. کهکشان تی.جی.اس.اس جِی 1049+1530 (TGSS J1530+1049) در فاصلۀ ۱۲میلیارد سال نوری از زمین واقعشده است. سیگنال رادیویی ثبتشده از این کهکشان نشان میدهد که تنها ۸۴۰میلیون سال پس از بیگ بنگ (Big Bang)، متولدشده است.
دانشمندان دانشگاه لیدن (Leiden University) با کمک تلسکوپ رادیویی غولپیکر میتر-ویو (Meter-Wave) که در هند قرار دارد توانستند این کهکشان را مکانیابی نمایند. تلسکوپ جمنای شمالی (Gemini Observatory) در هاوایی و تلسکوپ بزرگ دوچشمی آریزونا (Arizona) نیز به دانشمندان در سنجش فاصلۀ بسیار دور این کهکشان، کمک کردند. محققان فاصله این کهکشان را از طریق سنجش انتقالبهسرخ کهکشان (Redshift) اندازهگیری کردند. زمانی که یک کهکشان از زمین دور میشود، اثر دوپلر (Doppler effect) باعث نور کهکشان از زمین سرختر به نظر برسد. هر چه این حرکت سریعتر باشد، انتقالبهسرخ آن نیز بیشتر خواهد بود. چراکه هر چه کهکشان دورتر باشد، انتقالبهسرخ آن کهکشان بهعنوان یک ابزار برای سنجش فاصلۀ آن از زمین به کار میرود.
کهکشانهای رادیویی (Radio Galaxy)، کهکشانهای عظیمی هستند که مشخصۀ اصلیشان وجود سیاهچالههای غولپیکر در مرکزشان است. زمانی که این سیاهچالهها مقادیر زیادی گاز و غبار را به سمت خود میکشند، صفحات کهکشانی یکپارچگی اجزاء را باانرژی بسیار بالایی تسریع نموده و جریانات سریع و نسبی را پدید میآورند. این جریانات سریع جریانات خروجی رادیویی هستند که از میلیاردها سال نوری دورتر نیز قابلسنجش هستند.
وجود چنین کهکشان ِ عظیمی که کمتر از یک میلیارد سال پس از تولد کیهان، شکلگرفته امر قابلتوجهی است. طبقهبندی تنوع و ترتیب کهکشانی در ابتدای کیهان، این توانایی را به دانشمندان میدهد که به درک درستی از نحوۀ شکلگیری و گسترش کهکشانها دستیافته و همچنین مدلسازی دقیقتری از تکامل کیهان ارائه دهند.
هاب روتنگرینگ (Huub Röttgering) منجم رصدخانه لیدن (Leiden Observatory) در نشستی خبری عنوان کرد: «توانایی کهکشانها در تولید ماده در دورههای زمانی کوتاه، شگفتانگیز است. کهکشانهای رادیویی، سیاهچالههای غولپیکر را در خود جایدادهاند. یافتن چنین اجرامی بسیار شگفتانگیز است، چراکه دورۀ زمانی شکلگیری و رشد این سیاهچالههای غولپیکر در درون این کهکشانها بسیار کوتاه بوده است.»