تصاویری زیبا از سیاره مریخ حاصل دسترنج کاوشگر کنجکاوی و همقطارانش
در اینجا تصاویری بهغایت زیبا از سیاره مریخ را گردآوری کردهایم که توسط کاوشگر کنجکاوی یا کیوریاسیتی (Curiosity) و سایر تجهیزات اکتشافی ناسا به زمین مخابره شدهاند.
از تاریخ ۵ اوت ۲۰۱۲، کاوشگر کنجکاوی بار سفر به سیاره همسایه را بست و ۶ سال اخیر را به انجام فعالیتهای اکتشافی در گودال گیل (Gale Crater) مریخ گذراند. اما بااینکه شعاع پیمایش مریخنورد کنجکاوی از ۲۰ کیلومتر تجاوز نکرده، این کاوشگر موفق به ثبت تعداد زیادی عکس شده است که ازلحاظ زیبایی، بسیار چشمگیر و از جنبه علمی، بسیار پراهمیت هستند.
از تجمیع این عکسها با تصاویر دیگری که توسط کاوشگر ۱۵ سالهی فرصت یا آپورچونیتی (Opportunity) و همینطور مدارگرد اکتشافی مریخ به ثبت رسیدهاند، آلبوم عکس بینظیری پدیده آمده است که در ادامه تماشا خواهید کرد.
برخی از این عکسها، سطح سیاره سرخ را همانطوری به تصویر کشیدهاند که انتظارش را داشتیم؛ یعنی سنگی، خشک، پر از گردوخاک و تا حدودی مشابه بیابانهای سیاره زمین. اما برخی دیگر، دهانهها و درههایی را نشان میدهند که هیچ شباهتی با آنچه روی زمین دیدهایم ندارند. در این تصاویر میتوانیم در هم آمیختن رنگهای تیره و روشن در برخی مناطق مریخ، سطوح پوشیده شده با دی اکسید کربن منجمد و آثاری از طوفان عظیم شنی که اخیراً کل سیاره را فراگرفت، ببینیم.
البته هنوز در سیاره مریخ، اهداف اکتشافی بسیاری برای کاوشگر کنجکاوی و مریخنوردهای بعدی وجود دارد که امید میرود در آینده بتوان آنها را از نزدیک موردبررسی قرار داد؛ کما اینکه دانشمندان اخیراً با استفاده از رادار MARSIS، از کشف یک دریاچه پهناور حاوی آب مایع در این سیاره خبر دادند که زیر لایهای از یخ پنهان شده است.
کاوشگر کنجکاوی این عکس سلفی را در آغاز سال ۲۰۱۸ و در برآمدگی Vera Rubin گرفت. البته از آنجایی که این عکس با چند عکس دیگر ترکیب شده، بازوی کاوشگر از تصویر نهایی حذف شده است.
درست پس از رسیدن کنجکاوی به مریخ، این عکس با دورنمایی از بلندیهای Mount Sharp به ثبت رسید که احتمالا مقصد بعدی کاوشگر خواهد بود.
این یکی از اولین نگاههای کاوشگر کنجکاوی به گودال گیل در سال ۲۰۱۲ بود. دهانهی این گودال عظیم با شبکهای از درهها شکافته شده که این موضوع، احتمال نقش داشتن آب در شکل دادن چنین آرایشی را قوت بخشیده است.
یافتن ردپای بیشتری از آب در مریخ، چندان به طول نینجامید. کاوشگر کنجکاوی با چشمان تیزبین خود این خرده سنگهای مدور را در سپتامبر ۲۰۱۲ و در بلندیهای Aeolis Mons که در مرکز گودال گیل واقع شدهاند شکار کرد. این سنگها چنین شکلی به خود نمیگرفتند مگر در حضور آب!
در اواخر سال ۲۰۱۲، کاوشگر کنجکاوی سنگهایی را که چیدمانی لایه لایه و مورب داشتند، کشف کرد.
خاک سرخرنگ شبیه به این، چیزی بود که کنجکاوی به دفعات با آن مواجه شد. این کاوشگر در سال ۲۰۱۳ به منطقه پایین دست گودال گیل، یعنی Yellowknife Bay رسید.
ناسا مدارگرد اکتشافی مریخ را در سال ۲۰۰۶ وارد مدار این سیاره کرد. در عکسی که توسط این مدارگرد در ژوئن ۲۰۱۳ گرفته شده است، میتوان کاوشگر کنجکاوی را به صورت یک نقطه کوچک آبی رنگ در گوشهی سمت چپ پایین تصویر دید.
در سال ۲۰۱۵، مدارگرد اکتشافی این تصویر هوایی را از شکافهای Ophir Chasma که در بخش شمالی درههای پهناور مریخ موسوم به Valles Marineris قرار دارند، شکار کرد.
ناسا همواره شنزارهای Nili Patera را به دلیل تغییرات مداوم آن ناحیه تحت نظر داشت. این عکس در سال ۲۰۱۴ توسط مدارگرد اکتشافی مریخ به ثبت رسیده است.
عوارض موجود در این تصویر (واقع در عرض جغرافیایی میانی مریخ)، میتوانند در اثر فشار ناشی از آب و یخ شکل گرفته باشند. مدارگرد اکتشافی این تصویر را در سال ۲۰۱۷ به زمین مخابره کرد.
در ژانویه۲۰۱۴، این تصویر از یک صحرای شنی پوشیده از دی اکسید کربن یخ زده، در شمال مریخ توسط مدارگرد اکتشافی شکار شد.
این کانالهای طویل و ردیفی که عرض آنها بین ۱ تا ۱۰ متر است، در دشت Hellas واقع در نیمکره جنوبی مریخ توسط مدارگرد مشاهده شدند.
نمایی از منطقه Noctis Labyrinthus در حوزه آتشفشانی تارسیس (Tharsis) که به مجموعه درههای Valles Marineris منتهی میشود. این عکس در سال ۲۰۱۳ ثبت و به زمین مخابره شد.
در نزدیکیهای خط استوای مریخ و در محدودهی فلات نیمروز (Meridiani Planum)، گودال ویکتوریا به مانند یک اثر هنری فاخر، چشمنوازی میکند. در این عکسِ متعلق به سال ۲۰۰۶، مریخ نورد آپورچونیتی (Opportunity) را به صورت یک نقطه کوچک مابین ساعت ۹ و ۱۰ (اگر گودال را به صورت یک ساعت تصور کنیم) میتوان دید.
آپورچونیتی بیش از ۱۵ سال است که روی سیاره سرخ قرار دارد. این مریخ نورد در سال ۲۰۰۵ با این شهاب آهنین مواجه شد؛ اولین شهاب شناسایی شده در سیارهای به غیر از زمین!
تصویری از تپههای کلمبیا که توسط مریخ نورد Spirit در سال ۲۰۰۴ به ثبت رسید. این کاوشگر در سال ۲۰۰۴ و اندکی پیش از Opportunity به مریخ رسید؛ اما در سال ۲۰۱۰ ارتباطش با زمین قطع شد.
مریخ نشین ققنوس یا فونیکس (Phoenix) که بین ماههای می تا نوامبر ۲۰۰۸ فعال بود، از بازوی رباتیک خود برای حفر این دو چاله و بررسی نمونه خاک، استفاده کرد.