یکی از خطر‌ها در طول سفر‌های طولانی‌مدت فضایی به ویژه سفر به مریخ، قرار گرفتن فضانوردان در معرض حجمی بالا از اشعه‌های کیهانی است که ریسک ابتلای آن‌ها به انواع بیماری‌ها به ویژه سرطان را افزایش خواهد داد. کارشناسان هشدار می‌دهند با وجود ساخت سفینه‌های فضایی فوق پیشرفته با سرعت بالا، این امکان وجود دارد که تا پیش از رسیدن انسان به سیاره سرخ، فضانوردان در اثر اشعه‌های کیهانی و بیماری‌های سخت‌درمان جان خود را از دست بدهند.
به تازگی محققان مرکز تحقیقاتی و مشاوره‌ای مورتالیتی (Mortality Research & Consulting) به پژوهشی درباره اثرگذاری اشعه‌های کیهانی بر فضانوردان و نوع مرگ و میر آن‌ها پرداخته‌اند. در مطالعه بر روی ۴۱۸ فضانورد که ۳۰۱ نفر آن‌ها متعلق به آٓژانس فضایی آمریکا، ناسا (NASA)، و ۱۱۷ نفر متعلق به آژانس فضایی روسیه، روسکاسموس (Roscosmos)، بودند این نتیجه به دست آمد که نرخ مرگ و میر فضانوردان در اثر اشعه‌های کیهانی ناچیز است. در این پژوهش وضعیت سلامت جسمانی فضانوردان ناسا از سال ۱۹۵۹ و وضعیت جسمانی فضانوردان روسکاسموس از سال ۱۹۶۱ مورد بررسی قرار گرفته است. محققان با بررسی دوره ۲۵ ساله سفر‌های فضایی این فضانوردان به ایستگاه‌های فضایی دریافتند اثر اشعه‌های کیهانی بر فضانوردان قابل توجه نیست.
از مجموع این فضانوردان حدود ۸۹ نفر در طول سال‌ها بنا به دلایل و بیماری‌های مختلف فوت کرده‌اند. تیم پژوهشگران به طور ویژه بر ۲ بیماری سرطان و بیماری‌های قلبی تمرکز کرده‌اند و دریافته‌اند حدود ۲۸ درصد از فضانوردان در اثر سرطان و کمتر از ۱۵ درصد در اثر بیماری‌های قلبی جان خود را از دست داده‌اند. از کل مرگ و میر‌های روی داده تاکنون٬ سه چهارم در اثر سرطان یا بیماری‌های قلبی بوده در حالی که نیمی از مرگ و میر‌ها در اثر انفجار سفینه‌های فضایی مانند چلنجر روی داده است.
با وجود اثر‌ات کم اشعه‌های خورشیدی و کیهانی بر مرگ و میر فضانوردان، وجود آن‌ها عاملی خطرناک برای سلامت فضانوردان است و به گفته محققان با قرار گرفتن برای بازه زمانی طولانی سه ساله تا رسیدن به سیاره مریخ امکان ابتلای فضانوردان به بیماری‌های مختلف وجود دارد.
تاکنون مطالعه‌های انجام شده روی فضانوردانی بوده است که در مدار نزدیک زمین (LEO) در ایستگاه‌های فضایی به ماموریت پرداخته‌اند و امکان انجام مطالعات برای بررسی نحوه واکنش بدن انسان به اشعه‌های کیهانی در فضای عمیق وجود نداشته است.
پیشرفت‌های علمی در زمینه ساخت نسل جدید لباس‌های فضانوردی، دانش پزشکی و تولید پوشش‌های محافظتی جدید در بدنه سفینه‌های فضایی در آینده می‌تواند سبب حفظ ایمنی و سلامت فضانوردان و موفقیت دانشمندان در رساندن نخستین انسان‌ها به سیاره سرخ شود.