سفر در آسمان؛ پدیدههای رصدی خرداد
مریم فخیمی: ۶ روز از ماه مبارک رمضان سپری شده است. اگر به جستجو در آسمان شب علاقمند هستيد به ابزار خاصی نياز نداريد با كمی دقت و حوصله میتوانید صورفلكی بهار و سيارات درخشانی چون زهره،مشتری و زحل را به آسانی در آسمان بيابيد.
حکایت صورت فلکی میزان
صورت فلکی ترازو (میزان یا Libra) از صورتهای فلکی منطقةالبروجی است. صورت فلکیهای اطراف این میزان عبارتند از : مارافسای، عقرب و سنبله .
درخشانترین ستاره در صورت فلکی میزان؛ «الزُبَانَی الشَمَالِی» است. این نام عربی به معنی «پنجه شمالی» یا «چنگال شمالی» است. نام لاتین آن Lanx Borealis به معنی معیار یا مقیاسِ، شمالی است.قدر ظاهری آن ۲٫۶۱ و فاصله آن از منظومه شمسی ۱۸۵ سال نوری برآورد میشود. گفتهشده، نخستین بار رومیان باستان این گروه ستارگان را به عنوان یک صورت فلکی مستقل و جدا از صورت فلکی عقرب مشخص کردند. این ادعا چندان صحیح نیست. سابقه تاریخی این صورت فلکی به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمیگردد. مردم با این صورت فلکی، حتی در دوران بابلیان نیز آشنا بودهاند که زمانی را نشان میدهد که در آن، در نوعی قضاوت پس از مرگ، روح مردگان وزن میشده.
اجرام عمقی آسمان
کهکشان NGC 5792 یک کهکشان مارپیچیِ میلهای در صورتفلکی میزان است که تقریباً ۸۳ میلیون سال نوری از خورشید فاصله دارد.
کهکشان NGC 5890 یک کهکشان عدسی شکل است. این کهکشان در سال ۱۷۸۵ کشف شد. قدر ظاهری آن ۱۴ است.
خوشه NGC 5897 یک خوشه کروی نسبتاً بزرگ در صورت فلکی میزان است. قدر آن ۹ است و در فاصله ۴۰,۰۰۰ سال نوری از منظومه شمسی قرار دارد.
پديدههای رصدی خرداد
برای ديدن اين رويدادها به ابزار خاصی نياز نداريد. اين رخدادها با چشم غيرمسلح در تمام نقاط كشور قابل رويت است.
۱ خرداد: گذر ایستگاه فضایی بینالمللی از آسمان تهران که به صورت نقطهای روشن در حال حرکت خواهید دید. مسیر حرکت این ایستگاه در نقشه مشخص است. در بسیاری از شهرهای ایران نیز تقریبا در همین ساعت میتوان گذر ایستگاه فضایی را رویت کرد. ورود: ۲۰:۴۵ از جنوبغرب، پایان عبور: ۲۰:۵۴ در شمالشرق، درخشندگی: ۳.۸-
توجه: به علت تصحیح مداری در ایستگاه فضایی، ممکن این زمانها دچار تغییر شود.
۷ خرداد: در جنوب آسمان شاهد مقارنه حدود ۳ درجهای ماه و سیاره مشتری خواهید بود. ساعت ۰۱:۰۸
۱۱خرداد: ساعت ۰۵:۲۶ در ارتفاع نسبتا کمی از افق جنوبغرب آسمان صبحگاهی شاهد مقارنه بسیار نزدیک و زیبای ماه و زحل باشید. جدایی زاویهای ۱.۲ درجه.
۱۶ خرداد: عطارد در مقارنه خارجی است. ساعت ۰۶:۳۲
در مقارنه خارجی، سیاره به دلیل نزدیکی ظاهری به خورشید در نور خورشید غرق شده و دیده نمی شود. در ضمن سیاره در این حالت از مقارنه به دورترین فاصله خود از زمین میرسد.
۱۶ خرداد: گذر ایستگاه فضایی بینالمللی از آسمان تهران که به صورت نقطهای روشن در حال حرکت خواهید دید. مسیر حرکت این ایستگاه در نقشه مشخص است. در بسیاری از شهرهای ایران نیز تقریبا در همین ساعت میتوان گذر ایستگاه فضایی را رویت کرد. ورود: ۲۲:۱۳ از شمالغرب، پایان عبور: ۲۲:۱۷ ، درخشندگی:۳.۷-
توجه: به علت تصحیح مداری در ایستگاه فضایی، ممکن این زمانها دچار تغییر شود.
۲۳ خرداد: مشاهده هلال آخر ماه رمضان ۱۴۳۹
۲۴ خرداد: مشاهده هلال اول ماه شوال ۲۰:۴۲
۲۶ خرداد: در غرب آسمان شاهد مقارنه زیبای ماه و زهره خواهید بود.جدایی زاویهای حدود ۳ درجه است. ساعت ۲۰:۴۶
۲۶خرداد: اجتماع ماه،زهره و خوشه کندوی عسل در غرب آسمان. ساعت ۲۱:۱۷
۳۱ خرداد خورشید در انقلاب تابستانی ۱۴:۳۷
وضعیت سیاراتی که با چشم غیر مسلح قابل رویت است
سیاره زهره، نگین درخشان آسمان شامگاهی است. این سیاره با غروب آفتاب در غرب آسمان نمایان میشود و تا حدود ساعت ۱۰ شب قابل رویت است. درخشندگی سیاره زهره اندکی کمتر از ۴- است.
سیاره مشتری نیز با غروب آفتاب در جنوب شرق آسمان ظاهر میشود و تا ساعتی پیش از طلوع آفتاب میتوانید این سیاره را ببینید. درخشندگی مشتری حدود ۲.۳- است.
سیاره زحل از حدود ساعت ۲۲در جنوبشرق آسمان نمایان میشود. درخشندگی این سیاره 0۰ است.
سیاره مریخ بعد از نیمه شب از افق جنوبشرق بالا میآید و تا قبل از طلوع آفتاب قابل رصد با چشم غیر مسلح است. درخشندگی مریخ ۱.۰- است.