مریم قوامی:شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا، از معدود فعالین اقتصادی کشور است که تلاش می‌کند چرخ اقتصاد فضایی را در کشور بگرداند. این شرکت در حوزه سنجش از دور فعال بوده و با تکیه بر تخصص کارشناسان خود توانسته است خدمات ارزشمندی را در تامین و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای در اختیار کاربران قرار دهد.
آمارها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در فضا، توانایی سودآوری بسیار بالایی را در درازمدت و کوتاه مدت برای کشورها به دنبال دارد و به همین دلیل است که نه تنها کشورهای ثروتمند و توسعه یافته، بلکه کشورهای درحال توسعه نیز با هدف بهبود اوضاع اقتصادی خود، در فضا سرمایه‌گذاری کرده و نتایج بسیار مطلوبی نیز گرفته‌اند. این بازار رو به رشد از چندین بخش مختلف تشکیل شده که یکی از آنها حوزه سنجش از دور می‌باشد. بنابر دهمین گزارش سالانه صنعت ماهواره‌ای موسسه یوروکانسالت (Euroconsult)، اگر بازار سنجش از دور ماهواره‌ای با روند فعلی به رشد خود ادامه دهد تا سال 2026 درآمد سالانه آن به 8.5 میلیارد دلار خواهد رسید. علاوه بر این، پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته حاکی از آن است که بازار خدمات ارزش افزوده این حوزه ظرفیت رسیدن به مقدار 15 میلیارد دلار را دارد. این بازار از بکارگیری روشهای جدید عرضه خدمات برای بوجود آوردن بازارهای جدید تشکیل شده است.
بخش خصوصی کشور ما نیز تلاش کرده است با توجه به حقایق اقتصادی این حوزه جایگاهی را برای خود در این صنعت کسب کند. از جمله شرکت‌های داخلی مطرح در حوزه سنجش از دور کشور شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا است که در سال ۱۳۹۲ با هدف ارائه خدمات سیستم‌های اطلاعات مکانی یا GIS تاسیس شد. حسینی، مدیرعامل این شرکت درگفت‌وگو با سایت تحلیلی خبری اسپاش با اشاره به جدید بودن این خدمات افزود: «خدمات سیستم‌های اطلاعات مکانی در کشور ما از رشد نسبتاً خوبی برخوردار است و در حال حاضر توسعه دهندگان و برنامه نویسان خوبی در کشور وجود دارد.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا با بیان اینکه GIS از اطلاعات استراتژیک و حیاتی یک کشور محسوب می‌شود،خاطر نشان کرد: «اطلاعات مکانی قدرت برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری بالایی در حوزه‌های مختلف امنیتی، عمرانی و خدماتی برای فعالان سطوح مدیریتی، راهبردی و اقتصادی ایجاد می‌کند.»
حسینی در ادامه گفت: «کشور ما، از یک طرف در موقعیت ژئوپلیتیکی خاص در منطقه قرار دارد و از طرف دیگر کشوری در حال توسعه است از این رو برای برنامه‌ریزی و توسعه به شدت نیازمند اطلاعات مکانی و ساختاری است.»
تصاویر ماهواره‌ای غنی‌ترین منابع تولید اطلاعات مکانی
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا با تأکید براینکه در حال حاضر خلا داده‌های به روز مکانی به شدت احساس می‌شود، تصریح کرد: «معیار مهم در سنجش عملکرد یک کشور یا دولت قدرت عملکرد سازمان نقشه برداری آن است.»
وی انتخاب نام شرکت را گواه اهمیت این موضوع عنوان کرد و افزود: «به همین دلیل ما از ابتدا رویکرد ویژه‌ای به تأمین اطلاعات مکانی داشته‌ایم.»
حسینی ادامه داد: «تصاویر ماهواره‌ای و هوایی یکی از غنی‌ترین و کم‌هزینه‌ترین منابع تأمین و تولید اطلاعات مکانی هستند. از تصاویر ماهواره‌ای و هوایی می‌توان ده‌ها لایه اطلاعاتی با ارزش استخراج کرد.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا با اشاره به زمان‌بر بودن روشهای زمینی برای دریافت اطلاعات مکانی گفت: «برداشت کلیه عوارض سطحی تا تولید مدل‌های رقومی ارتفاعی و حتی اطلاعاتی جهت تفکیک جنس پوشش‌های طبیعی و غیر طبیعی سطح‌الارضی و شناخت عوامل تأثیرگذار در بسیاری از پدیده‌ها از خدمات تصاویر ماهواره‌ای است.»
وی با بیان اینکه برخی تصاویر ماهواره‌ای قدرت تفکیک مکانی بسیار بالایی دارند، تصریح کرد: «متأسفانه تصاویر ماهواره‌ای یکی از اقلام تحریمی بوده و دولت‌های غربی شرکت‌های ماهواره‌ای را برای ارائه این تصاویر به کشورمان شدیداً تحت فشار قرار داده‌اند.»
بیش از تعهدات عمل می‌کنیم
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا در ادامه اظهار داشت: «خوشبختانه شرکت ما در تأمین این تصاویر بسیار خوب عمل کرده است و از نظر تنوع تصاویر ماهواره‌ای و محصولات جانبی آنها همچنین از نظر زمان تحویل ،قیمت و حتی خدمات قبل و بعد از فروش به مشتریان‌مان عملکرد خوبی داشته‌ایم.
حسینی ادامه داد: «با توجه به خدمات خوب ما،انتخاب اول بسیاری از مشتریان سخت‌گیر و با دقت نظر بالا،شرکت آرکا بوده است.»
وی با ابراز خوشحالی از انتخاب مشتریانش، گفت: «ما از نظرضوابط فنی و اقتصادی و نه صرفاً روابط، مشاور یا پیمانکار خوبی هستیم، به طوریکه گاهی ساعت‌ها برای اینکه یک مشتری دقیقاً متناسب با نیازش هزینه کند وقت گذاشته‌ایم و بعضاً اتفاق افتاده که مشتری را برای استفاده از منابع داخلی و رایگان متقاعد کرده‌ایم و بدین‌ترتیب از خروج ارز از کشور جلوگیری کرده‌ایم. همین هزینه و زمان را اضافه کنید برای خدمات بعد از فروش. البته مشتریانی بوده‌اند که در استفاده از محصولات ما مشکلاتی داشته و ما در واقع بیش‌تر از تعهدات فروش خود عمل کرده‌ایم.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا افزود: «شرکت آرکا در خصوص سرعت تأمین داده‌های ماهواره‌ای با همه موانع و مشکلاتی که وجود داشته، بسیار خوب عمل کرده است به طوریکه قادر است تصاویر آرشیوی خود را در کمتر از سه یا چهار روز به مشتری تحویل دهد.»
مشارکت در عملیات امداد و نجات در حادثه سقوط هواپیما
وی در ادامه با اشاره به حوادث دردناک سقوط هواپیما تهران یاسوج گفت: «ما در ساعت 1 صبح فردای حادثه با معرفی منطقه احتمالی سقوط، تقاضای خودمان را برای تصویر برداری ماهواره‌ای ابلاغ کردیم. در ساعت 2 صبح ماهواره برنامه‌ریزی شد. در ساعت ۱۰:۳۰ صبح تصویر گرفته شد و در حوالی ظهر تصویر در دفتر ما در تهران آماده استفاده بود. یعنی ما در کمتر از ۱۲ ساعت یک تصویر از محدوده مورد نظر خود داشتیم و آن را در اختیار سازمان‌های ذی ربط قرار دادیم. البته متأسفانه سازمان‌های ذی‌ربط به علت عدم آشنایی با مقوله سنجش از دور قدری در استفاده از همین تصاویر کوتاهی کردند.»
حسینی با بیان اینکه قابلیت ویژه تصویربرداری سفارشی اورژانسی برای مدیریت بحران در کشور توسط شرکت ما به عنوان نماینده رسمی Azercosmos در حال حاضر وجود دارد، خاطر نشان کرد: «از شرایط استثنایی ماهواره اسپات، اعطای تخفیف ۴۰درصدی ویژه مراکز دانشگاهی و پژوهشی است که امیدوارم مراکز دانشگاهی بتوانند نهایت استفاده را از این امکانات ببرند.»
وی در ادامه توضیح داد: «از دیگر امتیازات این ماهواره علاوه بر داشتن قدرت تفکیک مکانی بسیار بالا، این است که تقریبا دوبار در سال پوشش سراسری از کشورمان را فراهم می‌کند.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا تاکید کرد: «در حال حاضر تصاویر استریو از سراسر کشور موجود است که منبع خوبی برای تولید DSM با قدرت تفکیک مکانی ۵ تا ۶ متر است. امروزه به‌روزرسانی نقشه‌های ۱:۲۵۰۰۰ کشوری به خوبی می‌تواند توسط این تصاویر انجام بپذیرد.»
قدرت تفکیک مکانی بسیار بالا با شرایط ویژه
حسینی در ادامه افزود: «ما تنها به ماهواره اسپات بسنده نکرده‌ایم و در حال تأمین تصاویر ماهواره‌ای با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر هستیم.»
وی با بیان اینکه این تصاویر جز اقلام تحریمی محسوب می‌شوند، گفت: «شرکت آرکا تقریباً هیچ مشکلی در تأمین بی‌واسطه این تصاویر حتی تصاویر با رزولوشن ۳۰ سانتی‌متر از منابع اصلی خود یعنی شرکت دیجیتال گلوب که شرکتی امریکایی- کانادایی است، در اسرع وقت ندارد.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا با اشاره به مشکلات ارائه این خدمات،تصریح کرد: «با توجه به تحریمی بودن این تصاویر و بالا رفتن نرخ تبدیل دلار مدتی است با چالش قیمت روبه‌رو هستیم و متأسفانه مجبور به تأمین این تصاویر ارزشمند با قیمت بیشتری نسبت به گذشته هستیم.»
وی با بیان اینکه ما در چند هفته آینده خبر خوشی را خدمت متخصصان و کاربران این تصاویراعلام خواهیم کرد، افزود: «به زودی شرایطی استثنایی برای تأمین تصاویری با قدرت تفکیک مکانی بسیار بالا را فراهم خواهیم کرد.»
حسینی حوزه مهم دیگر فعالیت‌های این شرکت را حوزه نقشه‌برداری هوایی عنوان کرد و افزود: «تصاویر ماهواره‌ای با همه قابلیت‌هایی که دارند قدرت تفکیک مکانی کمتر از ۳۰ سانتی متر نخواهد داشت. از طرفی پروژه‌های مهندسی اعم از معدن، نفت و گاز، خطوط انتقال، سد و به طور کلی پروژه‌های عمرانی، ملزم به تهیه نقشه با مقیاس‌های ۱:۲۰۰۰، ۱:۱۰۰۰ و ۱:۵۰۰ هستند. در اینجا پهپادها به میدان می‌آیند.»
حسینی با اشاره به فواید استفاده از پهپادهای نقشه‌بردار، تأکید کرد: «ما می‌توانیم به تصاویر هوایی ارتو (Ortho) با رزولوشن ۲ سانتی‌متر دست پیدا کنیم. تصاویری که به معنای واقعی خود ارتو بوده و می‌توان از آنها برای اندازه‌گیری‌های دقیق پروژه‌های مهندسی استفاده کرد.»
وی از دیگر مزایای استفاده از پهپادهای نقشه‌بردار را مدل‌های رقومی ارتفاعی بسیار دقیق دانست و تأکید کرد: «در کشور ما زمان و هزینه اهمیت دو چندان دارد از این‌رو پهپادها حرف زیادی در تأمین این دو موضوع مهم بازی خواهند کرد.»
حسینی در ادامه افزود: «شرکت آرکا در حال حاضر در دو کلاس پهپادهای عمود پرواز یا همان مالتی روترها و بال ثابت یا فیکس وینگ‌ها پرنده مناسب برای نقشه برداری در اختیار دارد که پرنده فیکس وینگ ما یکی از بهترین پرنده‌های بدون سرنشین بوده که به طور اختصاصی برای نقشه‌برداری وسعت‌های بالا برای شرکت ما توسط یک شرکت ایرانی طراحی و تولید شده است.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا با اشاره به فواید تصاویر پهپادی گفت: «مداومت پروازی در حدود ۹۰ دقیقه با دوربین و لنز مناسب به ما اجازه تصویر برداری بیش از ۲۰۰۰ هکتار در روز را فراهم می‌آورد.»
وی در ادامه به معرفی پروژه‌های چالش برانگیز این شرکت پرداخت و تصریح کرد: «ما تمامی این پروژه‌ها را با موفقیت به انجام رسانیده‌ایم به عنوان نمونه تهیه نقشه ۱:۵۰۰ کاداستر و همچنین تهیه نقشه توپوگرافی از نواحی کوهستانی بسیار سخت در مقیاس ۱:۱۰۰۰ است.»
حسینی از پروژه جدید این شرکت خبر داد و خاطر نشان کرد: «در حال حاضر در حال گمانه‌زنی برای انجام بزرگ‌ترین و چالشی‌ترین پروژه نقشه‌برداری کشور هستیم که در آینده نزدیک خبرش را منتشر خواهیم کرد.»
بهترین حمایت؛ ایجاد فضای کسب و کار سالم
وی با بیان اینکه شرکت آرکا شرکتی به معنای واقعی خصوصی است، افزود: «این شرکت هیچگونه وابستگی به نهادهای دولتی ندارد و اگر تا کنون موفق بوده در درجه اول لطف خداوند و در درجه‌های بعدی تلاش بی‌وقفه خودمان و حمایت دوستان و مشتریانی که همواره نسبت به ما نظر لطف داشته‌اند، بوده است.»
مدیرعامل شرکت مدیریت و پردازش اطلاعات آرکا، حوزه فضایی و محصولات مرتبط به آن را حوزه جوانی دانست و افزود: «البته ما از جوان‌هایی نیستیم که متکی به جیب پدرمان باشیم و ژن برتر هم نداشته‌ایم،بار خودمان را خودمان تا کنون به دوش کشیده‌ایم و هم اکنون هم با توجه به شرایط اقتصادی نمی‌خواهیم باری به دولت تحمیل کنیم. تنها انتظاری که در سطح کلان داریم حمایت‌هایی از جنس تسهیل‌گری و مهم‌تر از آن ایجاد فضای کسب‌و‌کار و رقابت سالم است.»
وی در پایان از نگاه مستقل دفتر مطالعاتی اسپاش در جهت معرفی محصولات، خدمات و شرکت‌های فعال در این حوزه ، تشکر و قدر دانی کرد.