طراحی و ساخت اولین رصدخانه سیار در کشور
اولین رصدخانه سیار در کشور توسط یک محقق و علاقمند به نجوم با هدف ترویج این علم و فراهم آوردن امکان رصد در مناطق مختلف کشور طراحی و ساخته شده است.
اولین رصدخانه سیار کشور با همکاری انجمن نجوم و سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و به همت کاظم مهرابی، منجم آماتور نجوم و علاقمند این رشته، طی مدت یکسال و نیم ساخته شده و همزمان با برنامههای هفته جهانی نجوم (از ۳۱ فروردین تا ۷ اردیبهشت) آماده رونمایی است.
مهرابی مجری این در نشستی هدف از ساخت آن را این گونه توضیح داد:«رصدخانههای ثابت در مناطق مرتفع و برای جلوگیری از آلودگیهای نوری معمولا دور از شهرها ساخته میشوند، همین امر باعث میشود بسیاری از علاقمندان و دانش آموزان در مناطق محروم نتوانند به رصدخانهها دسترسی داشته باشند. بهعلاوه رصدخانههای ثابت معمولا امکان خوبی برای رصد پدیدههای نجومی فراهم میکنند، اما بعضی پدیدههای نجومی خاص را با توجه به محل رصدخانههای ثابت نمیتوان به خوبی رصد کرد. بنابراین گسترش دید آسمان برای رصد پدیدههای مختلف در تمام نقاط کشور از جمله رویت هلال ماه و تهیه گزارش کامل علمی از این رویدادها برای ارتقای همکاریهای بینالمللی و افزایش توان رصدی محققان یکی از اهداف ما در ساخت این رصدخانه بوده است».
وی اضافه کرد:«ترویج علم و بردن رصدخانه به عنوان ابزار آشنایی با آسمان به میان مردم و علاقمندان هدف دیگر از این امر به شمار میآید».
مهرابی با اشاره به مراحل ساخت این رصدخانه گفت:«رصدخانه داخل یک خودروی ایرانی طراحی شده و برای جلوگیری از لرزشها هنگام حرکت و آسیب نرسیدن به تجهیزات رصدی داخل خودرو لرزشگیر داخل آن تعبیه شده است».
وی تاکید کرد:«افزون بر این برای استقرار کامل خودرو به ویژه در مناطق شیبدار ۱۰جک هیدرولیک برای آن در نظر گرفتهایم تا امکان توقف کامل و رصد را به خوبی برای علاقمندان و محققان فراهم کند».
مهرابی در مورد ابزار رصدی در رصدخانه تارا توضیح داد:«این رصدخانه به یک تلسکوپ ۱۶اینچی (قطر آینه اصلی تلسکوپ) مجهز است، همچنین امکان رصد خورشید را نیز در طول روز فراهم می آورد».
به گفته مهرابی، فناوری ساخت این رصدخانه اکنون در کشور به دست آمده است و تولید رصدخانههای بیشتر به موفقیت و میزان استقبال از آن بستگی دارد؛ افزون بر این امکان صادر کردن این فناوری به کشورهای همسایه نیز هست.
این رصدخانه که شامل امکانات رفاهی برای محققان و منجمانی هست که با آن سفر میکنند، قرار است روز چهارشنبه پنجم اردیبهشت در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح با حضور رئیس سازمان و مدیر انجمن نجوم رونمایی شود.
همچنین بر اساس برنامهریزیها، این تجهیزات روز پنجشنبه (شش اردیبهشت) در باغ کتاب مستقر خواهد بود و علاقمندان میتوانند به صورت رایگان از آن بازدید کنند.
روز جهانی نجوم برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ و به ابتکار یک محقق آمریکایی به منظور قرار دادن تلسکوپهای فراوان در مناطق شهری شلوغ و آشنایی بیشتر مردم با این علم پرسابقه برگزار و پس از آن توسط اتحادیه جهانی نجوم ( IAU- International Astronomical Union) هماهنگ شد.
این روز و در پی آن هفته جهانی نجوم از ابتدا در شنبهای بین ماه آوریل و ماه مه (اردیبهشت/خرداد) تعیین و طوری برنامهریزی می شد که نزدیک با اولین تربیع ماه باشد.
این روز هر ساله در جهان با شعار ثابت نجوم برای همه و امسال در ایران با شعار تماشای آسمان برای همه از ۳۱فروردین با همکاری انجمن نجوم و مجموعه آسمان نمای گنبد مینا آغاز شد و با اجرای برنامههای مختلف در سراسر کشور توسط گروههای رصدی و مراکز تحقیقاتی ادامه دارد.