یافته های جدید فضاپیمای جونو از فعالیت های زیر سطحی سیاره مشتری و هسته آن
فضاپیمای جونو (Juno) از سال ۲۰۱۶ تا امروز در حال گردش به دور سیاره مشتری بوده و تا به حال اطلاعات بسیار باارزشی را این غول گازی منظومه ما به زمین مخابره کرده است. در همین راستا و به کمک اطلاعات مذکور محققین حالا درک بهتری از اتفاقاتی دارند که در زیر سطح این سیاره بزرگ در حال وقوع است.
علاوه بر اینها جونو موفق به رصد برخی فعل و انفعالات عجیب در دو قطب سیاره مشتری شده است. ما پیش از این میدانستیم که دو قطب شمال و جنوب بزرگترین سیاره منظومه شمسی محل جولان بزرگترین چرخندهایی (cyclones) است که بشتر تا کنون موفق به رویت آنها شده. حال تصاویر جدید نشان میدهند که ظاهراً نحوه شکلگیری و حرکت چرخندهای مذکور از الگویی خاص پیروی می کند.
در قطب جنوب مشتری پنج سایکلون، یک سایکلون مرکزی را به شکل یک پنج ضلعی احاطه کرده اند. مشابه همین الگو با هشت چرخند احاطه کننده در قطب شمال سیاره مورد بحث نیز قابل مشاهده است.
گردشهای متوالی جونو به دور این سیاره گازی نشان میدهد که چینش چرخندها به طور مداوم در قطبین حفظ میشود. هنوز دانشمندان توضیحی منطقی برای این پدیده و این که چرا چرخندهای مورد بحث با یکدیگر ترکیب نمیشوند، در اختیار ندارند.
جونو علاوه بر تصاویر فوق اطلاعات جدیدی را نیز در خصوص نوارهای رنگی روی سطح مریخ در اختیار کارشناسان ناسا قرار داده است. بر این اساس مشخص شده که تشکیل چنین الگویی ارتباطی مستقیم با فعالیتهایی دارد که در زیر سطح سیاره مورد اشاره در حال انجام است.
همان طور که در تصور بالا نیز کاملاً مشهود است، ابرهای متراکم احاطه کننده سطح مشتری متشکل از نوارهایی تیره و روشن هستند که در هر کدام جهت وزش بادها و حرکت ابرها کاملاً مخالف یکدیگر است. تا امروز تصور میشد که تمایز مذکور تنها شامل جو میشود، اما اطلاعات گرانشی ارسال شده توسط جونو نشان میدهد که توزیع میدان جاذبه مشتری در دو نیمکره شمالی و جنوبی یکسان نیست، بنابراین میتوان چنین برداشت کرد که تفاوت فعل و انفعالات در نوارهای تیره و روشن در زیر سطح مشتری نیز وجود دارد.
بر این اساس براورد شده که جریانهای گازی در حال گردش روی سطح مشتری تا عمق حداقل ۳ هزار کیلومتری با همین قدرت و سرعت در حال جابهجایی گازها هستند. به عبارت دیگر، حدود یک درصد از غول عظیم الجثه گازی منظومه شمسی به طور مداوم در حال گردش روی سطح آن هستند.
سومین یافته مهم در خصوص سیاره مشتری مربوط به هسته آن میشود. دانستههای قبلی دانشمندان را به این یقین رسانده که هسته بزرگترین سیاره منظومه ما از مایعی شامل هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. حال آنالیز برخی اسکنهای انجام شده توسط جونو نشان میدهد که احتمالاً کل این هسته مایع به شکل یک جسم صلب در حال گردش است.
محققین ناسا بر این عقیدهاند که گاز موجود در مرکز این سیاره غولپیکر دارای بار الکتریکی بسیار قدرتمند است و سبب میشود که کل سیستم به صورت یکجا و در اثر میدان مغناطیسی بسیار عظیم سیاره به گردش در میآید.
شاید یافتههای جدید فضاپیمای جونو به چند سوال قدیمی در خصوص سیاره مشتری پاسخ داده باشند، اما در عین حال خود سبب شکلگیری سوالاتی بسیار بزرگتر شدهاند.