رئیس سازمان فضایی ایران:سند پایش گرد و غبار در دست تدوین است
رئیس سازمان فضایی ایران به تلاش این سازمان برای تدوین متدولوژی پایش خشکسالی با استفاده از فناوری فضایی و قرارگیری آن در پرتال سازمان ملل متحد اشاره کرد و گفت:«سند پایش گرد و غبار هم در حال تدوین است».
مرتضی براری افزود:«سند پایش گرد و غبار کشور با استفاده از فناوری فضایی تا پیش از تابستان سال آینده نهایی خواهد شد».
وی یکی از کاربردهای مهم و عام المنفعه فناوری فضایی را موضوع مدیریت بلایای طبیعی برشمرد و ادامه داد«: فناوری فضایی در کل چرخه مدیریت بحران از پیش آگاهی تا بازسازی میتواند به متولیان مدیریت بحران کمک کرده و با ارائه اطلاعات ماهواره ای دقیق امدادرسانی را موفق تر کند».
معاون وزیرارتباطات با بیان اینکه سازمان فضایی ایران به انتخاب سازمان ملل متحد از سال ۱۳۸۸به عنوان یکی از دفاتر منطقهای برنامه اسپایدر* (SPIDER) شناخته شده است، خاطرنشان کرد:«مقر برنامه اسپایدر در شهر وین اتریش است، هدف این برنامه استفاده از فناوری فضایی در مدیریت بلایا و واکنش سریع است».
در ۱۵ژانویه سال ۲۰۰۷میلادی مجمع عمومی سازمان ملل متحد برنامه اسپایدر را بهعنوان یکی از ماموریتهای دفتر امور فضای ماوراء جو سازمان ملل (UN-OOSA) تدوین کرد. برنامه اسپایدر برنامهای است که به منظور سهولت استفاده از فناوری فضایی در مدیریت بلایای طبیعی از جمله پیش آگاهی قبل از وقوع حوادث و نیز واکنش سریع پس از وقوع بلایا تعریف شده است.
براری با تاکید بر اینکه سه دسته از ماهوارهها در موضوع بلایای طبیعی به دولتها کمک میکنند، گفت:« یکی ماهوارههای مخابراتی هستند که امکان برقراری ارتباطات صوت، تصویر و داده را میسر می سازند. دیگری ماهوارههای ناوبری و ژئودتیک هستند که امکان تعیین موقعیت و زمان را میسر میسازند و سومی ماهوارههای سنجش از دوری که اقدام به تصویربرداری از مناطق تحت ریسک یا حادثه دیده می کنند».
رئیس سازمان فضایی ایران افزود:«ما در زمان وقوع زلزله سرپل ذهاب از ماهواره مخابراتی ایرانست-21 برای برقراری زیرساخت و ارتباط ماهوارهای بین شهرهای سر پل ذهاب و تهران برای جمعیت هلال احمر استفاده کردیم که نتایج خوبی هم به دنبال داشت».
براری به استفاده از ماهوارههای سنجش از دوری نوری و راداری برای تعیین مناطق تخریب شده، مراکز تمرکز جمعیت و تعیین جا به جایی پوسته زمین اشاره کرد و گفت:«همه این دادهها بلافاصله در اختیار ارگانهای ذیربط همچون جمعیت هلال احمر سازمان مدیریت بحران قرار گرفت همچنین از طریق سایت سازمان و شبکه های اجتماعی به اطلاع عموم مردم رسانده شد. همین اقدام ها در زلزله آذرماه کرمان و زلزله تهران نیز انجام شد».
معاون وزیر ارتباطات کشف حریق در جنگلهای کشور را یکی از خدماتی دانست که سازمان فضایی ارائه می دهد و افزود:«تلاش می شود با کمک بخش خصوصی استفاده از فناوری فضایی برای مدیریت بلایای طبیعی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد».
براری گفت:«با استفاده از فناوری سنجش از دور می توان مسیر حرکت طوفانهای شن و میزان قدرت آن را مشخص کرد آلگوریتمها و مدلهای ریاضی مختلفی برای گرد و غبار و طوفانهای شن توسعه یافته است که میتوانند گرد و غبار را از سایر عوارض زمینی از جمله ابرها تشخیص دهند».
در حال حاضر روشهای اندازهگیری زمینی و فناوری سنجش از دور، از مهمترین روشهای ردیابی و پایش طوفانهای شن قلمداد میشوند که در این بین روش سنجش از دور بدلیل برخورداری از پوشش وسیع دید، استفاده از اطلاعات (تصاویر ماهواره و عکسهای هوایی) زمانبندی شده و پایش سریع بلایای طبیعی از اهمیت بهسزایی برخوردار است.