طرح‌های مختلفی برای سفر به مریخ مطرح‌شده‌اند: «اسپیس ایکس، ناسا، لاکهید مارتین و اکنون بوئینگ وارد رقابت سفر به سیاره سرخ شده‌اند و انتظار می‌رود که این مأموریت‌ها از دهه ۲۰۲۰ آغاز شود.»
اما آیا امکان بقا و حیات طولانی‌مدت انسان در مریخ وجود دارد؟ آیا بهتر نیست به‌جای یافتن محل جدیدی برای سکونت انسان (که شناخت کاملی از شرایط آن نداریم)، به فکر برطرف کردن مشکلات سیاره‌ای باشیم که ثابت کرده محل مناسبی برای زندگی انسان است؟
مسابقه سفر به مریخ
بوئینگ اعلام کرده که قصد دارد در نخستین مأموریت فرستادن انسان به سیاره سرخ مشارکت داشته باشد. دنیس مویلنبرگ (Dennis Muilenburg) در دسامبر جاری اعلام کرد: «معتقدم که نخستین انسانی که بر مریخ قدم خواهد گذاشت، با موشک بوئینگ راهی این سفر می‌شود.»
رقیب اصلی، شرکت اسپیس ایکس است. ایلان ماسک، مدیرعامل این شرکت در کنگره بین‌المللی هوافضا که سپتامبر ۲۰۱۷ در آدلاید برگزار شد، از برقراری سامانه‌ای مشابه خطوط هوایی بین زمین و مریخ خبر داد و افزود که مأموریت باری از ۲۰۲۲ آغاز خواهد شد.
لاکهید مارتین نیز قصد دارد تا یک دهه آینده، برنامه سفر انسان به مریخ را کلید بزند. استیفن هاوکینگ، فیزیکدان برجسته جهان عنوان کرده که “ساخت مستعمره در فضا امری حیاتی است”، البته وی معتقد است که این اتفاق احتمالاً تا ۱۰۰ سال آینده انجام نخواهد شد.
اکتشاف در سیارات دیگر
اکتشافات علمی در سیارات منظومه شمسی، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشری محسوب می‌شود. اما برعکس، ایده کلونی سازی در ماه، مریخ یا سیارات دیگر، ایده درستی نیست. تصور اشتباهی در ذهن مردم وجود دارد که جایگزینی برای زمین در منظومه شمسی وجود دارد؛ پناهگاهی برای در امان ماندن از پدیده گرم شدن زمین، افزایش سطح آب اقیانوس‌ها، انقراض گسترده گونه‌های گیاهی و جانوری، و خطر فزاینده جنگ هسته‌ای!
امکان وجود حیات میکروبی در مریخ یا حداقل درگذشته باستانی این سیاره وجود دارد. طبق گفته‌های ناسا، در میان تمام کشفیات صورت گرفته، مهم‌ترین موضوع بحث وجود احتمالی آب به شکل مایع درگذشته باستانی یا حتی در زمان حال، در زیر سطح سیاره است.
آب یک عامل کلیدی برای ادامه حیات محسوب می‌شود و در زمین به‌وفور یافت می‌شود. اگر مریخ درگذشته باستانی خود دارای آب بوده یا حتی اکنون نیز دارای ذخایر آب باشد، باید این سؤال پاسخ داده شود که آیا امکان شکل‌گیری هر نوع حیات میکروبی بر سطح مریخ وجود دارد؟
کلونی مریخی اسپیس ایکس
مریخ فاقد جو مناسب برای حیات
در حال حاضر، شواهدی از وجود جو قابل زیست برای انسان و سایر موجودات در مریخ در دست نیست. جو نازک مریخ کمتر از ۱ درصد جو زمین بوده و شامل ۹۶ درصد دی‌اکسید کربن، ۱٫۹ درصد نیتروژن، ۱٫۹ درصد آرگون و مقدار کمی اکسیژن و منواکسید کربن است. جو مریخ، حفاظت کمی در برابر پرتوهای خورشید ایجاد کرده و حتی مانع از نگه‌داشتن گرما در سطح سیاره می‌شود. در ژوئیه ۲۰۱۷ محققان اعلام کردند که سطح مریخ بسیار بیشتر ازآنچه تاکنون تصور می‌شد، برای میکروارگانیسم‌ها سمی است.
چالش‌های کلونی سازی در مریخ
در صورت ساخت مستعمره‌های انسانی بر سطح مریخ، به تلاش‌های مداوم و صرف هزینه‌های سنگین نیاز دارد. درعین‌حال، حضور طولانی‌مدت در محیط ایزوله و بسته مستعمره‌های مریخ می‌توان با مشکلات مختلفی همراه باشد؛ ازجمله، مخاطرات روانی است که ساکنان کلونی‌ها با آن روبرو خواهند بود.
ایده سفرهای فضایی و ساخت مستعمرات انسانی بر سطح سیارات دیگر اغلب از سوی مهندسان و کارآفرینان باهدف کسب سودهای سرشار مطرح می‌شود؛ درحالی‌که پزشکان و زیست شناسان که با محدودیت‌های فیزیولوژیکی بدن انسان آشنا هستند، کمتر از ایده‌ها حمایت می‌کنند.
ساخت و توسعه مستعمرات انسانی در سیارات دیگر به میلیاردها دلار نیاز دارد. بهتر است به‌جای فرار از مشکلاتی مانند گرمایش جهانی و جنگ هسته‌ای، هزینه ساخت این مستعمرات فضایی را صرف کمک به ۷ میلیارد ساکن کره زمین، حفاظت از گونه‌های جانوری و طبیعت کنیم.