یک یافته نا امیدکننده: رگههای تیره رنگ مریخ آب نیستند
مطالعات جدید سازمان فضایی آمریکا(ناسا) حاکی از آن است رگههای تیرهرنگی که در سطح مریخ دیده میشوند نمیتوانند ارتباطی باوجود آب درگذشته این سیاره داشته باشند.
مریخ محیطی بسیار خشک و بدون رطوبت دارد و اگرچه ممکن است میلیونها سال پیش یک اقیانوس سراسر در آن موجود بوده باشد اما امروزه مقداری آب و یخ ممکن است در زیر سطح قطبهای آن وجود داشته باشد.
در سال 2011 مدارگرد ناسا در مریخ رگههای تاریکی از گردوغبار را در مریخ مشاهده کرد که در تابستان ایجادشده و در زمستان محو میشوند و محققان در آن زمان دلیل این پدیده را نفوذ جریانهای آب میدانستند اما بررسیهای جدید ناسا نشان میدهد که این پدیده ارتباطی بانفوذ آب ندارد.
هزاران نمونه از این رگههای تیره در مریخ مشاهدهشده است. این علامتها در فصل بهار در اواخر مارس بهصورت صخرهای سنگی ظاهر میشوند و طی ماههای گرمتر و با گرمتر شدن هوا این رگهها فشردهتر میشوند تا زمانی که زمستان آنها را از بین ببرد و سال آینده مجدداً این روند تکرار میشود.
رگههای مشابه در زمین همراه با آب آشامیدنی هستند و این مشابهت سبب شده بود که محققان این کشف را بهعنوان نشانهای روشن از وجود مواد مرطوب در سیاره سرخ بدانند.
مدارگرد ناسا در مریخ سالها به بررسی این رگهها پرداخته است اما بررسیهای جدید حاکی از آن است که صرفاً پستیوبلندیهای شنی سبب ایجاد این رگهها شده است.
“کالین داندس”(Colin Dundas) محقق ارشد این تحقیق گفت:«ما تصور میکردیم که میتوانیم در این قسمتها میتوانیم نشانههایی از آب پیدا کنیم اما بررسیهای جدید ما نشان میدهد که مریخ بسیار خشکتر از آن است که دادههای پیشین نشان میداد.»
محققان با شبیهسازی سهبعدی تصاویر ارسالی از مدارگرد مریخ از 10 منطقه مختلف در مریخ این پدیده را بررسی کردهاند و متوجه شدهاند که این رگهها همگی در دامنههایی با شیب تندتر از 27 درجه ایجادشدهاند.
این موضوع نشان میدهد که اگر آب عامل ایجاد این رگهها بود میبایست در زوایای با شیب کمتر نیز به چشم میخوردند اما این اتفاق رخ نداده است.
به گفته محققان این تحقیق مهمترین عامل ایجاد این رگهها ماسه خشک است اما همچنان این نظریه نیز چالشهایی در برابر خود دارد ازجمله اینکه چرا نظم ایجاد این خطوط همواره حفظشده و اینکه چرا پس از تشکیل بهشدت فشرده میشوند.
درحالیکه گزارش تمام پاسخها را ندارد، برخی از توضیحات احتمالی را ارائه میدهد. نمکهای هیدراته شده در شن و ماسه در این مناطق شناساییشده و محققان معتقدند که این نمکها میتوانند خود را با جذب بخارآب در جو هیدراته کنند. این اتفاق باعث ایجاد قطرات کوچکی از آب نمکی میشود که میتواند این اشکال را ایجاد کند. تغییر مقدار آب در هوا با عوض شدن فصلها، میتواند به توضیح چرخه کمک کند.
مطالعه نزدیک این خطوط میتواند به باز کردن رمز و رازهای مریخ کمک کند و بهنوبه خود میتواند جزئیات مفیدی را برای مهاجران آینده و کاوشگران در سیاره سرخ افشا کند.