مرکز تحقیقاتی-صنعتی فضایی خرونیچف
سیروس برزو: مرکز دولتی تحقیقاتی-صنعتی خرونیچف که درزمینه تولیدهای صنعتی فضایی اشتغال دارد در تاریخ 7 ژوئن سال 1997 از به هم پیوستن کارخانه ماشینسازی خرونیچف و دفتر طراحی سالیوت که قبلاً درزمینهٔ ساخت و توسعه موشک، دستگاههای فضایی و مواد مورداستفاده در وسایل پرنده فعالیت داشتند، تشکیل شد. هدف اصلی از تأسیس چنین مرکزی استفاده از پتانسیل علمی و صنعتی این دو مرکز و فراهم آوردن سرآغازی برای صنعت فضایی نوین روسیه بوده است.
کارخانه ماشینسازی خرونیچف در سال 1921 همزمان با احداث یک کارخانه اتومبیلسازی در محل کنونی مرکز شروع به کارکرد. در سال 1922 این کارخانه پنج مدل اول اتومبیلهای روسی روسو-بالت را تولید نمود.
در سال 1925، کارخانه فعالیت خود را تغییر داد و به تولید مواد مورداستفاده در صنایع هوایی پرداخت. از سال 1927 تا سال 1957 این کارخانه هواپیماهایی را که بهوسیله طراحان مشهوری چون توپولف پتلیاکف و ایلیوشین طراحیشده بود را تولید کرد.
در سال 1951، دفتر طراحی کارخانه تحت سرپرستی میاسیشف شروع به کارکرد. در این دفتر چند بمبافکن استراتژیک مانند ام-4، ام-3 و بمبافکن مافوق صوت ام-50 طراحی شد.
در سال 1959 این کارخانه فعالیتهای خود را به طراحی و ساخت تجهیزات موشکی اختصاص داد و در این راستا موشک یو.آر-200 و خانواده موشکهای قارهپیمای یو.آر-100 را طراحی و تولید نمود. در سال 1962 این موسسه یک پرتابکننده بزرگ را که بعدها پروتون نامگذاری شد و در سال 1965 اولین پرتاب آن انجام گرفت، طراحی کرد.
از اواسط دهه 1960، این مرکز ساخت ایستگاههای فضایی میر، سالیوت و الماس و همچنین مدولهای فضایی کوانت، کوانت-2، کریستال، اسپکت و پریرودا را بر عهده داشته است.
در سال 1993، چرنومردین نخستوزیر وقت روسیه با ال گور معاون رئیسجمهور آمریکا در واشنگتن موافقتنامهای را برای ساخت یک ایستگاه فضایی بینالمللی امضا کردند، که مرکز فضایی خرونیچف وظیفه طراحی و ساخت مدول تأمینکننده توان این ایستگاه را که به آن بلوک بار نیز گفته میشود بر عهده داشته است. این مدول اولین قسمت از این ایستگاه فضایی بینالمللی است که به فضا پرتاب خواهد شد و مدولهای بعدی به آن متصل خواهند گردید. این مدول که قرار است بهوسیله راکت پروتون کی به فضا پرتاب شود وظیفه تأمین انرژی کل ایستگاه فضایی را نیز دارا میباشد.
علاوه بر مدول تأمینکننده توان که اعتبار ساخت آن توسط طرف آمریکایی تأمین میشود، مرکز فضایی خرونیچف در حال طراحی و ساخت مدول دیگری به نام مدول سرویس میباشد که طرف روسی تأمین اعتبار مالی آن را بر عهده دارد.
مرکز فضایی خرونیچف علاوه بر پروژه ایستگاه فضایی بینالمللی در پروژههای بینالمللی دیگر نیز فعال است و در سالهای اخیر با شرکتهای معروفی مانند بوئینگ، لاکهید مارتین، لورال، اینمارست، ایریدیوم، موتورولا، پانام ست و هیوز همکاری داشته است.
مرکز فضایی خرونیچف علاوه بر فعالیتهای فوق طراحی پرتابکننده مدرنیزه شده پروتون ام را آغاز کرده است و در کنار آن طراحی مرحله بالایی بوستر بریف مدل ام، همچنین بوستر هیدروژن-اکسیژن که مشخصات عملکردی پرتابکنندههای جدید را بهبود میبخشد در دست اجرا دارد.
در حال حاضر، این مرکز در حال تکمیل پرتابکننده بزرگی به نام آنگارا و پرتابکننده سبکی به نام روکوت با استفاده از نیروی پیشران موشک بالستیک اس.اس-19 نیز میباشد. برای پرتاب این پرتابکنندهها از مرکز پلستیک، شرکتی به نام یوروراکت لانچ سرویسر با همکاری شرکت آلمانی دایملر-بنز ایرواسپیس تشکیلشده است.