سیروس برزو:پرواز پنجمین وستک (Vostok ) در ساعت ۸:۵۴ روز ۲۵ مارس ۱۹۶۱ به فضا صورت گرفت گه با موفقیت در مدار لئو(LEO) قرار گرفت.
از آنجا که هیچکس با قاطعیت مطمئن نبود که پرواز نخستین انسان با موفقیت پایان بپذیرد، کمیسیون مربوطه متن گزارش خبری در مورد انجام نخستین پرواز انسان به فضا را با ۳ شکل مختلف تهیه و برای خبرگزاری تاس (خبرگزاری رسمی دولت شوروی در آن زمان)فرستاد. هدف از این ماموریت بررسی امکان زندگی انسان در فضا با استفاده ناو مجهز به وسایل رادیویی و قابل زیست و آزمایش این تجهیزات و مطمئن شدن از وسایل فرود بود…
پرواز پنجمین وستک
این ناو در ساعت ۸:۵۴
روز ۲۵ مارس ۱۹۶۱
به فضا پرتاب شد و با موفقیت در مداری با مشخصات زیر قرار گرفت:
ارتفاع: ۱/۱۷۸
– ۲۴۷ کیلومتر
انحراف: ۵۴/۶۴
درجه
دوره چرخش: ۴۲/۸۸
دقیقه
وضعیت این ناو دقیقاً مشابه
سفینه قبلی و همراه با سگی به نام زوزدچکا بود. اول نامش اوداچه بود اما گاگارین
اسمش را عوض کرد.
زمان فرود همان مشکل روز ۹ مارس تکرار شد. به‌هرحال بخش فرودی در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر «وودکینسک» در درجه ۴۷/۵۶
عرض شمالی و ۲۷/۵۴ طول شرقی به‌آرامی فرود آمد.
فاصله محل فرود با منطقه پیش‌بینی
شده ۶۶۰ کیلومتر بود. طی پرواز دستگاه‌های
عکاسی-جاسوسی توانست از آفریقا و ترکیه عکس‌برداری کند. در عکس‌های شهر
اسکندریه باند بتونی فرودگاه و چند دستگاه پروازی دیده می‌شد.
۲۹ مارس ۱۹۶۱
کمیسیون دولتی به سرپرستی رودنف، پیشنهاد کارالیف در مورد پرتاب انسان را گوش کرد.
همان روز جلسه عالی به سرپرستی اوستینف برگزار گردید که به‌اتفاق آرا تصمیم گرفتند
پرتاب بعدی را باسرنشین انجام دهد. گرچه دستگاه جدید جذب رطوبت آزمایش برای کار
طولانی را طی نکرده بود. چهار لیتر محلول لیتیوم
کلردار از دستگاه تراوش کرده بود. وقت نداشتند مواد پشتیبانی فضانوردان و سامانه
تعلیق را آزمایش کنند. همچنین نتوانستند کار دستگاه تجزیه‌کننده گاز را به سطح
عادی برسانند. کمیسیون تصمیم گرفت آزمایش‌های لازم را انجام دهند و تجزیه‌کننده
گاز را از کار بیندازند چراکه انحراف ترکیب جو در اتاقک ناو تا آن زمان ثبت نشده
بود.
ازآنجاکه هیچکس با قاطعیت
مطمئن نبود که پرواز نخستین انسان با موفقیت پایان پذیرد، کمیسیون مربوطه متن
گزارش خبری در مورد انجام نخستین پرواز انسان به فضا را با سه شکل مختلف تهیه و برای خبرگزاری تاس (خبرگزاری
رسمی دولت شوروی در آن زمان) فرستاد:
یک– درباره پرواز
موفقیت‌آمیز (فوراً بعد از رسیدن اعلام می‌شود)
دو– درباره فرود
موفقیت‌آمیز (فوراً بعد از فرود)
سه– درباره فرود
اضطراری در اقیانوس یا سرزمین بیگانه با خواهش کمک به فضانورد
کمیسیون همچنین تصمیم گرفت
سامانه انفجاری اضطراری دستگاه را از سفینه جدا کند و پرتاب را برای ۱۰–۲۰
آوریل پیش‌بینی شد. در همان روز در دانشگاه پرواز، دو صندلی پرتابی در هواپیمای
ایل-۲۸ با موفقیت آزمایش گردید. تا ۳ آوریل ۳
صندلی پرتابی از هواپیما همچنین صندلی پرتاب از بخش فرودی در زمین و جدا شدن در
ارتفاع ۵ متر را انجام دادند.
تااندازه‌ای مسئله خنک‌کننده
را حل کردند که هوای اتاقک پرواز را تا مدت ۶–۷
شبانه‌روز تضمین می‌کرد.
۳ آوریل
گاگارین، تیتف و نلیبوف سخنان قبل از پرتاب خود را در نوار ضبط‌صوت ضبط کردند.
متن سخن آنان از سوی کامانین
تصحیح‌شده بود و از زبان یوری گاگارین در روز پرتاب یعنی ۱۲ آوریل در همه ایستگاه‌های رادیویی اتحاد شوروی پخش
گردید.
در همان روز جلسه کمیته مرکزی
حزب کمونیست به ریاست خروشچف برگزار شد. بعد از گزارش اوستینف، کمیته مرکزی اجازه
نخستین پرواز را صادر کرد.
۴ آوریل کمیته اصلی نیروهای مسلح به سرپرستی ورشنین،
گواهینامه پرواز گاگارین، تیتف و نلبوف را امضا کرد.
۵ آوریل گروه کیهان‌نوردان به سرپرستی کامانین به
پایگاه رفتند. فضانوردان با هواپیماهای مختلف پرواز می‌کردند دریکی گاگارین،
نیلوبف و پاپویچ و در دومی تیتف نیکلایف و بیکوفسکی.
یک هفته تا پرتاب مانده بود اما هنوز به‌طور دقیق
تصمیم گرفته نشده بود که کدام‌یک باید عازم فضا شوند.
کامانین در خاطراتش چنین می‌نویسد:
«پس چه کسی؟ گاگارین و تیتف. خیلی مشکل است چه کسی را برای به مرگ قطعی فرستاد. و
به همین اندازه مشکل است تصمیم بگیریم چه کسی از آن‌ها شهرت جهانی پیدا کند و نام
او در تاریخ بشریت برای همیشه حفظ شود.»
۶ آوریل کارالیف، کلدیش و کامانین وظایف دقیق فضانورد
را برای یک دور گردش در مدار زمین را تعیین کردند. در این وظایف اهداف پرواز و
عملیات فضانورد در شرایط عادی و نیز موارد خاص اشاره‌شده بود.
در همان روز گاگارین و تیتف
لباس فضایی و سامانه چتر خود را بررسی کردند.
۶ آوریل جلسه مخفی کمیسیون دولتی در مورد آمادگی
سفینه و موشک حامل برای پرتاب برگزار شد. درنتیجه رئیس کمیسیون رودنف تصمیم گرفت
پرتاب روز ۱۱ یا ۱۲ آوریل انجام شود.
۷ آوریل در میدان شماره دو پایگاه، گاگارین تیتف و نلوبف در مورد فرود به شکل
دستی بار دیگر درس خود را پس دادند.
۸ آوریل جلسه علنی کمیسیون دولتی به سرپرستی رودنف در
مورد پرتاب سفینه تشکیل شد. در این جلسه وظایف فضانورد برای پرواز را تأیید و
بررسی و گزارش‌های مربوط به تجهیزات جستجو را گوش کردند. سپس تصمیم گرفته شد پرواز
یک دور به گرد زمین در ارتفاع ۱۸۰
– ۲۳۰ کیلومتر با طول یک ساعت و سی دقیقه در محل پیش‌بینی
شده انجام گیرد.
هدف پرواز بررسی امکان زندگی
انسان در فضا با استفاده ناو مجهز به وسایل رادیویی و قابل زیست و آزمایش این
تجهیزات و مطمئن شدن از وسایل فرود بود.
سپس اعضای کمیسیون دولتی در
اتاق ماندند و عده معدودی از افراد پیشنهاد کامانین را درباره انتخاب سرنشین به
بحث گذاشتند.
یوری گاگارین به‌عنوان سرنشین
اول و گرمان تیتف به‌عنوان سرنشین ذخیره تعیین‌شده بود. بعد امکان ورود مسئولین
ورزشی را برای ثبت پرواز به‌عنوان رکورد جهانی را مورد بحث قراردادند و تصمیم
گرفتند در تنظیم اسناد از فاش کردن اطلاعات در مورد میدان و موشک حامل جلوگیری
کننده بعلاوه تصمیم گرفتند رمز قفل دستگاه پرواز هدایت دستی در پاکت مخصوص به
فضانورد داده شود.
امکان پرتاب صندلی پرتابی در
شرایط اضطراری را مورد بحث قراردادند و تصمیم گرفتند که تا ثانیه ۴۰ پرواز کارالیف یا کانین فرمان برای پرتاب را در
دست داشته باشند و بعدازآن به‌طور خودکار عمل کند.
شب تیتف و گاگارین در ناو را
در بخش مونتاژ تمرین را در حضور اعضای کمیسیون دولتی انجام دادند. ۹ آوریل یکشنبه بود و فضانوردان استراحت می‌کردند. ۱۰ آوریل کامانین، گاگارین و تیتف را در مورد این‌که
چه کسی نخستین فضانورد است خبردار کرد. در همان روز در نولوفکا (مجتمع مهمان‌سرا
در شهر لنیسنک بایکونور) رودنف، موسکالنکف، کارالیف با هر ۶ کیهان‌نورد ملاقات داشتند. کارالیف گفت
تصمیم گرفتیم گاگارین نخستین باشد و دیگران در پی او به فضا خواهند رفت. در این
سال تقریباً ۱۰ سفینه ساخته
خواهد شد.
شب جلسه باشکوه کمیسیون دولتی
برگزار شد که کارالیف آمادگی سفینه و موشک برای پرتاب را اعلام کرد. بعد
کمیسیون با نمایندگان مطبوعات ملاقات کرد.
صبح ۱۱ آوریل موشک حامل با ناو وستک به سکوی پرتاب رسانده
شد. سپس فئوکتستف با کیهان‌نوردان درس پرواز را یک‌بار دیگر تکرار کرد.
ساعت ۱۳ به‌وقت محلی (۱۱ طبق وقت مسکو) گاگارین در مجتمع پرتاب با گروه
نیروهای مسلح ملاقات کرد که موشک و سفینه را بری پرتاب آماده می‌کردند. بعدازاین
ملاقات کیهان‌نوردان به خانه مارشال در میدان دوم رفتند که قبلاً مارشال نیروهای
موشکی زندگی می‌کرد. آنجا گاگارین، تیتف و نیز رئیس مرکز آمادگی پرواز کارالیف،
پزشک نیکیتین و کامانین باید شب قبل از پرتاب را آنجا می‌گذراندند.
فضانوردان غذای مخصوص فضایی را
خوردند: پوره ترشک با گوشت، پاته گوشت و شکلات. ساعت ۲۱:۳۰ کارالیف به فضانوردان سر زد و شب بخیر گفت.
تقریباً ساعت ۲۲ گاگارین و تیتف
به خواب رفتند.
