سیروس برزو: آخرین سفینه سری «1کا» با شماره 6 ساعت 10:45:19 روز 22 دسامبر 1960 به وقت مسکو پرتاب شد. مسافرین این سفینه سگ‌هایی به نام«ژمچوشنایا » و «ژولکا» و چند موش‌خرما و حیوانات و حشرات دیگر بودند. سفینه به دلیل خرابی دستگاه مولد گاز طبقه سوم در ثانیه 425 بعد از پرتاب و به دلیل روشن شدن اضطراری موتور در ثانیه 432 تنها به ارتفاع 214 کیلومتر رسید و سپس دستگاه فرودی در ناحیه کراسنایارد در 60 کیلومتری شهر تور با موفقیت فرود آمد.
کمیسیون دولتی، گروه جستجو و پاولف همکاران دفتر طراحی شماره 1 برای انتقال دستگاه به منطقه فرود فرستاد. روز 24 دسامبر یک هواپیما سفینه را پیدا کرد و امدادگران به آن رسیدند. سگ‌ها خوشبخت بودند چون بخش پرتابی کار نکرد و صندلی در سفینه ماند در غیر این صورت آن‌ها در سرمای 40 درجه زیر صفر حتما یخ می‌زدند و می‌مردند.
با توجه به‌وقت موردنیاز برای رفع ایرادها، ساخت سفینه‌های «3کا.آ» برای پرواز انسان، زودتر از فوریه 1961 امکان نداشت. بعلاوه نیروهای اصلی دفتر طراحی شماره 1 برای پرتاب کاوشگران دورپرواز به سیارات دیگر که در پنجره نجومی ژانویه و فوریه 1961 به وجود می‌آمد مجبور بودند فعالیت کنند.
پرتاب‌هایی در 4 و 12 فوریه انجام شد اما تنها پرواز دومین ناو موفقیت‌آمیز بود و کاوشگر به زهره رسید.
بعدازاین باید پروازهای آزمایشی دو سفینه بدون سرنشین «3کا.آ» انجام می‌شد و فقط در صورت موفقیت، پرواز سرنشین دار در مارس – آوریل 1961 می‌توانست انجام گیرد.
آمادگی برای نخستین پرواز
وقتی سفینه‌ها در دفتر طراحی شماره 1 طرح‌ریزی و در کارخانه شماره 88 ساخته می‌شدند، ارتش شوروی انتخاب اولین گروه فضانوردان را به انجام رساند.
طبق تصویب‌نامه کمیته مرکزی حزب کمونیست و هیئت‌وزیران اتحاد شوروی به شماره 10-22 در 5 ژانویه 1959 و شماره 264-569 در 22 مه 1959 نیروی هوایی این کشور ملزم شد خلبانان جوان را برای آمادگی جهت پروازهای کیهانی انتخاب کند.
از اکتبر سال 1959 آن‌ها در دسته‌های 40-30 نفره به بیمارستان نظامی نیروی هوایی مرکزی اعزام می‌شدند و تحت نظر گروهی به سرپرستی گوروفسکی مورد معاینه قرار می‌گرفتند. روز 7 مارس 1960 طبق فرمان کمیته اصلی نیروهای نظامی و غیرنظامی 12 خلبان بخش‌های مختلف به بخش 26266 (مرکز آینده آمادگی فضانوردان) اعزام شدند. طی ماه‌های مارس و آوریل 7 خلبان دیگر همه به این گروه پیوستند و طبق فرمان کمیته اصلی به شماره 839 از 17 ژوئن آناتولی کارتاشف به این گروه پیوست. به‌این‌ترتیب در 17 ژوئن 1961 بود که نخستین گروه کیهان‌نوردان شوروی به‌طور کامل تشکیل گردید. البته 12 نامزد فضانوردی گروه اول بیکار نبودند. از 14 مارس اولین دروس نظری آغاز گردید و 13 آوریل به شهر انگلس رفتند تا تمرین با چتر نجات را آغاز کنند. به دلیل عدم تمرین کافی، آماده کردن همه فضانوردان غیرممکن بود. لذا تصمیم گرفتند شش نفر را برای نخستین پروازها انتخاب کنند تا تمرین‌ها را جدی‌تر پیش ببرند. یوگنی آناتولویچ کاراپف رئیس مرکز آمادگی فضانوردان افرادی که دارای قابلیت بیشتر بودند را از بین 20 نفر انتخاب کرد: پاول پاپویچ و آندریان نیکلایف، یوری گاگارین، گرمان تیتف، والنتین وارلامف و آناتولی کارتاشف تنها پس از گذشت یک قرن، آن اسامی به‌طور علنی در نشریه‌ای منتشر شدند.
از اواخر ژوئیه 1960 این شش نفر در تمرین و دسترسی به دستگاه‌های تمرینی سفینه وستک اولویت را به دست آوردند. دیگر کیهان‌نوردان با برنامه سبک‌تر آماده می‌شدند.
کارتاشف بعد از مدت کوتاهی از این گروه بیرون رفت او دیرتر از همه به گروه پیوست و خیلی زود توانست علاقه مسئول مرکز آموزش را جلب و عضو گروه رهبری تیم شود. کارتاشف تلاش شدیدی داشت و تمرین‌ها را با جدیت بیشتری ادامه می‌داد. کمتر از یک ماه پروازهای مخصوص آشنایی با بی‌وزنی، پرش‌باچتر نجات، اقامت در اتاقک‌های سکوت و حرارت به مدت 10 شبانه‌روز انجام داد و خود را به تمرین در دستگاه گریز از مرکز رساند.
برخلاف مقررات و روش کار معین شده، تمرین‌ها را روزی چند بار انجام می‌داد، درنتیجه در 16 ژوئیه بعد از یکی از تمرین‌ها در گریز از مرکز در پشت او لکه‌های خونریزی کوچک پیدا شد. کارتاشف از ادامه کار منع گردید و در بهار سال بعد به‌طورکلی اجازه ندادند در گروه کیهان‌نوردان حاضر شود.
24 ژوئیه وارلامف آمادگی خود را در گروه پیش‌قراول به پایان رساند. مهره گردن او در موقع شنا مشکل پیدا کرد و بستری شد. بجای این دو نفر والری بیکوفسکی و گریگوری نلیوبف به گروه اضافه شدند.
پس از پرواز موفقیت‌آمیز بلکا و استرلکا در دومین سفینه، معلوم شد که اولین پرواز سرنشین دار به‌زودی انجام خواهد گرفت. آمادگی فضانوردان گروه اول با شدت بیشتری ادامه یافت طبق تصویب‌نامه 11 اکتبر تعیین شد پرواز سرنشین دار را در دسامبر 1960 انجام گیرد.
این عجله ناشی از آن بود که آمریکایی‌ها اعلام کرده بودند تصمیم دارند اولین پرواز سرنشین دار خود را در آغاز سال 1961 انجام دهند.
خروشچف صدر هیئت‌رئیسه حکومت شوروی اعلام کرد که انجام پرواز سرنشین دار مسئله مهم و راهبردی بشمار می‌رود و نباید اولویت در تسخیر فضا را از دست داد.
همان روز فرماندهی کل نیروهای نظامی فرمان شماره 176 در مورد تشکیل گروهی مرکب از 6 نامزد برای آمادگی جهت پرواز را مطابق فهرست فرماندهی مرکز آمادگی فضانوردان ارائه داد و اعلام کرد آن‌ها آمادگی مستقیم برای پرواز رادارند.
بیکوفسکی، نیکلایف، پاپویچ، گاگارین، نیلیوبف و تیتف با فرمان کمیسیون فرماندهی نیروهای نظامی به شماره 220 در 27 دسامبر 1960 تعیین شدند اما به دلیل تاخیر آزمایش‌های ناوهای «3کاآ» در پروازهای بدون سرنشین، تاریخ نخستین پرواز سرنشین دار نامعلوم بود.
بااین‌حال گروه همچنان آمادگی را ادامه می‌داد. 6 ژانویه سال 1961 کمیته فرماندهی اعضای کمیسیون برای امتحان شش نفر را معرفی کرد. نمایندگان نیروهای نظامی و اجتماعی و دفتر طراحی شماره 1، دانشگاه پرواز و تحقیقات گروموف، کارخانه شماره 918 و آکادمی علوم اتحاد شوروی اعضای این کمیسیون بودند.
ژنرال کامانین به‌عنوان رئیس کمیسیون آمادگی فضانوردان منسوب شد. 14 ژانویه سال 1961 معاینه پزشکی نهایی بیکوفسکی، پاپویچ، گاگارین، نیکلایف، نیلوبف و تیتف به پایان رسید و کمیسیون پزشکی همه آن‌ها را برای انجام پرواز کیهانی مناسب تشخیص داد.
17 ژانویه سال 1961 در دانشگاه پرواز گرومف شش فضانورد امتحان‌های خود در مورد ساختمان و چگونگی استفاده و هدایت سفینه را دادند.
ژنرال کامانین، پزشکان نظامی ژنرال بابیچوک، ژنرال وولینکن، ژنرال کلوکف و سرهنگ یازدوفسکی، همچنین کارپوف و اعضای آکادمی علوم سیاساکیان، فئوکتیستف، الکسیف، طرحی اصلی کارخانه شماره 918 خلبان آزمایشگر برجسته گالای اعضای گروه بودند و هر یک از فضانوردان در مدت امتحان در ماکت وستک به مدت 50-40 دقیقه درباره تجهیزات سفینه و کارهای فضانورد در مدت سفر باید گزارش می‌داد.
طی این گزارش اعضای کمیسیون سوال های مختلفی را می‌پرسیدند. توجه خاصی به مهارت هدایت ناو می‌شد. درنتیجه نیلوبف و بیکوفسکی نمره 4 و دیگران نمره 5 گرفتند.
فردای آن روز 18 ژانویه امتحان نظری در مورد پرواز کیهانی برگزار شد. هر فضانورد پاکتی را انتخاب می‌کرد که در آن 3 سوال بود و باید بعد از 20 دقیقه به آن جواب می‌داد.
سپس چند سوال فرعی پرسیده می‌شد. همه فضانوردان امتحان را با نمره عالی دادند. درنتیجه بررسی درجه موفقیت در تحصیل فضانوردان، رضایت‌نامه‌ها، معرفی‌نامه‌ها، پرونده پزشکی و سوابق شخصی آن‌ها در اسناد کمیسیون نوشته شد.
