برای اغلب افراد نام و کارکرد سیستم GPS ناشناخته و مهجور تلقی نمی شود، اما نسبت به این سیستم ماهواره ای، کاربران کمتری با نام GLONASS آشنایی دارند. سیستم ناوبری ماهواره ای روسیه که تحت عنوان GLONASS شناخته می شود، یک سیستم ماهواره ای امنیتی، اطلاعاتی است که به عقیده بسیاری از کارشناسان، منفک کننده شرایط ردیابی روسیه از دیگر کشورهاست؛ تفکیکی که بیش از هر چیز نشان دهنده اهمیت امنیت و حفظ فردیت روسیه در برابر کشورهایی مثل ایالات متحده تلقی می شود.اما شاید بسیاری از کاربران مطلع نباشند که توسعه سیستم ماهواره ای GLONASS به امروز و دیروز مرتبط نمی شود و از دهه 70 میلادی، یعنی زمانی که اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشیده نشده بود، در دستور کار دولت قرار داشت. کار توسعه سیستم GLONASS تا دهه 90 میلادی ادامه پیدا کرد، اما بنا به دلایلی نامعلوم در مرحله های انتهایی متوقف شد. از سال 2001 و همزمان با تاکید ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بر احیای GLONASS این طرح به طور مجدد بازسازی شده و جزو اولویت های دولت پوتین قرار گرفت. اطلاعات منتشر شده درخصوص این
پروژه نشان می دهد طرح GLONASS یکی از پرهزینه ترین طرح های روسیه است؛
برنامه ای که در سال 2011 بودجه ای بالغ بر یک سوم هزینه های پیش بینی شده
دولت روسیه را به خود اختصاص داد. سرانجام از ماه اکتبر همین سال، طرح
GLONASS با تکیه بر 24ماهواره و پوشش بین قاره ای وسیع و جهانی کار خود را
با قوای بیشتری آغاز کرد.
تحولات پس از توسعه
ماجرای توسعه GLONASS ولادیمیر
پوتین را راضی نکرد. درواقع پس از طرح توسعه ماهواره ای روسیه، دولت این
کشور، طرح محدود کردن دسترسی GPS ایالات متحده در خاک روسیه را به اجرا
درآورد. اگرچه این طرح در روزهای ابتدایی عجیب و جنجالی به نظر می رسید،
اما به رغم پیش بینی های اولیه چندان تاثیری در نفوذ GPS در جهان نداشت. به عقیده پرفسور دیوید لست، با
وجود اینکه طرح ماهواره ای روسیه از دهه 70 میلادی با هدف رقابت با GPS
آغاز شد، اما این طرح در عمل نه خطرناک به نظر می رسد و نه می تواند خللی
در کارکرد GPS ایجاد کند. به عبارت کلی تر به نظر نمی رسد طرح روسیه تاثیر
چندانی بر اهداف نظامی این کشور داشته باشد.
تفاوت های GPS و GLONASS چیست؟
یکی از متداول ترین سوالات
درخصوص GLONASS و GPS این است که این دو چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
شاید ساده ترین پاسخ این باشد که تقریبا هیچ تفاوتی ندارند. حتی برخی
کاربران معتقدند زمانی که از هر دو ماهواره به طور همزمان استفاده می شود
قدرت بررسی جغرافیایی مناطق مختلف افزایش چشمگیری خواهد داشت. هنگامی که GPS در شرایط سیگنال
منفی قرار دارد، GLONASS می تواند مکمل مناسبی برای پوشش دهی مناطق کور
باشد و این همکاری به طور معکوس نیز مشاهده شده است. آیفون 4S یکی از
نخستین تلفن های همراهی بود که میزبان هر دو ردیاب ماهواره ای شد. با این
وجود، به مرور زمان تعداد تلفن های همراهی که به پشتیبانی از هر دو ردیاب
پرداختند، افزایش یافت.
افزون بر این، تا پیش از
ارائهGLONASS ، GPS گل سرسبد تلفن های همراه بود. اما به نظر می رسد مدتی
است GLONASS نیز جایگاه خود را بین مخاطبان به دست آورده است. درواقع به جز
APPLE ، برندهایی مثل آلکاتل، ایسر و ایسوز نیز میزبان GLONASS هستند. اما اگر قرار باشد در منصفانه
ترین حالت به مقایسه این دو بپردازیم باید اعتراف کنیم که GLONASS با تعداد
55 ماهواره در سراسر جهان به لحاظ قدرت و دقت کمی شاخص تر از GPS است.
خبرهایی جدید در راه است
به نظر می رسد اتحادیه اروپا
نیز در تلاش است با ماهواره ردیاب خود به رقابت با GLONASS و GPS بپردازد.
براساس اطلاعات منتشر شده در خصوص این طرح، قرار است 30ماهواره در فاصله
22223کیلومتری سطح زمین قرار گرفته و به پوشش دهی مناطق جغرافیایی مختلف
بپردازند. چین از دیگر کشورهایی است که در
قالب طرح ماهواره ای BeiDou در تلاش است با تکیه بر 35ماهواره، سیستم پوشش
دهی خود را در مناطقی شامل اقیانوسیه و آسیا افزایش دهد؛ طرحی که قرار است
تا پایان سال 2020 به اتمام برسد.