تصاویر ماهوارهای نشان از افزایش غیرمعمول فیتوپلانکتونها در جزیره قشم دارد
پایش ماهوارهای میزان کلروفیل a در خلیج فارس و دریای عمان از افزایش غیرمعمول فیتوپلانکتونها در جنوب جزیره قشم حکایت دارد. این پایش با تصاویر سنجنده مودیس (MODIS) ماهواره آکوا (Aqua) متعلق به ناسا انجام شده است. مودیس یک سنجنده دارای قدرت تفکیک مکانی متوسط است.
این ماهواره علمی-پژوهشی چندملیتی با وزنی در حدود ۳۰۰۰ کیلوگرم در فاصله ۷۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار گرفته و به مطالعه تبخیر سطحی و چرخه آب میپردازد. آکوا دومین ماهواره از سامانه دیدهبانی زمین است که پس از ماهواره ترا (Terra) در ۴مه۲۰۰۲ از پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ (Vandenberg Air Force Base) در آمریکا توسط حامل فضایی دلتا ۲ (Delta II) به فضا پرتاب شد.
همانطور که ملاحظه میشود مقدار کلروفیل a در ناحیهای که با فلش مشخص شده، به بیش از ۱۷ میلیگرم بر مترمکعب افزایش یافته است. این در حالیست که در پایش یک ساله اخیر، مقدار کلروفیل a در خلیج فارس و دریای عمان از ۱۰ میلیگرم بر مترمکعب فراتر نرفته است. کلروفیل a از مهمترین رنگدانههای گیاهی است که در همه گیاهان از جمله فیتوپلانکتونها وجود دارد.
تولید مثل سریع فیتوپلانکتونها را رشد جلبکی مینامند و افزایش جمعیت برخی از آنها که در بسیاری از موارد منجر به رشد مضر جلبکی میشود به اختصار HABs نامیده میشود. این رشد مضر جلبکی بهطور کلی با عنوان کِشَند سرخ (Red tide) نیز شناخته میشود. البته رشد این جلبکهای مضر لزوماً قرمز نبوده و با توجه به نوع فیتوپلانکتونها، بهرنگ قهوهای، سبز و گاهی قرمز مایل به نارنجی نیز ظاهر شده و تا عمق آب پیش میرود.
با توجه به تأثیرات مخرب کِشَند سرخ از جمله زیانهای اقتصادی (ماهیگیری، صنعت آبزیپروری، تأسیسات آبشیرینکن)، آسیبهای زیست محیطی (تلفات سایر آبزیان، پرندگان دریایی، مرجانها و مانند آنها) و تهدید سلامت انسان (سندرومهای انسانی ناشی از جلبکهای سمی)، شناخت، پیشبینی و مدیریت این پدیده امری ضروری بهحساب میآید.