چرا دونالد ترامپ میخواهد معادن ماه را استخراج کند؟
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، میخواهد این کشور برای استخراج مواد معدنی، حفاری در کره ماه را آغاز کند. وی فرمانی اجرایی را امضا کرده که در آن آمریکا حق تحقیق و استفاده از منابع فضا را دارد. این فرمان میگوید از نظر آمریکا، فضا حکم منطقه مشترک را ندارد و بههمین دلیل نیازی به مجوز و توافق بینالمللی نیست. ولی چرا ترامپ میخواهد در فضا معدن استخراج کند و این کار چه فایدهای دارد؟
سارا کروداس (Sarah Cruddas)، خبرنگار مسائل فضا، میگوید: «استخراج معدن در ماه کمک میکند در فضا دورتر برویم؛ مثلاً به مریخ. کره ماه منابعی مانند هیدروژن و اکسیژن دارد که برای سوخت فضاپیما لازم است و بههمین دلیل میتواند یک ایستگاه میان-کهکشانی سوخت باشد. ایستگاه سوختگیری در فضا باعث میشود که فضاپیماها دچار کمبود سوخت نشوند و مسافت بیشتری را طی کرده و دورتر بروند. مثل این است که وقتی به مسافرت میرویم مجبور نباشیم همه وسایل را با خود ببریم. منابعی در فضا یافت میشوند که در کره زمین بسیار مفیدند و بههمین دلیل اکتشاف فضایی در فواصل دور اهمیت زیادی دارد.»
بنجامین سواکول (Benjamin Sovacool)، پرفسور سیاستگذاری انرژی در دانشگاه ساسکس (University of Sussex) انگلستان میگوید: «ما در حال اتمام منابع موجود هستیم. بهدلیل مسئله تغییر آب و هوای کره زمین، دنیا به سمت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر حرکت میکند و به چنین منابعی احتیاج دارد. مثلاً استخراج منابع در فضا میتواند به ساخت وسایلی از جمله خودروهای برقی کمک کند؛ این خودروها در درازمدت برای محیط زیست مفیدند.»
سواکول ادامه میدهد: «فلزاتی مثل لیتیم و کبالت معمولاً در چین، روسیه و کنگو پیدا میشوند و بهراحتی قابل دسترس نیستند. خرید این عناصر کمیاب از تولیدکنندگان مختلف، هر کدام قوانین متفاوتی دارد و کار پیچیدهای است. استخراج در کره ماه بهعنوان یک منبع واحد ممکن است راه آسانتری باشد.» بنابر اظهارات کروداس، استخراج در کشورهایی مثل کنگو در شرایط بسیار سختی انجام میشود و بنجامین سواکول معتقد است استخراج در فضا نباید راهحل سریع تغییرات اقلیمی قلمداد شود.
یکی از دلایلی که ترامپ بهدنبال استخراج معدن در ماه است دسترسی ناکافی آمریکا به مواد معدنی در مقایسه با کشورهایی مثل چین است. سواکول دراینرابطه عنوان میکند: «آمریکا این مسابقه را به کشورهایی مانند چین و روسیه باخته است. مواد معدنی چین در سراسر دنیا عرضه میشوند. کسانی مثل دونالد ترامپ جاهایی بهدنبال مواد معدنی هستند که چین به آنها دسترسی ندارد؛ مثل کره ماه.» گفتنی است از زمان ریاستجمهوری آقای ترامپ، بین چین و آمریکا تنشهایی بوجود آمده است. وی میگوید: «این فرصت خوبی برای ترامپ است که رهبری و برتری خود را اثبات کند.»
در فرمانی که اخیراً دونالد ترامپ امضا کرده بهوضوح ذکر شده قوانین بینالمللی تأثیری بر فعالیت آمریکا در ماه ندارد؛ هر چند که خود قوانین مربوط به فعالیت بشر در خارج از کره زمین نیز شفاف نیستند. کروداس دراینباره اظهار میکند: «قوانین مربوط به فضا در دست تدوین هستند ولی با گذشت زمان تغییر میکنند. هیچ کشوری نمیتواند ادعای مالکیت بر ماه را کند ولی این قوانین مانند قوانین دریایی هستند؛ یعنی اگر نفر اولی بودید که به جایی رفتید و چیزی را پیدا کردید، میتوانید برای خود نگه دارید.» سواکول نیز میگوید: «تغییرات آب و هوای کره زمین باعث شده همه توجهها به فضا جلب شود. در نهایت ما کره زمین را تخریب خواهیم کرد و بههمین دلیل فقط فضا باقی مانده است. از این منظر، اکتشاف فضا تنها راهحل ممکن برای آینده بشریت محسوب میشود.»
اما آیا ممکن است این اتفاق در طول زندگی ما بیفتد؟ کروداس در پاسخ به این سؤال میگوید: «فناوری این امر موجود است. پیشرفت هم سریع است؛ چرا که شرکتهای خصوصی زیادی در این زمینه فعال هستند. در گذشته همه این کارها با بودجه دولتی بود ولی اکنون با مشارکت افراد و شرکتهای خصوصی، سرمایهها و بلندپروازیها بیشتر شده است. ما شاهد پیشرفتهای فراوانی در استخراج در ماه، سیارکها، دریاها و همچنین در سفر به مریخ خواهیم بود. همه اینها در دوران ما ممکن هستند.»
سواکول معتقد است استفاده از پیشرفتهای فناوری در استخراج معادن در کره زمین هم از اهمیت برخوردار است. وی دراینباره میگوید: «استخراج معدن در ماه کار بسیار سختی خواهد بود، پس بهتر است اول معادن موجود مانند منابع گاز یا معادن اعماق دریا را توسعه دهیم، سپس به مرحله بعدی قدم بگذاریم.» او فکر میکند ما با ساخت معدن در کره ماه حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال دیگر فاصله داریم که این به عواملی مانند سرمایه و منابع هم وابسته است. کروداس نیز عنوان میکند: «اینها همه جزئی از یک هدف بزرگتر است. ما چشم به ماه داریم و نگاهمان به آسمان است. همه اینها بخشی از رفتن بشر به خارج از کره زمین است.»