روشی نوین برای بررسی ذرات غبار ماه
طی مأموریت آپولو ۱۷ (Apollo 17) در سال ۱۹۷۲ آخرین نمونه از خاک ماه به زمین رسید. در همین راستا محققان ناسا برای استفاده بهینه از این نمونه ۱۱۱ کیلوگرمی، روشی نوین یافتهاند تا با یک دانه غبار ماه، آن را به طور جداگانه تحلیل و بررسی کنند. در این روش یک دانه از غبار ماه با تابش اشعهای از اتمهای باردار در سطح اتمی بررسی میشود.
جنیکا گریر (Jennika Greer)، محقق ارشد این پژوهش و دانشجوی مقطع دکتری در دانشگاه شیکاگو (University of Chicago)، دراینباره میگوید: «ما نمونه سنگهای آسمانی را اتم به اتم بررسی و تحلیل میکنیم و این نخستین باری است که یک نمونه ماه به این شیوه مطالعه میشود. در حقیقت ما از روشی استفاده میکنیم که بسیاری از زمینشناسان حتی با آن آشنا نیستند.»
این روش که «پرتونگاری پروب اتمی» (atomic probe tomography) نام گرفته، یک دانه غبار را که بهاندازه قطر موی انسان است به طور جداگانه تحلیل میکند. برای این منظور یک اشعه متمرکز از اتمهای باردار روی دانه غبار ماه تابیده میشود. این فرایند کمک میکند تا اتمهای نمونه موردنظر شکسته شده و بتوان آنها را بهطور جداگانه بررسی کرد.
با اطلاعاتی که از این روش بهدست میآید میتوان یک نقشه از ساختار اتمی نمونه با رنگهای مختلف ساخت و بهاینترتیب طرحی سهبعدی در مقیاس نانو از گردوغبار ماه تهیه نمود. تحلیل نمونههای خاک ماه به محققان در تمایز مناطقی که تحت بارش اشعههای کیهانی بودهاند و مناطقی که اشعههای کیهانی با آنها برخورد نکرده، کمک میکند.