کشف سیگنالهایی تکرارشونده از اعماق فضا برای نخستین بار
فوران های رادیویی سریع (FRB) یا سیگنالهای عجیب و گاهی تکرارشونده از بخشهای دیگر کیهان یکی از بزرگترین اسرار عالم هستی به شمار میروند. طول این امواج غالباً از چند هزارم ثانیه فراتر نمیرود و در موارد نادر که تکرار میشوند الگو یا بازه زمانی خاصی را برای تکرار دنبال نمیکنند. اکنون اما برای نخستین بار دانشمندان کانادایی متوجه وجود یک الگو در سیگنالهای رادیویی فضایی با یک منشاء مشخص شدند که از فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری از زمین دریافت میشوند. آنها سیگنالی را شناسایی کردهاند که هر ۱۶.۳۵ روز یکبار تکرار میشود.
در مورد این سیگنالها مرسوم است که ردیابهای مستقر روی زمین آنها را تشخیص میدهند و سپس در چشم برهم زدنی دیگر خبری از آنها نمیشود. اخترشناسان نیز دقیقاً نمیدانند که این سیگنالها از کجا میآیند. در مورد سیگنالهای تازه شناساییشده، حدود ۱۳ ماه است که دانشمندان مشغول بررسی فوران رادیویی سریع موسوم به FRB 180916.J0158+65 هستند؛ سیگنالی که در سال ۲۰۱۸ از یک کهکشان مارپیچی با فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری آنطرفتر از زمین دریافت شد و حالا مشخص گردید که با آهنگی منظم در حال تکرار شدن است.
این دانشمندان با کمک تلسکوپ عظیم CHIME واقع در کانادا سیگنالهای یادشده را با تناوب شگفتانگیزی دریافت کردند. آنها ظرف مدت چهار روز این سیگنالها را حدوداً هر یک ساعت یکبار دریافت نمودند تا اینکه فرایند ارسالشان کلاً متوقف شد. بعد از ۱۲ روز سکوت، اخترشناسان کانادایی مجدداً متوجه دریافت همان سیگنالها شدند.
اولین FRB در سال ۲۰۰۷ شناسایی شد اما در سالهای اخیر و بهواسطه ساخت تلسکوپهای جدید و افزایش علاقهمندی به این موضوع، شمار سیگنالهای شناساییشده بهشدت افزیش یافته است. بسیاری از این امواج رادیویی فوق قوی همانطور که اشاره شد تکرار نمیشوند؛ آنها را دریافت میکنیم و سپس ناپدید میشوند. اما بخش کوچکی از آنها مجدداً اتفاق میافتند؛ البته نه با الگوی زمانی منظم. حالا با شناسایی سیگنالهای منظم مذکور، دانشمندان امیدوارند که به ماهیت این سیگنالهای مرموز پی ببرند.
گفتنی است با انتشار این خبر برخی وبسایتهای خبری مدعی شدند که انتشار این سیگنالهای تکرارشونده ممکن است توسط بیگانگان فضایی صورت گیرد. آدام دلر (Adam Deller)، اخترفیزیکدان دانشگاه فناوری سوینبرن (Swinburne University of Technology) استرالیا، دراینباره میگوید: «معتقدم که ما بهزودی توضیح مناسبی برای این رویدادها پیدا خواهیم کرد اما دوست دارم ذهنم را باز نگه دارم و صرفاً ردپای شواهد و مستندات را دنبال کنم.»