احمد طالب‌زاده، مشاور رئیس پژوهشگاه هوافضا در امور بین‌الملل و تجاری‌سازی، گفت: «نحوه دیپلماسی دولت بر بخش فضایی نیز تأثیر مثبت گذاشته است، اما باید موضوع فناوری فضایی جزو اولویت‌های دیپلماسی کشور باشد.»
وی ادامه داد: «کشورهایی که به دنبال تحریم ایران هستند می‌توانند فعالیت‌های فضایی را به فعالیت‌های دفاعی و نظامی مربوط کنند؛ در حالی که از یکدیگر کاملا جدا هستند.» مشاور رئیس پژوهشگاه هوافضا اظهار داشت: «ایران در دنیا فعالیت‌های صلح‌آمیز فضایی دارد که این حق تمامی کشورها است. اقدامات ما در پژوهشگاه هوافضا، سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی تماماً صلح‌آمیز و منطبق با فعالیت‌های بین‌المللی و مستند بر کنوانسیون‌های جهانی است.»
طالب زاده اظهار داشت: «بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر آمریکا ایران را در فعالیت‌های فضایی تحریم کرده به ماهیت آن توجهی نداشته و تماماً از روی دشمنی بوده است. در چنین وضعیتی نیاز است فعالیت‌ها بیشتر تشریح شود تا تمامی دنیا با اقدامات ما آشنا شوند زیرا تمام این فعالیت‌ها یک پشتوانه صلح‌آمیز و منطبق با قوانین بین‌المللی دارد.»
نباید اجازه دهیم تحریم توسعه یابد
مشاور رئیس پژوهشگاه هوافضا در امور بین‌الملل و تجاری‌سازی گفت: «تحریم یک واقعیت در حوزه فناوری و به خصوص فناوری فضایی است. قدرت‌ها در دنیا با یکدیگر پروژه مشترک انجام می‌دهند تا منافع یکدیگر را در فضا حفظ کنند.»
وی ادامه داد: «در حوزه هوا کشورها مالکیت دارند و مرزبندی دقیقی صورت گرفته است، اما در فضا بر اساس مصوب سازمان ملل حاکمیتی وجود ندارد و فضا متعلق به همه ملت‌ها و کشورها است و در انحصار هیچ‌کس نیست که این موضوع مزایا و معایبی دارد.»
معاون اسبق روابط خارجی و امور حقوقی سازمان فضایی آسیا اقیانوسیه (APSCO) درباره معایب آن گفت: «کشورهایی که سرمایه و فناوری دارند از فضا استفاده می‌کنند، اما کشورهایی که این شرایط را ندارند به طور طبیعی محروم می‌شوند. در حال حاضر به دلیل آنکه صنعت فضایی پرهزینه است، کشورها به سمت همکاری منطقه‌ای و بین‌الملی حرکت می‌کنند تا هزینه‌های خود را پایین آورند.»
طالب زاده اضافه کرد: «زمانی که ماهواره‌ای پرتاب می‌شود و به دور کره زمین می‌چرخد، تنها از یک کشور تصویربرداری می‌کند، اما اگر آن را چند کشور به صورت مشارکتی بسازند، از چند کشور تصویربرداری می‌کند. بنابراین اتحادی در بحث منظومه‌های ماهواره‌ای بین کشورها شکل گرفته است که به صورت مشترک بخش خصوصی با دولتی از فضا نهایت استفاده را می‌برند.»
به گفته وی کشورهایی که به این همکاری‌های مشترک ورود نکردند از این امکانات محروم می‌مانند. کشوری مثل آمریکا یا کشورهای بزرگ اروپایی پروژه‌های مشترک انجام داده‌اند و منافع آن‌ها در برنامه‌های مشترک است.
مشاور رئیس پژوهشگاه هوافضا عنوان کرد: «کشور ما برای مقابله با تحریم‌ها پروژه‌ها را با هزینه بالا در گرفتاری‌های اقتصادی انجام می‌دهد که مقرون به صرفه نیست. با این حال ساخت ماهواره به تنهایی اقتدار را در پی دارد، اما هزینه در حوزه توسعه پایدار باید از تعادل برخوردار باشد. بنابراین اگر بخواهیم در دنیا صاحب اقتدار و اندیشه باشیم، باید بسیار هزینه کنیم.»
طالب زاده ادامه داد: «هزینه در این بخش مستلزم جابه‌جایی از بخش‌های دیگر است که این موضوع تعادل در توسعه پایدار را بر هم می‌زند. نیاز است در حوزه فضایی تعامل بین‌المللی داشته باشیم؛ زیرا در فضا مرزی تعریف نشده و بنابراین باید برای حفظ منافع ملی همکاری‌های خود را گسترش دهیم.»
معاون اسبق روابط خارجی و امور حقوقی سازمان فضایی آسیا اقیانوسیه اظهار داشت: «در حال حاضر که آمریکا کشور ما را تحریم کرده است، نباید اجازه دهیم محدوده تحریم وسیع شود و باید آن را مهار کنیم و ادامه همکاری خود را با کشورهای آسیایی و اروپایی و کشورهای منطقه انجام دهیم تا هزینه‌ها کاهش پیدا کند و ماهیت خود را حفظ کنیم.»
طالب زاده در خصوص همکاری‌های بین‌المللی ایران در حوزه فضایی، توضیح داد: «از ۹ سال پیش در حوزه فضایی سازمان مشترکی تحت عنوان سازمان همکاری‌های فضایی آسیا و اقیانوسیه با حضور ۹ کشور تأسیس شده است و مقر و دفتر مرکزی آن در پکن چین است و ایران جزو بنیان‌گذاران این سازمان بوده و پروژه‌های مشترکی با کشورهای عضو سازمان تعریف شده و موقعیت بسیار خوبی است.»
وی ادامه داد: «زمانی که پروژه‌ای با کشورهای دیگر انجام شود، هزینه‌ها کاهش پیدا می‌کند و بخشی از توان فنی را به سایر کشورها صادر و با کشورهای بزرگ مثل چین و ترکیه تبادل دانش فنی انجام می‌دهیم. در این مدت پروژه‌های مشترک اعم از طراحی و ساخت ماهواره و اکثر بخش‌های فضایی مثل دانشگاه‌ها و سازمان فضایی ایران درگیر همکاری در این سازمان بین‌المللی هستند.»
کارشناسان فنی از صدور قطعنامه علیه کشور جلوگیری می‌کنند
طالب زاده عنوان کرد: «مسئول روابط و سیاست خارجی و توسعه آن از لحاظ قانونی وزارت امور خارجه است و این وزارتخانه نقش هماهنگ‌کننده را دارد. به عنوان مثال برای تعریف پروژه بین‌المللی در حوزه فضایی وزارت امور خارجه آن را طراحی می‌کند و کارهای فنی و تخصصی را نهاد مربوطه انجام می‌دهد و طرح‌های بسیاری نیز تعریف شده است.»
معاون اسبق روابط خارجی و امور حقوقی سازمان فضایی آسیا اقیانوسیه در ادامه توضیح داد: «یکی از بخش‌هایی که کشور ما در آن حضور پر رنگی دارد، بخش فضایی سازمان ملل است که کارشناسان کشور با حمایت وزارت خارجه در این جلسات شرکت می‌کنند.»
وی ادامه داد: «در شرایط حاضر بسیاری از کشورها سعی دارند فعالیت کشور ما را محدود و قطعنامه علیه ما صادر کنند که حضور تیم‌های فنی از بخش فضایی کشور در این کمیته‌ها باعث می‌شود در بخش فضایی هیچ‌گونه قطعنامه‌ای صادر نشده و بسیاری از چالش‌ها و دسیسه‌ها خنثی گردد.»
طالب زاده با بیان اینکه موقعیت دیپلماسی و روابط بین‌الملل در بخش فضا وضعیت مناسبی دارد، تصریح کرد: «کارشناسان فنی وارد حوزه‌های سیاسی نمی‌شوند و کارشناسان زمانی که به صورت فنی و فارغ از گرایش‌های سیاسی کشورهای خود مذاکره می‌کنند، سریع‌تر به نتیجه می‌رسند.»