در روز ۲۵ جولای سال ۲۰۱۹، یکی از شرکت‌های خصوصی فضایی چین به نام اینتراستلار گلوری (Interstellar Glory) که بیشتر با نام آی اسپیس (i-Space) شناخته شده است، موفق به انجام یک پرتاب مداری شد و دو ماهواره کوچک را به فاصله ۳۰۰ کیلومتری از زمین فرستاد. پیش از آن دو شرکت دیگر با نام‌های لنداسپیس (LandSpace) و وان اسپیس (OneSpace) در اکتبر ۲۰۱۸ و مارس ۲۰۱۹ تلاش‌هایی مشابه اما ناموفق داشتند. بدین ترتیب آی اسپیس عنوان نخستین پرتاب تجاری چین را از آن خود کرد. اما این پرتاب را نمی‌توان پایان رقابت دانست. رقابت اصلی تازه شروع شده است و آن پرتاب یک ماهواره‌بر سوخت مایع کلاس متوسط است که بتواند نیازهای بازار را برآورده سازد. ماهواره‌بر کوچک سوخت جامد تنها یک گام برای ورود به بازار محسوب می‌شود اما ماهواره‌بر متوسط سوخت مایع کلید غلبه بر بازار است.
بسیاری از شرکت‌های تجاری فضایی جدید چین به دنبال دستیابی به چنین ظرفیتی هستند. در میان این شرکت‌ها، لنداسپیس موقعیت برتری دارد چرا که چندین عنوان نخست را در بین فعالان فضایی چین کسب کرده است: نخستین شرکت خصوصی چینی توسعه‌دهنده ماهواره‌برهای فضایی، نخستین تلاش غیردولتی برای پرتاب مداری و امضای نخستین قرارداد خصوصی برای انجام پرتاب با مشتریان بین‌المللی. در ماه می سال جاری لنداسپیس اعلام کرد که موتور سوخت مایع این شرکت با نام TQ-12 تکمیل شده و تست‌های داغ را با موفقیت پشت سر گذاشته است و سپس تصاویری از آزمایش موفق آن را به نمایش گذاشت.
لنداسپیس ادعا می‌کند که موتور متالوکس (متان و اکسیژن مایع) این شرکت، پس از رپتور (Raptor) متعلق به اسپیس ایکس (SpaceX) و BE-4 متعلق به بلو اوریجین (Blue Origin)، رتبه سوم بیشترین میزان نیروی پیشران تولیدشده توسط موتورهای ماهواره‌برهای تجاری را بدست آورده است. طبق اعلام این شرکت TQ-12 در سطح دریا ۶۷ تن و در شرایط خلاء ۷۶ تن تراست تولید می‌کند. توسعه این موتور در سال ۲۰۱۷ با تراستی در حدود ۱۰ تن شروع شد و اکنون لنداسپیس سعی دارد تراست شرایط خلاء آن را به ۸۰ تن برساند. آزمایش موفق TQ-12 پس از پرتاب هرچند ناموفق ماهواره‌بر ZQ-1 در سال گذشته، دومین نقطه عطف برای لنداسپیس و خبری مهم برای صنعت تجاری فضایی چین محسوب می‌شود؛ هرچند پوشش خبری آن در سایه اخبار تحریم‌های آمریکا علیه هواوی (Huawei) قرار گرفت.
لنداسپیس معمولا به عنوان نسخه چینی اسپیس ایکس شناخته می‌شود اما فقط این یک شرکت چنین تلاشی ندارد. یک دوجین از شرکت‌های خصوصی پرتاب فضایی طی سال‌های اخیر در چین ظهور کرده‌اند اما فعلا اکثر آن‌ها کوچک و غیر قابل توجه هستند. حتی شرکت‌های پیشرو از جمله لنداسپیس نیز در مراحل آغازین قرار دارند. با این وجود اسپیس ایکس هم زمانی شرکت کوچکی بود و طی سه سال نخست فعالیت خود پرتاب تمام‌مقیاسی نداشت. در واقع وجه مشترک امروز لنداسپیس با سال‌های آغازین اسپیس ایکس چند چیز است: رویا، اشتیاق، شکست و موفقیت.
پایگاه هوژو (Huzhou base)
مرکز تولید لنداسپیس در شهر هوژو در استان ژیجیانگ (Zhejiang) ساخته شده است که به شانگهای بسیار نزدیک می‌باشد. (پایگاه اصلی و مرکز تحقیق و توسعه این شرکت در در پکن واقع شده است.) ساختمان اصلی پایگاه هوژو، ۳۰۰۰۰ متر مربع وسعت داشته و قرار است به چند بخش اصلی برای مونتاژ موتور، تولید مخزن، مونتاژ ماهواره‌بر، انجام آزمایش‌ها و… تقسیم شود. در حال حاضر در این ساختمان تنها توسعه و آزمایش موتور صورت می‌پذیرد.
برنامه‌های جاه‌طلبانه
در جولای ۲۰۱۸، لنداسپیس راهبرد کلی شرکت و محصولات برنامه‌ریزی شده را در ورزشگاه مکعب آبی (Water Cube)، یکی از محل‌های برگزاری مسابقات المپیک ۲۰۰۸ پکن اعلام کرد. ماهواره‌بر سوخت مایع ژوخو ۲ (Zhuque 2) محصول راهبردی این شرکت نیز در این رویداد برای نخستین بار به نمایش گذاشته شد. این ماهواره‌بر کلاس متوسط ۴۸.۸ متر طول و ۳.۵۵ متر قطر داشته و در هنگام پرتاب ۲۱۶ تن وزن دارد. در مرحله اول ژوخو ۲ از ۴ موتور TQ-12 و در مرحله دوم از یک موتور TQ-12 به همراه یک موتور TQ-11 (قادر به تولید ۸ تن تراست) استفاده شده است که مجموعا آن را قادر به تولید تراست بالابرندگی ۲۶۸ تن می‌کند. ژوخو ۲ قابلیت ارسال ۱.۸ تن محموله به فاصله ۵۰۰ کیلومتری از زمین و مدار SSO، یا ۴ تن به فاصله ۲۰۰ کیلومتری و مدار LEO را دارد. لنداسپیس همچنین برنامه دارد که سه مدل 2A، 2B و 2C از این ماهواره‌بر را با افزودن مرحله سوم شامل یک موتور TQ-11 و صفر الی ۴ بوستر توسعه دهد. این مدل‌ها ۵۵.۷ متر طول داشته و به ترتیب با وزن پرتاب ۲۳۶، ۶۵۰ و ۱۰۳۰ تن، قابلیت ارسال ۲.۴، ۶.۷ و ۱۴ تن را به مدار GTO دارند.
این شرکت یک طرح مفهومی از یک فضاپیمای بال‌دار را نیز منتشر کرده است که قادر به ارسال ۱۰ نفر خدمه به ایستگاه فضایی یا جابجایی ۱۰۰ نفر بین هر مبداء و مقصدی در زمین ظرف ۱ ساعت می‌باشد. هرچند تمرکز فعلی شرکت و کلید برنامه‌های جاه‌طلبانه‌اش توسعه موتور متالوکس است؛ کاری که حتی شرکت فناوری و علوم هوافضای چین (CASC) تجربه زیادی در آن ندارد. با توجه به اینکه هنوز در چین سکوی پرتابی برای ماهواره‌برهای توسعه‌یافته بر پایه متان وجود ندارد، لنداسپیس در حال انجام مذاکراتی برای احداث یک پایگاه پرتاب برای اینگونه موتورها و استفاده آن به صورت اشتراکی توسط سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی می‌باشد. بنا بر گفته مقامات این شرکت پس از تکمیل پایگاه هوژو، ظرفیت تولید سالانه ۲۰۰ موتور و انجام ۱۵ پرتاب ایجاد خواهد شد.
زمان مناسب و مکان مناسب
لنداسپیس یکی از نخستین استارت‌آپ‌های فضایی در چین می‌باشد و شهرداری هوژو تقریبا ۲۸ میلیون دلار حمایت مالی برای توسعه موتور و ماهواره‌بر به این شرکت ارائه کرده است. ضمن اینکه زمین و ساختمان به صورت رایگان در اختیار لنداسپیس قرار داده شده است. مسئله مهم دیگر این است که نه تنها پرتاب ناموفق ژوخو ۱ باعث توقف برنامه‌های این شرکت نشد، بلکه در فاصله کمتر از یک ماه پس از پرتاب، لنداسپیس موفق به جذب یک سرمایه ۴۱.۸ میلیون دلاری شد و در آوریل امسال نیز با امضای قرارداد پرتاب با دو مشتری از بریتانیا و ایتالیا، ۱۳.۹ میلیون دلار درآمد کسب نمود.
لنداسپیس در مرحله نخست رقابت شرکت‌های خصوصی فضایی چین شکست خورده است اما اکنون با انجام آزمایش موفق خود، در مرحله دوم شانس خوبی برای برنده شدن دارد. این رقابت نه تنها در چین، بلکه در سطح جهانی در حال شدت یافتن است. لنداسپیس و رقبایش این ادعا را دارند که از آغاز فعالیت، بازگشت‌پذیری را در برنامه‌های خود داشته‌اند. اما باید دید که اسپیس ایکس چه زمانی فشار را از سوی بازیگران جدید بازار حس می‌کند.