مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: «عصرگاه دوشنبه ۲۰ آبان ۹۸ پدیده خاص نجومی گذر سیاره تیر یا عطارد (Mercury) از مقابل خورشید رخ خواهد داد که برای ستاره‌شناسان آماتور و حتی عموم مردم از جاذبه خاصی برخوردار است. گذر بعدی این سیاره از مقابل خورشید ۱۳ سال دیگر روی می‌دهد.»
مهندس مسعود عتیقی با اعلام این خبر افزود: «متأسفانه با وجود غروب خورشید در ساعت ۱۷ این روز (دوشنبه ۲۰ آبان)، تمامی بخش‌های عبور این سیاره از مقابل خورشید در کشور ما قابل مشاهده نیست و علاقه‌مندان تا ساعت ۱۷ (۵ بعدازظهر) فرصت دارند که این پدیده زیبای نجومی را مشاهده کنند.»
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در مورد زمان عبور سیاره تیر از مقابل خورشید در ۲۰ آبان ۱۳۹۸ گفت: «تماس اول و مماس شدن سیاره تیر با خورشید ساعت ۱۶:۰۵:۲۷ صورت می‌گیرد که البته از درون تلسکوپ‌های مجهز به فیلتر اچ الفا می‌توان این لحظه را به صورت دقیق مشاهده کرد. تماس دوم یعنی قرارگیری کامل سیاره تیر در مقابل خورشید ساعت ۱۶:۰۷:۰۸ روی می‌دهد و تا ساعت ۱۷ همان‌گونه که اشاره شد رصدگران کشور قادر به مشاهده عبور سیاره تیر از مقابل خورشید هستند؛ هر چند که هر چه به سمت غرب و جنوب غرب کشور برویم زمان بیشتری تا غروب خورشید برای مشاهده گذر تیر وجود دارد.»
به گفته عتیقی، ساعت ۱۸:۴۹:۴۸ سیاره تیر به میانه مسیر خود می‌رسد که متأسفانه در ایران قابل مشاهده نیست. ساعت ۲۱:۳۲:۳۲ تماس سوم و لحظه آغاز خروج سیاره تیر از مقابل خورشید خواهد بود. ساعت ۲۱:۳۴:۱۴ نیز پایان عبور سیاره تیر از مقابل خورشید خواهد بود.
نحوه رصد عطارد و خورشید
همچنین خسرو جعفری‌زاده از فعالان حوزه نجوم با بیان اینکه مشاهده گذر سیاره عطارد از مقابل خورشید به راحتی نخواهد بود، اظهار کرد: «این پدیده را هرگز با چشم غیر مسلح و یا با هیچ ابزار رصدی و دوربینی نباید مشاهده کرد؛ چرا که دیدن خورشید نیازمند فیلترهای خاصی است.»
این فعال حوزه نجوم با تأکید بر اینکه با هیچ دوربین دوچشمی و تک‌چشمی و دوربین‌های گردشگری نباید به خورشید نگاه کرد، یادآور شد: «انجام این کار بدون تجهیز دوربین به فیلترهای خاص، کوری چشم را به همراه خواهد داشت.»
وی استفاده از فلاپی و ورق رادیولوژی برای مشاهده این رصد را موجب آسیب رسیدن به چشم دانست و گفت: «فیلترهایی که بر روی چشمی‌های تلسکوپ نصب می‌شوند، باید استاندارد باشند، ضمن آنکه برای مشاهده این پدیده باید بخش اپتیک تلسکوپ قوی باشد؛ چراکه مشاهده این گذر مانند گذر زهره به راحتی صورت نمی‌گیرد.» جعفری‌زاده اضافه کرد: «برای رصد این پدیده، بسیار مهم است که ابزار رصدی ایمن باشد.»
مناطق قابل رؤیت در جهان
عبور عطارد از اغلب بخش‌های آمریکای شمالی، کل آمریکای جنوبی، کل آفریقا، بخش‌هایی از اروپا، آسیا و جنوبگان قابل رؤیت است. ناظران در شهرهایی مثل نیویورک، مونترآل و سائوپائولو می‌توانند عبور را به‌صورت کامل ببینند و اهالی هونولولو، رم و قاهره می‌توانند شاهد بخشی از سفر عطارد باشند.
ناظران در ساحل شرقی ایالات متحده می‌توانند کل عبور را مشاهده کنند، زیرا در این منطقه خورشید همزمان با آغاز رویداد، طلوع می‌کند. اهالی غرب میانه‌ی آمریکا از جمله ساکنین کلمبوس و اوهایو می‌توانند لحظه ورود و ترک سایه کوچک عطارد از قرص خورشید را ببینند؛ اما ناظران غرب رودخانه میسیسیپی، بخشی از رویداد را از دست می‌دهند زیرا تا زمان طلوع خورشید در این منطقه، عطارد بخشی از مسیر را طی کرده است. این رویداد ۵ ساعت و ۲۸ دقیقه و ۴۷ ثانیه طول می‌کشد؛ بنابراین زمان کافی برای لذت بردن از آن وجود دارد. برای مثال اهالی سانفرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا برای دیدن این رویداد سه ساعت زمان دارند.
رویداد گذر عطارد از مقابل خورشید را به صورت زنده رصد کنید
سازمان فضایی ایران قصد دارد از طریق وبسایت خود این رویداد را به صورت زنده پخش کند. شما می‌توانید با مراجعه به این لینک در روز دوشنبه ۲۰آبان از ساعت ۱۶ رویداد مذکور را از رصدخانه خیام سازمان فضایی تماشا کنید.