آنطور که به نظر می‌رسد استارتآپهای فضایی خصوصی هند در تنگنا قرار گرفته‌اند؛ از طرفی، آژانس فضایی ملی هند (ISRO) سازمانی بسیار بزرگ است که کمک‌های مالی و قراردادی آن برای ادامه حیات بسیاری از استارت‌آپ‌ها امری ضروری به حساب می‌آید. از طرف دیگر، جنبه تجاری این سازمان که دائما نیز در حال رشد است، به عنوان رقیبی برای همین استارت‌آپ‌ها محسوب می‌گردد.
طی چند سال گذشته، آژانس فضایی هند تقریبا در هر پروژه و طرح مرتبط با فضا در این کشور، از راه‌اندازی سنگین‌ترین ماهواره تا ساختن کوچکترین پرتابگرهایش، مشارکت داشته است. با این حال، این مشارکت‌ها از طرف سازمانی که لزوما در هر زمینه‌ای تخصص لازم را ندارد موجب شده تا استارت‌آپ‌ها نتوانند جایگاه واقعی خود را در صنعت فضایی هند بیابند.
.jpg)
نگاهی فراتر از آژانس فضایی هند
اگر فقط یک چیز وجود داشته باشد که اغلب استارتآپهای فضایی هند روی آن اتفاق نظر دارند، این است که آینده آن‌ها باید فراتر از آژانس فضایی این کشور باشد و به جایگاهی بالاتر برسد، نه اینکه صرفا تحت نفوذ و تاثیر آن باقی بماند. اما اختلاف عمیقی در مورد چگونگی دستیابی به این مهم وجود دارد.
از اولین کسانی که اعتراض خود را در این مورد ابراز کرده‌اند نیلو خاتری (Neelu Khatri) رئیس شرکت هوافضایی هانی‌ول هند (Honeywell India) بود. ادعای او این بود که فرصت‌های آژانس فضایی هند برای بازیگران کوچک در مقایسه با طرح‌های فضایی ملی بزرگ‌تر در بخش فضا بسیار محدود است و همین مسئله مانع از رشد شرکت‌های خصوصی می‌شود. خاتری در مورد امکان ایجاد یک اکوسیستم که در آن شرکت‌های خصوصی فقط با یکدیگر تعامل داشته باشند تصریح می‌کند: «در این مقطع زمانی تحقق این امر بعید به نظر می‌رسد. در درجه اول، صنعت فضایی کماکان گزینه مطمئنی برای سرمایه‌گذاری نیست و استارت‌آپ‌ها نیازمند حمایت‌های زیادی هستند که البته از آن‌ها دریغ می‌شود. من شخصا با چندین بانکدار و سرمایه‌گذار صحبت کرده‌ام؛ آن‌ها می‌گویند که این شرکت‌ها بهتر است به جای صنایع فضایی در بخش خرده‌فروشی سرمایه‌گذاری کنند.»
اما طبق آنچه تام سگرت (Tom Segert) کارآفرین آلمانی و مدیر شرکت برلین اسپیس (Berlin Space Technologies) اظهار می‌کند، پشتیبانی و حمایتی که استارتآپهای هندی به دنبال آن هستند به اندازه کافی وجود دارد به شرطی که نگاه آن‌ها به فراتر از مرزهای کشورشان باشد. سگرت می‌گوید: «استارت‌آپ‌ها در کشورهایی مانند آلمان به دلیل دسترسی به بودجه‌های مالی دارای مزیتی متفاوت هستند. تفاوت عمده و کلیدی این است که در آلمان یا برخی دیگر از کشورهای غربی، دانشگاه‌ها نقشی مهم و مستقیم در حمایت از سرمایه‌گذاری‌های جدید، تحقیقات و فناوری ایفا می‌کنند.»
سگرت ادامه می‌دهد: «حتی اگر مسئله استارتآپهای فضایی هندی این نباشد، بدان معنا نیست که راهی به منظور حرکت رو به جلو برای این استارت‌آپ‌ها وجود ندارد. کمبود استعداد و توانایی مهندسی در بخش فضایی در هند وجود ندارد و تنها چیزی که آن‌ها را از پیشروی بازمی‌دارد این است که توجهشان صرفا به فرصت‌ها و موقعیت‌های متداول کنونی است و به فراتر از آن نگاه نمی‌کنند.»
اکسیدست (ExseedSAT) اولین ماهواره خصوصی هندی که توسط ماهواره‌بر شرکت اسپیس‌ایکس (SpaceX) به فضا پرتاب شد
فرصت‌ها کجا یافت می‌شوند؟
از سوی دیگر، جوان پیشگامی مانند نرایان پراساد (Narayan Prasad) از شرکت هوافضایی ست‌سرچ (SatSearch) می‌گوید: «فقط یک سوال وجود دارد که استارت‌آپ‌ها باید از خود بپرسند؛ و آن اینکه آیا فقط به دنبال فعالیت‌های کوچک و اهداف سطح پایین هستند یا می‌خواهند کارهایی بزرگ انجام دهند؟» مطابق آنچه نرایان می‌گوید در حال حاضر فرصت‌ها و موقعیت‌های فراوانی برای استارتآپهای فضایی هندی وجود دارد. ادعای او در حقیقت این است که منبع سرشاری از فرصت‌ها در اختیار کارآفرینان هندی است؛ فرصت‌هایی که ارتباط چندانی هم با آژانس فضایی این کشور ندارند.
نرایان اظهار می‌کند: «هیچ کمبودی در فرصت‌ها برای استارت‌آپ‌ها وجود ندارد به شرطی که آن‌ها به دنبال موقعیت‌ها و فرصت‌های مناسب و صحیح باشند.» او ادامه می‌دهد: «پرتاب فضاپیماها و ارسال ماهواره‌ها به فضا یک طرف قضیه است؛ اما ایجاد ارتباطی موثر و سودمند میان آن‌ها با موقعیت‌هایی که روی زمین وجود دارد نیز مسئله‌ای حائز اهمیت است که باید به آن توجه کرد. حوزه‌های مختلف و متعددی در بخش خصوصی وجود دارد که بهره‌گیری از داده‌های ماهواره‌ای در آن‌ها حیاتی و بسیار سودمند است؛ این همان جایی است که استارتآپهای هندی باید توجه خود را بدان معطوف نمایند.» نرایان در این زمینه مثالی می‌آورد: «داده‌های ماهواره‌ای محلی در زمینه کشاورزی برای بیمه محصولات زراعی و کاهش میزان خطرپذیری این نوع قراردادها و بیمه‌نامه‌ها می‌تواند بسیار مفید و کاربردی باشد؛ چرا که یکی از دلایل اصلی اینکه در قراردادهای بیمه‌ای در بخش کشاورزی موفقیت و پیشرفت چندانی نمی‌بینم، فقدان اطلاعات و داده‌ها است.»
راهی رو به جلو
استفاده‌ها و بهره‌کشی‌های غیرمنصفانه آژانس فضایی هند ممکن است استارتآپهای این کشور را آشفته و سردرگم کرده باشد، اما سگرت معتقد است این شرایط نمی‌تواند پایدار باشد و به همین شکل باقی بماند؛ صنعت فضایی این کشور در نهایت در دست بخش خصوصی قرار خواهد گرفت. او اظهار می‌کند: «مسئله کلیدی که نباید از یاد ببریم این است که آژانس فضایی هند در حقیقت سازمان «تحقیقاتی» فضایی این کشور است؛ خدماتی مانند تولید و ارائه داده‌ها برای کاربران و استفاده‌کنندگان نهایی چیزی نیست که این سازمان بتواند آن را پوشش دهد. به همین دلیل است که آینده صنعت فضایی هند از آنِ بخش خصوصی خواهد بود.»
در حالی که استارت‌آپ‌ها در بخش فضایی در سال‌های اخیر گام‌های بلندی در جهت پیشرفت برداشته‌اند، از پرتاب ماهواره‌هایشان گرفته تا ایجاد و توسعه فناوری‌های جدید، طبق نطر کارشناسان این صنعت، آن‌ها برای حرکت از موقعیت کنونی‌شان به سمت نیازها و مقاصد بلندپروازانه آژانس فضایی هند، هنوز نیاز به زمان دارند.