همکاری ناسا و اسپیسایکس برای کشف اسرار سیاهچالهها
سیاهچالهها احتمالا مرموزترین و ناشناختهترین پدیدههای موجود در کیهان هستند. حالا برای کشف اسرار سیاهچالهها و ستارههای نوترونی، آژانس فضایی آمریکا، ناسا (NASA)، در همکاری با شرکت اسپیسایکس (SpaceX) قصد راهاندازی پروژهای را دارد که ماموریتی پیشگامانه در علم اخترشناسی محسوب میشود.
قرار است در این پروژه ۵۰.۳ میلیون دلاری، سه تلسکوپ فضایی عازم ماموریت شوند؛ تلسکوپهایی که قادر باشند پولاریزاسیون (قطبیدگی) پرتوهای ایکس کیهانی را آنالیز کنند. با دسترسی به این نوع دادهها، میتوان دریافت که سیاهچالههای کلانجرم و سحابیهای بادی تپاختر (گردبادهایی که ابرنواخترها را دنبال میکنند) چگونه شکل میگیرند.
تصویری هنری از سیاهچاله ماکیانایکس-۱ (Cygnus X-1) که در حال مکیدن ماده از ستاره آبی رنگ مجاور خود است
پل هرتس (Paul Hertz)، مدیر بخش اخترفیزیک ناسا، معتقد است که بررسی از نزدیک و کشف اسرار سیاهچالهها به ما کمک خواهد کرد تا جهان هستی را بهتر درک کنیم. او میگوید: «ما نمیتوانیم مستقیما تصویری را از آنچه که در نزدیکی سیاهچالهها و ستارههای نوترونی میگذرد، ثبت نماییم٬ اما با بررسی قطبیدگی پرتوهای ایکس که از محیط اطراف آنها ساطع میشوند، خواص فیزیکی این پدیدههای مرموز آشکار خواهد شد. این پروژه با گشودن پنجرهای جدید رو به گیتی، چشمانداز تازهای را برای اخترشناسان پدید میآورد.»
تجهیزات مورد استفاده برای جستجو و کشف اسرار سیاهچالهها بسیار نوآورانه و پیشرفته هستند. سه تلسکوپ مشابه هم در پروژه آیایکسپیای (IXPE) با جمعآوری دادهها از پرتوهای ایکس، اطلاعاتی را از محیط پرحرارتی که این پدیدههای کیهانی شکل میگیرند در اختیار ما قرار میدهند.
ناسا هم توییتی را در همین رابطه به اشتراک گذاشته است: «مانند گرداب در اقیانوس، سیاهچالههای فضایی هم یک نیروی چرخشی در اطراف خود ایجاد میکنند که دیسکی از گاز و غبار را به وجود میآورد. حالا اخترشناسان به کمک دادههای رصدخانه پرتو ایکس چاندرا (Chandra X-ray Observatory) در حال استفاده از روش جدیدی هستند تا میزان چرخش سیاهچالههای کلانجرم را اندازهگیری کنند.»
انتظار میرود ماموریت مشترک ناسا و اسپیسایکس، در آوریل سال ۲۰۲۱ آغاز شود.