مکانیزمهای فضایی سازگار
ابزارها و دستگاههایی که در فضا استفاده میشوند از ساختارهای پیچیده و قطعات زیادی تشکیل میگردند که برای شکلدهی یک سامانه کامل، به هم متصل میشوند. این اتصالات منجر به محدود شدن حرکت و و فرسایش سامانه در طولانی مدت میشود و به همین دلیل مفهومی به نام مکانیزمهای فضایی سازگار اخیرا مورد توجه قرار گرفته است. مکانیزمهای سازگار، ابزارهای انعطافپذیری هستند که نیروها و جابجایی واردشده را به نیرو و جابجایی در یک مکان دیگر انتقال میدهند. این انتقال از طریق تغییر شکل جسم کشسان انجام میشود؛ به بیان دیگر مکانیزمهای سازگار، سازههایی یکپارچه یا بدون مفصل هستند. بنابراین نیازی برای مونتاژ نیست و بدون استفاده از مفصل، اصطکاکی بین دو قطعه به وجود نمیآید. بر خلاف مکانیزمهای سنتی جسم صلب که برای اتصال قطعات از مفاصل استفاده میکند.
مکانیزمهای سازگار کشسان هستند و اغلب با روشهای خاصی طراحی میشوند. یکی از مهمترین و شناختهشدهترین کاربردهای این فناوری، ساخت مکانیزمهای خودانطباق پذیر (self-adaptive mechanisms) است که عموما در علم رباتیک برای چنگ زدن و گرفتن اشیا توسط ربات استفاده میشود. مکانیزمهای سازگار برای استفاده در فضا مزایای قابل توجهی دارند و میتوانند بسیاری از مشکلاتی را که در حال حاضر به واسطه استفاده از مکانیزمهای صلب وجود دارد برطرف کنند. علاوه بر این، مکانیزمهای سازگار فضایی در محیطهایی هچون سکوی پرتاب فضایی یا فضا میتوانند عملکردهای لازم را ارائه دهند.
بسیاری از مکانیزمهای سنتی فضایی تاکنون به شدت بهینهسازی شدهاند اما همچنان با چالشهایی مواجه هستند که در گذشته نیز وجود داشته است. هنوز مشخص نیست که آیا با ادامه دادن به بهینهسازی طراحیهای فعلی میتوان به پیشرفتهای قابل توجه در عملکرد دست یافت یا خیر. اما استفاده از مکانیزمهای انعطافپذیر باعث به وجود آمدن تغییراتی بنیادین در کنترل حرکات سازههای فضایی خواهد شد.
تمامی ماهوارهها، کاوشگرها و حتی ایستگاه فضایی بینالمللی برای انجام وظایف مکانیکی نیاز به استفاده از مکانیزمها دارند. با افزایش تعداد سازههای فضایی، مهندسان نیز باید به فکر بهبود مکانیزمهای فضایی بوده و از مزایای مکانیزمهای سازگار آگاه باشند. یک مثال مهم از زمینههای استفاده این گونه مکانیزمها میتواند تعمیرکارهای رباتیک فضایی باشند که لازم است با درجات آزادی حرکتی زیاد به سرویسدهی و تعمیر ماهوارهها در فضا بپردازند. در ویدیو زیر نمونهای از کاربرد مکانیزمهای فضایی سازگار در یک رانشگر فضایی قابل مشاهده است.