امکانات فضایی در خدمت مدیریت سیل و خشک‌سالی ایران

درحالی‌که از تصاویر ماهواره‌ای مناطق سیل‌زده برای مدیریت بحران استفاده‌شده بود، وزیر ارتباطات به‌تازگی از تصمیم برای استفاده از این امکانات فضایی برای مشکلاتی مانند مدیریت سیلاب‌ها و خشک‌سالی‌ها و یا حفاظت از جنگل‌ها خبر داده است.

 محمدجواد آذری جهرمی ،وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در دیدار با مدیر بخش فضایی سازمان ملل از توافق برای برگزاری دو کارگاه در ایران خبر داد و گفت: «برای مشکلاتی چون مدیریت سیلاب‌ها و خشک‌سالی‌ها و یا حفاظت از جنگل‌ها در ایران تصمیم گرفتیم راهکارهای مشترکی پیدا کنیم که تصاویر ماهواره‌ای در اختیار دانشمندان ما در ایران قرار بگیرد.»

اجلاس سران جامعه اطلاعاتی به مدت پنج روز با حضور بیش از ۳۰۰۰نفر از ۱۵۰کشور برگزار شد که موضوع اصلی آن نقش ارتباطات و فناوری اطلاعات برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار بود. همچنین در این اجلاس طرح شبکه علمی ایران (شعا) توانست جایزه ویژه جامعه جهانی فناوری اطلاعات را کسب کند. اما طی روزهای برگزاری این اجلاس، دیدارهایی توسط وزیر ارتباطات و اعضایی از سازمان ملل متحد (United Nations) برگزار شد.

در حاشیه دیدار با سیمونتا دی‌پیپو (Simonetta Di Pippo) مدیرکل دفتر امور فضای ماورای جو سازمان ملل متحد با اشاره به همکاری نزدیک با سازمان فضایی سازمان ملل گفت: «از دفتر بحران سازمان ملل برای تهیه تصاویر از مناطق سیل‌زده تشکر می‌کنم. همکاری بی‌نظیر بین‌المللی خیلی خوبی صورت گرفت چراکه تصاویر مناطق سیل‌زده را باکیفیت خوب تهیه و در اختیار ما در ایران قراردادند.»

وی بیان کرد: «ایران متأسفانه با بلایای مختلف طبیعی مواجه است که سیل اخیر یکی از مهم‌ترین آن‌هاست و خشک‌سالی و طوفان‌های شن، از دیگر این موارد هستند. برخی از این بلایا منحصر به ایران نیستند و مبارزه و مقابله با آن‌ها، نیاز به همکاری منطقه‌ای دارد. ما تمایل داریم که از ظرفیت‌های دفتر امور فضای ماورای جو ملل متحد و همکاری‌های بین‌المللی بالأخص در خصوص دریافت تصاویر و داده‌های ماهواره‌ای در مدیریت این وضعیت‌ها استفاده کنیم.»

آذری جهرمی بابیان این‌که زمانی برای برگزاری کارگاه منطقه‌ای و بین‌المللی با حضور کشورهای منطقه که درگیر مسائل زیست‌محیطی هستند، مشخص کردیم، اظهار کرد: «این کارگاه با حضور دفتر سازمان ملل در ایران و دستگاه‌های مختلف از ایران و از کشورهایی که درگیر مسائل زیست‌محیطی هستند، برگزار می‌شود. هم‌چنین برای دریافت مشورت از کشورهای دیگر جهت تصویب قانون فضا کارگاهی در ایران برگزار خواهد شد.»

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بابیان این‌که دفتر فضایی سازمان ملل همواره از دستاوردهای فضایی و صلح‌آمیز ایران حمایت داشته است، تصریح کرد: «در مورد برنامه‌های فضایی سال آینده و ماهواره‌هایی که در فضا قرار خواهیم داد، مروری داشتیم و همکاری‌هایمان را برای توسعه دستاوردهای صلح‌آمیز فضایی ادامه می‌دهیم که امیدوارم ضمن بهبود شرایط زیست‌محیطی، منافع کشورمان و منطقه‌ای را به همراه داشته باشد.»

بنا بر اعلام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در این ملاقات، خانم دی‌پیپو نیز ضمن توضیح ساختار و کارکرد دفتر امور فضای ماورای جو ملل متحد، بیان کرد که درباره همکاری در حوزه کاربردهای فضایی و حقوق فضا، از پیشنهاد‌ها ایران استقبال می‌کند و تلاش خواهد کرد تا بر اساس برنامه‌ای که برای همکاری از سوی ایران پیشنهاد خواهد شد، ظرفیت‌های یونوسا را برای پیشبرد و گسترش همکاری‌ها به کار گیرد.

طرفین در پایان این ملاقات، از محل نمایشگاه دستاوردهای فضایی در محل دفتر ملل متحد در وین که یک ماهواره و یک سامانه پرتابی ایرانی نیز در آن به نمایش گذاشته‌شده است، دیدار کردند.

پیش‌ازاین نیز جهرمی در حاشیه‌ی این اجلاس بابیان این‌که برنامه ماهواره‌ای ایران برای مقاصد صلح‌آمیز مانند کمک به مدیریت منابع آب و حفاظت از محیط‌زیست در نظر گرفته‌شده است، تأکید کرده بود ایران همچنان به برنامه خود برای پرتاب سه ماهواره در سال جاری پایبند است و اتهامات آمریکا مبنی بر این‌که چنین فعالیتی پوششی برای دیگر برنامه‌هاست را رد کرد.

وزیر ارتباطات و هیئت کارشناسی وزارت ارتباطات همچنین با حضور در مقر اروپایی سازمان ملل واقع در وین با لی یونگ (Li Yong)  مدیرکل سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (United Nations Industrial Development Organization) و هیئت کارشناسی یونیدو درباره زمینه‌های مشترک همکاری دیدار و گفت‌وگو کردند و در این دیدار متن تفاهم‌نامه‌ای را که پیش‌ازاین توسط کارشناسان تهیه‌شده بود به امضا رساندند.

آذری جهرمی در مراسم امضای اعلامیه همکاری، اظهار کرد: «با توجه به پیشرفت سریع ایران در حوزه‌های مختلف ارتباطات و فناوری اطلاعات در طول سالیان اخیر و هم‌چنین با عنایت به تعداد بالای نسل جوان و متخصص در این حوزه، زمان تقویت همکاری‌های منطقه‌ای با کشورهای همسایه فرارسیدهاست. به این منظور، از طریق اعلامیه همکاری قصد داریم مشارکت فعالی را با یونیدو توسعه دهیم. ظرفیت‌ها و تخصص فنی یونیدو و خدمات مشاوره‌ای آن، موجب کارآمدتر شدن و پایداری چنین برنامه‌ای خواهد شد که درنهایت، به نفع کل منطقه خواهد بود.»

مدیرکل یونیدو نیز با اشاره به اهمیت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌عنوان زیرساخت دیجیتال هر کشوری، اظهار کرد که اعلامیه همکاری در راستای اجرای برنامه کشوری با ایران است و گام مهمی تلقی خواهد شد تا همکاری‌های خود را با ایران در این حوزه توسعه دهد.

وی ضمن اعلام حمایت کامل از اجرای فوری مفاد این اعلامیه، افزود: «مشارکت میان ایران و یونیدو، موجب تقویت عملکرد بخش خصوصی از طریق ارتقای ارتباطات صنعتی و متنوع سازی، ازجمله با ایجاد فضای مطلوب سرمایه‌گذاری و رشد استارت‌آپ‌ها خواهد شد.»

برخی حوزه‌های همکاری، برابر اعلامیه همکاری شامل تقویت زنجیره ارزش ارتباطات و فناوری اطلاعات و خدمات پشتیبانی از استارت‌آپ‌ها؛ ارتقای محیط سرمایه‌گذاری با حمایت از ایجاد ارتباطات در بازار و تسهیل ارتباطات با مؤسسات مالی، ارائه حمایت مشورتی برای ایجاد مشارکت با شرکای داخلی و خارجی در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات، به‌ویژه در راستای ظرفیت‌سازی در محیط منطقه‌ای، تقویت رقابت و ظرفیت‌های صادراتی استارت‌آپ‌ها؛ توسعه برنامه‌های آموزشی برای استارت‌آپ‌ها و تقویت ایجاد شغل در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌شود.»