سال 97 از نگاه اسپاش؛ مهم‌ترین فعالیت‌های فضایی کشورها

با افزایش دسنرسی کشورها به فناوری فضایی، رقابت فضایی از هر زمانی داغ‌تر شده است. سال گذشته
پایگاه تحلیلی خبری اسپاش تلاش کرد تا   آخرین وقایع  مرتبط با تعاملات
بین‌المللی و سیاس‌گذاری کشورها در حوزه فضایی  را به اطلاع مخاطبین خود
برساند. در ادامه مروری داریم بر خلاصه مهمترین خبرهای منتشر شده توسط
اسپاش در زمینه فعالیت‌های فضایی کشورها طی سال 97. با کلیک بر روی عنوان خبر
می‌توانید درباره آن  بیشتر بخوانید. استفاده از تصاویر تولید شده در اسپاش
با ذکر عنوان اسپاش مانعی ندارد.

ورود چین به رقابت منظومه‌های اینترنت ماهواره‌ای

نخستین ماهواره از پروژه ماهواره‌های ارتباطی هونگ‌یون (Hongyun) چین به نام هونگ یون-1 با استفاده از یک ماهواره‌بر لانگ مارچ- 11 (Long March-11) روز شنبه از پایگاه پرتاب ماهواره جیوچوان در صحرای گوبی در شمال غرب این کشور به فضا پرتاب شد. این ماهواره 247 کیلوگرمی در مدار SSO در فاصله 1100 کیلومتری از سطح زمین فعالیت خواهد کرد. هونگ یون-1 که تعداد ترانسپاندرها و پهنای باند آن منتشر نشده، برای طول عمری یک‌ساله طراحی شده اما انتظار می‌رود که بیش از این مقدار در مدار باقی بماند. پروژه هونگ یون از پروژه‌های تجاری مجموعه صنایع هوافضای چین (CASIC) است که بر اساس آن قرار است 156 ماهواره مخابراتی پهن باند را تا سال 2022 در فاصله حدودا 1000 کیلومتری زمین قرار دهد. چین از طریق این پروژه قصد دارد پوشش مخابراتی و اینترنتی جهانی را برای کاربران در هر نقطه از زمین و هوا تامین کند. پرتاب این ماهواره سی و پنجمین پرتاب چین با کمک ماهواره‌برهای خانواده لانگ‌مارچ در سال 2018 بود.سازمان توسعه صنعت هوا و فضا چین پرتاب این ماهواره را موفقیت آمیز اعلام کرد و گفت: دومین ماهواره نیز در آینده نزدیک پرتاب خواهد شد. علاوه بر این، قرار است تا پایان سال 2020 مجموعا پنج ماهواره از منظومه هونگ یون به فضا ارسال شوند تا یک نسخه آزمایشی را قبل از راه‌اندازی منظومه اصلی تشکیل دهند.

فرمان رئیس جمهور ترکیه برای تاسیس سازمان فضایی

رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه فرمانی را برای تاسیس رسمی سازمان فضایی این کشور، با مشخص کردن سمت‌ها و ماموریت‌ها امضا کرد. این فرمان را می‌توان پایان خوشی بر مسیر طولانی و ناهموار راه‌اندازی سازمان فضایی ترکیه قلمداد کرد. پس از کودتایی که در سال 2016 در این کشور انجام شد و به دنبال آن ناپایداری سیاسی، برکناری‌های گسترده و بحران‌های اقتصادی ترکیه را فرا گرفت، تاسیس سازمان فضایی برای سازماندهی فعالیت‌های فضایی به تاخیر افتاد. بعد از شکست این کودتای نافرجام، مقامات زیادی از نیروی هوایی ترکیه که موتور محرک فعالیت‌های فضایی این کشور می‌باشد، اخراج شدند، موسسه هوانوردی و فناوری‌های فضایی (Aeronautics and Space Technologies Institute) که تنها ارائه‌کننده تحصیلات عالی در زمینه فضایی بود تعطیل شد و تعدادی از پروژه‌های فضایی به دلیل اخراج کارکنان پروژه لغو شدند. تاخیر در تاسیس سازمان فضایی ترکیه را نمی‌توان مختص به دو یا سه سال اخیر دانست. پیش از این، چهار بار دیگر در سال‌های 1990، 1995، 2000 و 2011 ترکیه برای تاسیس سازمان فضایی اقدام کرده و با شکست مواجه شده بود. اما به هر حال ظاهرا توافقات لازم بین دولت، ارتش و مجلس ترکیه صورت گرفته و قرار است سازمان فضایی این کشور زیرمجموعه وزارت صنعت و فناوری ترکیه باشد. این سازمان از جانب اردوغان اختیار سازماندهی، جهت‌دهی و مدیریت تمامی فعالیت‌های فضایی شامل تحقیق، توسعه، آموزش و همکاری‌های بین‌المللی را دارد. سازمان فضایی همچنین وظیفه دارد از اجرای قوانین ملی و بین‌المللی که بر فعالیت‌های فضایی ترکیه نظارت دارند اطمینان حاصل کند.

آرژانتین به جمع تامین کنندگان بین‌المللی تصاویر ماهواره‌ای پیوست

یک شرکت ماهواره‌ای آرژانتینی، سرویسی را راه‌اندازی کرده که مشتریان را قادر می‌سازد تصاویر ماهواره‌ای دلخواه خود را از ناحیه مورد نظر تهیه و خریداری کنند. شرکت ستلاجیک (Satellogic) منظومه‌ای از ماهواره‌های سنجشی در مدار LEO در اختیار دارد که قرار است تعداد آن‌ها تا سال۲۰۱۹ به۶۰ عدد و در نهایت به ۳۰۰عدد برسد. طبق گفته کرت بیلیک (Kurt Billick) معاون توسعه کسب و کار و راهبرد ستلاجیک، این شرکت با دریافت حق اشتراک۲۰میلیون دلار  به مشتریان اجازه می‌دهد تا به وسیله۱۰عدد از ماهواره‌های منظومه ستلاجیک به تصویربرداری از ناحیه مورد نظر خود طی یک بازه یک‌ساله بپردازند. سازمان‌های دولتی، NGOها و دیگر نهادهایی که توانایی پرتاب ماهواره را ندارند، مشتریان احتمالی این سرویس می‌باشند. ماهواره‌های ستلاجیک دقت تصویربرداری ۱ متری را دارا می‌باشند و به ادعای این شرکت، ۱۰ ماهواره‌ای که به هر مشتری اجاره داده می‌شوند، می‌توانند طی یک بازه ۶ هفته‌ای ناحیه‌ای به وسعت ۱ میلیون کیلومتر مربع را پوشش دهند.

فضانوردان امارات مشخص شدند

شیخ محمد بن زاید آل نهیان (Mohammed bin Zayed Al Nahyan)، ولیعهد ابوظبی و جانشین فرمانده کل نیروهای مسلح امارات متحده عربی، اسامی دو فضانورد اماراتی اعزامی به ایستگاه فضایی بین‌المللی را اعلام کرد.
هزاع علی المنصوری و سلطان سیف النیادی فضانوردانی دو شهروند اماراتی هستند که بعد از طی مجموعه‌ای از معاینات پزشکی، روانی، مصاحبه‌های شخصی و غیره از بین ۴۰۲۲داوطلب انتخاب شدند.

امارات در بازسازی بایکونور مشارکت می کند

ورود یک هیئت اماراتی شامل نمایندگان مرکز فضایی محمد بن راشد و ۹ نامزد
برای پروازهای فضایی, اعلام آغاز آموزش دو شهروند اماراتی برای سفر یکی از
آن‌ها به ایستگاه فضایی بین المللی (ISS), آغاز همکاری‌های مشترک روسیه و
امارات برای برنامه‌های طولانی‌مدت مشترک سرنشیندار به ایستگاه فضایی بین
المللی می‌دهد. از دیمیتری راگوزین، رئیس سازمان فضایی روسیه (Roscosmos)، نقل قول می شود
که امارات مایل است در بازسازی بایکونور سرمایه گذاری کند. راگوزین طی یک
مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد: «در ملاقات با شیخ محمد و به دنبال ابراز علاقه
مقامات اماراتی به همکاری در زمینه فن‌آوری‌های پیشرفته, به این نتیجه
رسیدیم که می‌توانیم با آن‌ها درایجاد یک طرح کسب‌و‌کار مشترک برای بازسازی
بیشتر و بهره‌برداری از بایکونور به‌ویژه سکوی پرتاب موسوم به گاگارین که
محل اصلی پرتاب‌های سرنشیندار روسیه به‌شمار می‌رود همکاری کنیم.» راگوزین
احتمال وجود شرکای خارجی دیگر به جز امارات را هم رد نکرد. 

راهبرد ملی فضایی امارات تا  ۲۰۳۰ تصویب شد

در جلسه‌ای که با حضور شیخ محمد بن راشد آل مکتوم (Shaikh Mohammad Bin Rashid Al Maktoum)
نخست‌وزیر امارات تشکیل شد، راهبرد ملی فضایی این کشور تا ۲۰۳۰ تصویب
گردید. این راهبرد شامل ۷۹ پروژه درزمینه علوم و تحقیقات فضایی، تولید،
مونتاژ و تست قطعات و همچنین خدمات تجاری فضایی می‌باشد. راهبرد ملی فضایی،
یکی از ۴ ستون چارچوب قانونی بخش فضایی امارات است که عبارت‌اند از: سیاست
ملی فضایی، قوانین بخش فضایی، آیین‌نامه فضایی و راهبرد ملی فضایی. این
راهبرد از ۶ محور کلی، ۲۱ برنامه و ۷۹ پروژه تشکیل‌شده که بیش از ۸۵ نهاد
در امارات از آن بهره خواهند برد. سازمان فضایی امارات به‌عنوان متولی
اجرای راهبرد ملی فضایی با سازمان‌های داخلی و ۲۰ سازمان خارجی همکاری
خواهد کرد. در این جلسه همچنین اعطای ویزاهای بلندمدت ۵ ساله و ۱۰ ساله برای
سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و نوآوران صنعت فضایی تصویب شد.

بریتانیا سیستم ناوبری ماهوره ای خود را به فضا پرتاب می کند

از آنجا که سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی گالیله هر چند برای تمام جهان
خدمات تجاری ناوبری ارائه می‌کند اما این سامانه  یک سیستم فوق امنیتی نیز
می‌باشد که فقط کشورهای عضو اتحادیه اروپا می توانند از خدمات ویژه آن
استفاده کنند و از طرفی در پی تصمیم بریتانیا مبنی بر خروجش از اتحادیه
اروپا، گفته می شود بریتانیا تنها به عنوان یک کشور ثالث و با منافع کمتر
می‌تواند از خدمات پروژه گالیلئو استفاده کند. از این رو  بنابر اخبار
منتشر شده، بریتانیا در نظر دارد یک سامانه ناوبری ماهواره‌ای را به عنوان
رقیبی برای پروژه گالیله اتحادیه اروپا راه اندازی کند  ولی هنوز اطلاعات
دقیقی در این خصوص منتشر نشده است.
گفتنی است گرگ کلارک (Greg Clark)، به عنوان وزیر اقتصاد قرار است پیگیر
این موضوع باشد که آیا دولت می تواند مبلغ ۱.۴ میلیارد یورویی را که از سال
۲۰۰۳ بر روی این پروژه هزینه کرده است را پس بگیرد یا خیر.

آغاز سرویس دهی تلفن ماهواره ای چین

پس از زلزه‌ای که در سال ۲۰۰۸ در استان سیچوان واقع در جنوب غربی چین رخ داد، تمام سیستم‌های ارتباطی زمینی چین از کار افتاد که این موضوع وابستگی چین به سیستم‌های ارتباط ماهواره‌ای خارجی را در بر داشت. پس از این فاجعه، چین ماهواره مخابراتی خود موسوم به تیاتونگ( 01 1 Tiantong-) را در سال ۲۰۱۶ به وسیله راکت لانگ مارچ (Long March 3B) از پایگاه پرتاب ماهواره شیچانگ به فضا پرتاب کرد تا این ماهواره در مدار GEO قرار گیرد.
حال پس از گذشت دو سال از پرتاب این ماهواره مخابراتی که توسط آکادمی ملی هوافضای چین توسعه داده شده است، چین به طور رسمی سرویس ماهواره ای ارتباطات تلفن همراه خود را آغاز کرد. این سرویس اولین سرویس تلفن ماهواره‌ای چین محسوب می‌شود و این کشور را قادر خواهد ساخت تا ارتباطات امن، پرسرعت و با کیفیتی را برای مردم و سازمان ‌های محلی برقرار سازد.

مرکز ترویج علوم فضایی چین گشایش یافت

مرکز ترویج علوم فضایی فضای نهم با هدف آشنا کردن مردم با این صنعت و نشان دادن توانایی‌های آن در زندگی و کار عموم مردم در رشته‌های مختلف در شهر شیان چین گشایش یافت.

مرکز ترویج علوم فضایی چین به تازگی در شهر شیان کشور چین افتتاح شده است. این مرکز که به شکل موزه آموزشی فعال با نام فضای نهم(Ninth Space) و شعار «دانش، رویاها را رهبری می‌کند» راه‌اندازی شده، در نظر دارد در زمینه آموزش علمی حرفه‌ای و سیستماتیک پیرامون فضانوردی فعالیت کند.

سامانه موقعیت یاب بیدو چین جهانی شد

ران چنگ چی (Ran Chengqi) سخنگو و مدیر دفتر ناوبری سامانه ماهواره‌ای موقعیت یاب بیدو  (BeiDou) چین روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران گفت: با تکمیل ساختار ماهواره نسل سوم بیدو، عملکرد این ماهواره از حوزه منطقه ای به حوزه جهانی ارتقا یافت و از امروز مردم سراسر جهان می توانند از خدمات این ماهواره استفاده کنند. سیستم موقعیت یاب بیدو در کناره سیتسم های جی پی اس آمریکا، گالیله اروپا و گلوناس روسیه جزو چهار سیستم موقعیت یاب جهانی است. این کشور تا به امروز 33 ماهواره به فضا پرتاب کرده است که 18 ماهواره آن مربوط به بیدو 3 و 15 ماهواره نیز مربوط به بیدو 2 است که در چندین مدار عملیاتی قرار دارند. به گفته مدیر دفتر ناوبری سامانه ماهواره‌ای موقعیت یاب بیدو چین، این ماهواره ها خدمات موقعیت یابی جهانی را با دقت 10 متری و خدمات منطقه ای را در آسیا و اقیانوس آرام با دقت 5 متری ارائه می دهند. ران گفت: بر اساس برنامه ریزی، از سال 2019 تا سال 2020، چین 11 ماهواره بیدو 3 و یک ماهواره بیدو 2 پرتاب خواهد کرد و ضمن تقویت خدمت به مناطق آسیا و اقیانوس آرام، توانایی خدمت رسانی جهانی سامانه بیدو را نیز افزایش خواهد داد.