اروپا به آینده ناوبری ماهوارهای میاندیشد
امروزه مهمتر از این که چگونه ما ماحصل ناوبری ماهوارهای و ساعتهای اتمی را در جیب خود قرار میدهیم و در هر مکان از آنها استفاده میکنیم، این سوال مطرح است که چه میزان قدر این فناوریها را میدانیم؟ ناوبری ماهوارهای زندگی ما را دگرگون کرده و انقلابی بی سروصدا را در جامعه و اقتصاد رقم زده است. اما نباید فراموش کرد که ناوبری ماهوارهای تنها ابزاری برای یک هدف میباشد: ارائه خدمات مکانیابی، ناوبری و زمانسنجی (PNT) به همه انسانها.
خدمات PNT به یک ابزار نامرئی اما ضروری بدل شده که بخشهای بسیار زیادی به غیر از حمل و نقل را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. هماهنگسازی سامانهها بر پایه خدمات PNT ماهوارهای، مواردی همچون ارتباطات جهانی، بانکداری الکترونیک و سامانههای قدرت را پیریزی کرده است. این خدمات همچنین نقش مهمی را در اینترنت اشیا، خودروهای بدون سرنشین و شبکههای 5G ایفا میکنند.
با افزایش وابستگی اقتصادی و اجتماعی به خدمات PNT، نیاز به تطابق ناوبری ماهوارهای به دیگر روشهای مکمل PNT افزایش مییابد. بر همین اساس سازمان فضایی اروپا (ESA) برنامهای با عنوان برنامه نوآوری و پشتیبانی ناوبری (NAVISP) را بنیانگذاری کرده است. این برنامه با کسب و کارهای اروپایی و محققان برای توسعه فناوریها و خدمات رقابتی PNT همکاری کرده و همچنین کشورهای عضو اتحادیه اروپا را در برنامههای مکانیابی، ناوبری و زمانسنجی خود یاری میدهد.
در حالی که تحقیق و توسعه نسل دوم منظومه ناوبری گالیله به عنوان بخشی از برنامه افق 2020 اتحادیه اروپا در دست انجام است، برنامه NAVISP طوری طراحی شده است که به صورت جداگانه اما مکمل با گالیله پیش رود و دیدی فراتر از گالیله به نیازهای نوظهور PNT اروپا داشته باشد. نخستین المان این برنامه توسعه مفاهیم و فناوریهای نوآورانه PNT میباشد. مثالهای انجامشده تاکنون شامل بهکارگیری تاسیسات اضافی در مدار LEO برای تقویت ظرفیتهای فعلی سرویسهای ناوبری ماهوارهای، طراحی آنتنهای ضدجاسوسی و سامانه زمانبندی بر اساس پالسار (pulsar) میباشد.
دومین المان NAVISP عبارت است از ادغام PNT و یادگیری ماشینی برای افزایش هوشمندی شبکههای قدرت و جلوگیری از هرگونه مداخله، و سومین المان نیز بر اساس اولویتهای تحقیقاتی کشورهای عضو اتحادیه پایهگذاری شده است؛ به عنوان مثال قایقهای خودران برای کشور نروژ.
برنامه NAVISP با استقبال خوبی از جانب کشورهای عضو اتحادیه اروپا مواجه شده است و در ادامه به صورت جدیتری پیگیری خواهد شد. در سال 2009 تقریبا 6 الی 7 درصد اقتصاد اروپا یعنی 800 میلیون یورو به صورت مستقیم به ناوبری ماهوارهای وابسته بود. این درصد از آن زمان به صورت پیوسته رو به افزایش است.