مریم فخیمی: در نخستین ماه زمستان سپید رنگ، به سراغ پدیده‌های رصدی که می‌توان در آسمان تاریک شب مشاهده کرد می‌رویم. این رویدادها را در تقویمتان یادداشت کنید تا فرصت تماشای زیبایی‌های آسمان شب را از دست ندهید. صورت فلکی پرابهت جبار این شب‌ها نیز در نیمه جنوبی آسمان قرار دارد.
جبار، حکمران قدرتمند آسمان زمستانی
.jpg)
جبار يا اوريون (The Orion) شكارچی بزرگ آسمان شب‌های زمستان است. شكارچی، صورت فلكی زيبا و پرابهت با ستارگانی بارز است. طلوع ستارگان اين صورت فلكي نويد بخش آغاز زمستان در نيمكره شمالی زمين است.
اما چگونه اين صورت فلكي بزرگ را در آسمان پيدا كنيم؟ در شب‌های زمستانی به نيمه جنوبی آسمان كه نگاه كنيد سه ستاره هم‌نور خواهيد يافت كه روی يك خط مورب در كنار هم به صف شده‌اند. اين سه ستاره، كمربند صورت فلكی جبار هستند. دو ستاره در بالا و دو ستاره در پايين اين كمربند، تنه اصلی صورت فلكی جبار را تشكيل می‌دهند.
يكی از ستارگانی كه در بالا (چپ تصوير) به رنگ سرخ است، يك ستاره غول پير و رو به مرگ است. ستاره‌ای كه درپايين (راست تصوير) و به رنگ آبی است، جوان و بسيار داغ است.
به ستارگان كمربند جبار كمی دقت كنيد، اندكی پايين‌تر از آن‌ها يك لكه مات را خواهيد يافت. اين لكه مات كه در آسمان صاف قابل رويت است سحابی جبار نام دارد. سحابی جبار محل زايش ستارگان است، مهد كودكی از ستارگان جوان و تازه متولد شده.
رویدادهای رصدی دی ماه
1 دی: خورشید در انقلاب زمستانی، ساعت 1:23
1دی: اجتماع عطارد، مشتری و قلب العقرب، ساعت 6:09
1 دی: ماه کامل ساعت 21:19 به وقت تهران
8 دی: ماه در تربیع آخر، ساعت 13:04
12 دی: مقارنه ماه و سیاره درخشان زهره ( جدایی زاویه‌ای 2 درجه)، ساعت 3:55
13 دی: اجتماع ماه، مشتری و ستاره قلب‌العقرب، ساعت 6:51
14 دی: اوج بارش شهابی ربعی
15 دی: مشاهده هلال آخر ماه ربیع‌الثانی 1440 ه.ق با چشم مسلح، ساعت 6:47
24 دی: تربیع اول ماه، ساعت 10:16
27 دی: مقارنه ماه و ستاره دبران (جدایی زاویه‌ای 1.3 درجه)، ساعت 22:10
30 دی: مقارنه عطارد و نپتون (0.9)، ساعت 18:46
وضعیت سیارات
زهره، سیاره درخشان آسمان صبحگاهی است و از حدود ساعت 3:30 بامداد تا قبل از طلوع آفتاب با درخشندگی 4.5- قابل رویت است. سیاره سرخ فام مریخ را بعد از غروب آفتاب تا ساعتی پیش از نیمه شب می‌توانید مشاهده کنید. سیاره مشتری را ساعاتی قبل از طلوع آفتاب خواهید دید، درخشندگی مشتری 1.6- است.