اولین قطب نمای کوانتومی جهان ساخته شد
دانشمندان انگلیسی اولین قطب نمای کوانتومی جهان را ساختهاند که میتواند ناوبری فوقالعاده دقیق را بدون نیاز به برقراری ارتباط با ماهواره ممکن سازد. محققین کالج سلطنتی لندن (Imperial College London) و شرکت اسکاتلندی M Squared می گویند بسیاری از مشکلات سامانههای GPS کنونی با استفاده از قطب نمای کوانتومی برطرف خواهند شد.
گرام مالکولم (graeme malcolm) مدیر عامل M Squared در گفتوگویی گفت: «این قطبنما کاملاً مستقل و قابل حمل است، بنابراین میتوان از آن برای هدایت و ناوبری هر وسیلهای استفاده کرد. نهایتاً میتوان با کوچک کردن قطبنما، آن را در موبایلها نیز جای داد.»
دستگاهی که در تصویر فوق می بینید، اولین شتابسنج کوانتومی تجاری در انگلستان محسوب میشود که به مراتب از شتاب سنجهای کنونی موجود در گوشیها و لپتاپها دقیقتر است. البته ایده بهکارگیری شتابسنج برای ناوبری و مسیریابی چیز جدیدی نیست. در واقع کافیست تغییرات سرعت شی در جهتهای مختلف را سنجیده و مسیر حرکتش را تعیین کنیم. با این حال شتاب سنجها تاکنون دقت کافی برای رقابت با دیگر فناوریها، از جمله GPS را نداشتند.
شتاب سنج کوانتومی از طریق سنجش ویژگیهای اتم در دمای بسیار کم به دقت و صحت فوق العادهای میرسند و در واقع میتوان گفت که هیچگونه خطایی ندارند. دکتر ژوزف کاتر (Joseph Cutter) از کالج سلطنتی لندن میگوید: «زمانی که اتمها به شدت سرد شوند، باید از مکانیک کوانتوم برای توصیف نحوه حرکت آنها استفاده کنیم. بر همین اساس میتوان ابزاری به نام تداخل سنج اتمی ساخت.»
در حال حاضر میتوان قطب نمای کوانتومی را در صنعت حمل و نقل به کار گرفت تا بر مشکلات کنونی سامانه ناوبری GPS غلبه کرد. از آنجا که تمام جهان برای موقعیتسنجی و جابهجایی به شبکه ماهوارههای GPS وابسته هستند، هرگونه اختلال در این سامانه میتواند زیانهای جانی و مالی جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد. برآورد شده است که حتی یک روز قطع شدن GPS به شکل عمدی یا اتفاقی، ضرر یک میلیارد پوندی را برای انگلستان به بار خواهد آورد.
گفتنی است سامانه ناوبری کوانتومی قبلاً توسط دانشمندان بزرگی نظیر هایزنبرگ (Werner Heisenberg) و اینشتین (Albert Einstein) هم مطرح شده بود اما امکان اجرایی کردن ایدهها در آن زمان به دلایل مختلف وجود نداشت.