استفاده از تصاویر ماهوارهای در اکتشافات معدن
شبنم یزدانی، دستیار رئیس سازمان فضایی ایران، در امور توسعه کسبوکارهای فضاپایه در اینستاگرام نوشت: «استفاده از تصاویر ماهوارهای تأثیر مهمی در اکتشافات معدن بهویژه شناسایی اولیه و مشخص کردن نواحی با پتانسیل دارد.»
وی ادامه داد: «بااینحال باید شفاف کرد که سنجشازدور نمیتواند جایگزین تست مستقیم زمینی و آزمایشگاهی شود. کاملاً برعکس، ترکیب داده از منابع مختلف زمینی، هوایی و فضایی برای شناسایی و کشف یک معدن خصوصاً زیرسطحی لازم است.»
یزدانی افزود: «از سال۱۹۷۲ که ماهواره لندست (Landsat) پرتاب شد، استفاده از تصاویر ماهوارهای خصوصاً برای کشف طلا مورد استقبال قرار گرفت. البته طلا بهصورت مستقیم توسط حسگرهای ماهواره دیده نمیشود بلکه وجود مواد معدنی که در ترکیب باهم این ماده ارزشمند را تشکیل میدهند، توسط امضای طیفی ثبتشدهشان در تصاویر ماهوارهای قابلردیابی هستند.»
به گفته وی، برای بیش از ۲۰سال حسگرهای تیام/اییتیام+ (+TM/ETM) ماهواره لندست با ۶باند طیفی در مرئی، مادونقرمز نزدیک ، اسدابلیوآیآر (SWIR) و یک باند مادونقرمز حرارتی مهمترین منبع دادههای سنجشازدور برای اکتشافات معدنی بود.
دستیار رئیس سازمان فضایی ایران در امور توسعه کسبوکارهای فضاپایه اضافه کرد: «در سال۱۹۹۹ با پرتاب ماهواره ترا (TERRA) حسگر جدید استر (ASTER) برای کشف معادن در اختیار محققان قرار گرفت. تصاویر استر با رزولوشن بالا بوده و از ۱۵متر در ویانآیآر (VNIR) تا ۹۰متر درتیآیآر (TIR) را در ۱۴باند طیفی شامل میشوند.»
یزدانی ادامه داد: «یکی از جدیدترین ماهوارههایی که برای اکتشافات معدنی در سال۲۰۱۳ پرتاب شد و دادههای آن رایگان در اختیار است، ماهواره لندست۸ (Landsat8) است که حسگر تصاویر عملیاتی زمینی (Operational Land Imager) آن برای این کاربرد طراحیشده است. رزولوشن تصاویر لندست۸ در پهنای باند پنکروماتیک ،سیاهوسفید، برابر ۱۵متر و برای تصاویر رنگی چند طیفی برابر ۳۰متر است.»
وی بابیان اینکه این رزولوشن برای معادن بزرگ ،مقیاس ۱:۵۰۰۰، خیلی کوچک بهحساب میآید ولی برای نقشهبرداری منطقهای در مقایسههایی کمتر از ۱:۵۰۰۰۰ مناسب است، گفت: «تصاویر رایگان این ماهواره از سایت ارث اکسپلورر (USGS: Earth Explorer) قابل دریافت هستند.»
دستیار رئیس سازمان فضایی ایران افزود: «هنگام استفاده از تصاویر ماهوارهای، پوشش گیاهی دشمن اکتشافات معدنی بهحساب میآید و بهتر است تصویربرداری از سطح زمین زمانی انجام شود که پوشش گیاهی در نازکترین و کمترین وضعیت سیکل رشد خود باشد. همچنین پوشش ابر بهتر است کمتر از ۱۰درصد باشد.»