زنان روس برای سفر به فضا علاقهای ندارند
در شوروی طی ماههای پایانی سال ۱۹۶۱ و پس از گذشت چند ماه از پرواز یوری گاگارین (Yuri Gagarin) و گرمان تیتف (Gherman Titov) تصمیم گرفته شد که گروه زنان فضانورد ایجاد گردد. ۵ نفر برای پرواز با سفینه انتخاب و تحت آموزش قرار گرفتند.
ظاهراً قرار بود پس از پرواز همزمان دو ناو وستک-۳ (3-Vostok ) و ۴ توسط دو تن از مردان کیهاننورد، در مارس سال ۱۹۶۳ سفینه وستک -۵ و وستک -۶ تحت هدایت والنتینا ترشکوا (Valentina Tereshkova) و والنتینا پانوماریوا (Valentina Ponomaryova) راهی مدار زمین شوند که بعداً بنا به دلایلی برنامه تغییر کرد و خلبانی وستک-۵ به یکی از مردان فضانورد به نام والری بیکوفسکی (Valery Bykovsky) محول گردید و والنتینا ترشکوا با وستک -۶ پرواز کرد و جهان نام اولین فضانورد زن را در ژوئن سال ۱۹۶۳ به ثبت رساند.
گروه همکاران ترشکوا یعنی والنتینا پانوماریوا، ایراینا سالاویوا (Irina Solovyova)، ژانا ارکینا (Zhanna Yorkina) و تاتیانا کوزنتسوا (Tatyana Kuznetsova) تا سال ۱۹۶۹ در گروه فضانوردان باقی ماندند و سرانجام در این سال با انحلال گروه زنان کیهاننورد به کارهای دیگر پرداختند.
پس از والنتینا ترشکوا، زنان در شوروی ۱۹ سال به فضا فرستاده نشدند. در سال ۱۹۸۲، دوباره یک زن با نام سوتلانا ساویتسکایا (Svetlana Savitskaya) بهعنوان خدمه ایستگاه فضایی سالیوت -۷ (7-Salyut) بر سر زبانها افتاد. دو سال بعد او با راهپیمایی فضایی نام خود را بهعنوان اولین زنی که در فضای آزاد راهپیمایی کرده به ثبت رساند. سومین زن فضانورد روس، یلنا کانتاکوا (Yelena Kondakova) ، مهندس فناوری هوافضا بود که در سال ۱۹۹۴، با سفینه سایوز و در سال ۱۹۹۷ با شاتل آتلانتیس به ایستگاه مداری میر سفر کرد و در زمان خود با ۱۶۹ روز اقامت فضایی رکورد جدیدی در پروازهای مداری زنان به جا گذاشت.
در آغاز سال ۲۰۰۰ نادژدا کوژلنایا خلبان رتبه بالا و استاد عالی پرواز آماده پرواز به ایستگاه فضایی بینالمللی بود. او از سال ۱۹۹۴ تمرین میکرد و مدرک دانشگاهی فضانوردی را نیز دریافت کرد اما به دلیل حرکت سازمان فضایی روسیه بهطرف جذب درآمد و اجرای برنامههای جهانگردی فضایی، او را از فهرست سرنشینان سفینه سایوز حذف کردند و نادژدا موفق نشد زمین را از فضا ببیند. وی در سال ۲۰۰۴ از سفر به فضا کنارهگیری کرد تا به تربیت فرزندش بپردازد.
یلنا سیروا مهندس شرکت فناوری فضایی انرگیا فضانورد بعدی بود که در سال ۲۰۱۴ برای سفری ۶ ماهه به همراه دو کیهان نورد دیگر و بر عرشه ناو سایوز تی.ام. آ- ۱۴ ام راهی ایستگاه فضایی بینالمللی شد. وی بعد از این سفر به کار سیاسی پرداخت و به دومای روسیه راه یافت.
در حال حاضر تنها زن شهروند روس که برای سفر به فضا آموزش میبیند آنا کیکینا است که خود را برای سفر به فضا آماده میکند اما هنوز معلوم نیست این سفر در چه تاریخی رخ خواهد داد.
یلنا دابروکواشنا, زن فضانوردی که سالها برای سفر به فضا آموزش میدید اما به دلیل تغییر سیاستهای فضایی روسیه, نتوانست به آرزوی خودش برسد معتقد است سفر به فضا, به نوعی یک “قهرمانی” بهحساب میآید و چون تصمیم گیرندگان برای سفرهای فضایی مردان هستند, دوست ندارند این عنوان را با زنان تقسیم کنند!
اما یکی از کارشناسان دلیل قانعکنندهتری میآورد. وی میگوید زنان روس تعهد زیادی در مورد خانواده و تربیت فرزندان دارند و شغل فضانوردی وقت زیادی برای آموزش و تمرین میخواهد به همین دلیل این خود زنان هستند که کمتر داوطلب میشوند. در فراخوان اخیر سازمان فضایی روسیه, روسکاسموس, که برخلاف سابق جنبه کاملاً همگانی داشت و در رسانهها اعلام شد, تعداد زنان داوطلب اصلاً قابل مقایسه با مردان نبود. این در حالی است که آمار زنان متخصص روسیه در زمینههایی که میتوانستند داوطلب شوند مانند مهندسی, پزشکی و حتی خلبانی بالاست و این نشان میدهد خود آنان علاقه کمتری به این حرفه دارند.