عصر یخبندان که شد، بسیاری از گونه‌های جانوری نابود شدند و کره‌زمین در یخبندانی عظیم فرورفت. گیاهان و جانوران متعددی منقرض شدند و نسل آن‌ها برای همیشه از زمین برچیده شد. سال‌هاست گرمایش کره‌زمین، دانشمندان را به فکر سکونتگاهی دیگر انداخته است؛ جایی که انسان‌ها بتوانند بعد از نابودی زمین، در آنجا به حیات خود ادامه دهند. آن‌ها همواره به دنبال سیاره‌ای مانند زمین بوده‌اند که شرایط لازم برای زندگی بشر را در خود داشته باشد. وجود آب مایع و هوای حاوی اکسیژن، فاصله از خورشید و دارا بودن جو مناسب و اقیانوس از الزاماتی است که دانشمندان در سیاره‌های دیگر جست‌وجو می‌کنند تا بتوانند گزینه مناسبی بیابند؛ به‌طور خلاصه، آن‌ها به دنبال دوقلویی برای کره‌زمین هستند.
به دنبال خانه‌ای امن
دانشمندان علم فیزیک معتقدند انسان‌ها روزی باید زمین را ترک کنند. وقتی خورشید بمیرد، انسان هم با آن می‌میرد و برای جلوگیری از وقوع این امر، بشر از امروز باید به دنبال مکان دیگری برای ادامه حیات خود باشد. مهندسان و کارشناسان علم فیزیک درحال حاضر هم‌زمان با تحقیقات دانشمندان و فضانوردان، مشغول طراحی و ساخت فضاپیماهایی هستند تا از این طریق، انسان‌ها را به سیارات دیگر انتقال دهند. درحال حاضر، تمام محققان و دانشمندان تلاش می‌کنند راهی بیابند تا پیش از اینکه خورشید به گلوله‌ای آتشین برای نابودی زمین تبدیل شود، ساکنان این کره خاکی را به نقطه‌ای امن منتقل کنند.
تغییرات آب و هوایی، گسترش سلاح‌های هسته‌ای و جنگ میکروبی، مواردی هستند که پیش از مرگ خورشید می‌تواند حیات بشر را با خطر مواجه کند. برخی دانشمندان بر این باور بودند که با غیرقابل‌سکونت شدن زمین، کره ماه و سیاره مریخ گزینه‌های مناسبی برای ادامه حیات بشر به شمار می‌روند. محققان آمریکایی در نظر دارند تا بار دیگر مأموریتی را به کره ماه و مریخ داشته باشند که انتظار می‌رود این برنامه‌ریزی طی ۱۵۸تا ۲۰۰سال آینده محقق شود. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، دانشمندان قرار است کلونی‌های انسانی را در سطح مریخ ایجاد کنند. راهی که آن‌ها برای دستیابی به این آرزو در پیش‌گرفته‌اند، ارسال ماهواره‌ها به مدار مریخ است تا از این طریق، نور خورشید با رسیدن به کلاهک یخی قطب، یخ‌های موجود را به آب مایع تبدیل کرده و آن را به‌طور آزادانه به سمت اقیانوس‌ها و بستر رودخانه‌های مریخ هدایت کند. از طرف دیگر، عزیمت به مریخ به این معنا نیست که کره‌زمین را رها کنیم تا به یک زباله‌دان تبدیل شود بلکه وظیفه ما این است که تا وقتی روی این کره خاکی زندگی می‌کنیم، باید در حفظ و نگهداری آن بکوشیم.
سیارات فرامنظومه‌ای
دانشمندان همواره در منظومه شمسی به دنبال ردپایی از حیات بوده‌اند اما گروهی از محققان در تحقیقات خود بیش از ۲۰سیاره را در خارج از منظومه شمسی کشف کرده‌اند که احتمال می‌دهند با ویژگی‌هایی که دارند، بتوانند از آن‌ها به‌عنوان زیستگاهی برای بشر آینده استفاده کنند. آن‌ها در مطالعات خود با فهرستی چهارهزارتایی از سیاره‌های خارج از منظومه شمسی مواجه شدند و از بین آن‌ها ۲۰سیاره را که بیشترین ویژگی مناسب را برای حیات انسان داشتند، انتخاب کردند. محققان معتقدند یکی از مناسب‌ترین سیاره‌ها از میان این فهرست، KOI-7923.01است که ازنظر اندازه تا ۹۷درصد به کره‌زمین شباهت دارد، دارای مدار ۳۹۵روزه و پوشیده از سرزمین‌های سرد است؛ اما این سرما به حدی نیست که امکان زندگی انسان در آن فراهم نباشد. باوجوداینکه دانشمندان معتقدند این سیارات بین ۷۰تا ۸۰درصد برای زندگی آینده بشر مناسب‌اند، اما بازهم به مطالعات و بررسی‌های گسترده‌تر نیاز است تا سیاره‌ها را از جهات مختلف موردمطالعه قرار دهند.
زندگی از نوعی دیگر
دانشمندان مأموریت‌هایی در ماه‌های حاضر در سیاره‌های مشتری و زحل انجام داده‌اند که نشان می‌دهد می‌توان روی این سیاره‌ها به‌عنوان سکونتگاه بعدی انسان حساب کرد. به لطف تصاویر و اطلاعاتی که توسط تلسکوپ‌ها از زمین و فضا به‌دست‌آمده، متوجه شده‌ایم میلیاردها سال پیش، در مریخ سه عنصر حیاتی بلوک‌های شیمیایی ساختمانی، آب و منبع انرژی، برای زندگی وجود داشت که آن را برای بشر قابل سکونت کرده بود اما تاکنون هیچ نشانی از زندگی در آن پیدا نشده است. طی شواهد به‌دست‌آمده مشخص است سطح مریخ غیرقابل‌سکونت بوده و برای زندگی بشر مناسب نیست و هیچ شواهدی دال بر وجود حیات دراین‌باره مشاهده نشده است. باوجوداین، هنوز هم تحقیق روی سیاره سرخ ادامه دارد و قرار است فضاپیماهایی برای جمع‌آوری مدارک و نمونه‌ها ارسال شود. مشتری، گزینه بعدی است که دانشمندان امیدوارند بتوانند روی این سیاره که بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی است، شواهدی از حیات پیدا کنند. طبق تصاویری که به‌تازگی از سطح این سیاره به‌دست‌آمده، مشتری غیرقابل‌سکونت است اما قمرهای یخی آن به‌ویژه «یوروپا» این قابلیت را دارد. این قمر، مانند زمین ساختاری لایه‌ای دارد که هسته آن مملو از آهن، گوشته آن سنگی و پوسته آن یخی است. ارزیابی‌های مغناطیسی که روی آن انجام‌شده، جریان‌های الکتریکی همراه با مایع نمکی اقیانوسی را در زیر پوسته ضخیم اطراف سیاره نشان می‌دهد. سطح قمر یوروپا شباهت زیادی به دریای یخی قطب جنوب در کره‌زمین دارد. احتمال وجود حیات در قمرهای دیگر مشتری مانند انسلادوس (Enceladus) و تیتان (Titan) هم وجود دارد. باوجود تشعشعات گرمایی مادون قرمز و دمای بالاتر از ۲۰۰درجه سانتی‌گراد در قمر انسلادوس، شواهدی از بخارآب، مخزن نمکی و مواد ارگانیک در آن کشف‌شده که احتمال وجود حیات را در آن تقویت می‌کند. از طرف دیگر، جو قمر تیتان، مقادیر بالایی متان دارد اما تحقیقات بعدی، نشان داد جو این قمر از نیتروژن تشکیل‌شده که ترکیبی از متان و مقدار کمی هیدروکربن مانند اتان، پروپان و اسیتیلن است؛ اما با پیچیدگی‌هایی که تیتان دارد، محققان آب مایع را در زیر سطح یخی اقیانوسی پیدا کردند که این خود می‌تواند شواهدی دال بر وجود حیات در این قمر باشد.
چرا مریخ؟
بعد از کره‌زمین، مریخ با توجه به ویژگی‌هایی که دارد قابل‌سکونت‌ترین سیاره منظومه شمسی است. از خاک مریخ می‌توان آب استخراج کرد. هوای آن معتدل است و از گرما و سرمای شدیدی که در دیگر سیاره‌ها دیده می‌شود، خبری نیست. گرمای خورشید به حدی است که با کمک آن می‌توان پنل‌های خورشیدی را شارژ و از انرژی آن‌ها استفاده کرد. جاذبه که یکی از مهم‌ترین عناصر برای زندگی بشر محسوب می‌شود، در این سیاره وجود دارد. در مریخ ۳۸ درصد جاذبه وجود دارد که برای سازگاری انسان با محیط کافی است. جو مریخ به‌گونه‌ای است که می‌تواند بشر را از تشعشعات کیهانی و اشعه خورشید در امان نگه دارد. شاید چیزی که خیلی مهم است، یکسان بودن مدت شب و روز در مریخ است که با مدت روز و شب زمین شباهت دارد، به‌گونه‌ای که یک روز مریخ ۲۴ساعت و ۳۹دقیقه و ۳۵ثانیه است.
در نزدیک‌ترین فاصله به زمین، کره ماه و سیاره زهره قرارگرفته‌اند که شباهت کمتری به زمین دارند. ماه به دلیل نداشتن جو، سدی در برابر تشعشعات کیهانی ندارد، بنابراین مکان مناسبی برای آینده زندگی بشر نخواهد بود و یک روز در کره ماه، یک ماه است. در زهره ۱۲۰روز، شب است و دمای هوا در زهره بیش از ۴۰۰درجه سانتی‌گراد است و به دلیل فشار بالایی که در این سیاره حاکم است، باران‌های اسیدی در آن می‌بارد. این شواهد بیانگر آن است که انسان بدون وجود فناوری‌های نوین نمی‌تواند در کره ماه زندگی کند اما همین ماه در مقایسه با سیاره زهره، بهشت است.